Marie Françoise Gilot (ur. 26 listopada 1921 - zm. 6 czerwca 2023) francuska malarka, najbardziej znana ze swojego związku z Pablo Picasso, z którym miała dwoje dzieci. Gilot była już uznaną artystką, zwłaszcza w akwarelach i ceramice, ale jej kariera zawodowa została przyćmiona przez jej społeczną sławę, a kiedy rozstała się z Picassem, zniechęcił galerie do kupowania jej prac, a także bezskutecznie próbował ją zablokować 1964 pamiętnik Życie z Picassem.
Gilot urodziła się w Neuilly-sur-Seine we Francji jako córka Émile Gilot i Madeleine Gilot (z domu Renoult). Jej ojciec był biznesmenem i agronomem, a jej matka była artystką akwareli. Jej ojciec był surowym, dobrze wykształconym człowiekiem. Gilot zaczęła pisać lewą ręką jako małe dziecko, ale w wieku czterech lat jej ojciec zmusił ją do pisania prawą ręką. W rezultacie Gilot stał się oburęczny. W wieku pięciu lat zdecydowała, że zostanie malarką. W następnym roku jej matka uczyła ją sztuki, zaczynając od akwareli i tuszu indyjskiego. Gilot była następnie nauczana przez nauczycielkę plastyki jej matki, Mademoiselle Meuge, przez sześć lat. Studiowała literaturę angielską na Uniwersytecie Cambridge oraz w British Institute w Paryżu (obecnie University of London Institute w Paryżu). Szkoląc się na prawnika, Gilot opuszczała poranne zajęcia prawnicze, aby realizować swoją prawdziwą pasję: sztukę. Ukończyła Sorbonę z tytułem B.A. w filozofii w 1938 i z Cambridge University z dyplomem w języku angielskim w 1939. Gilot miała swoją pierwszą wystawę malarstwa w Paryżu w 1943.
Ojciec Gilota, Emile, chciał, aby jego córka była tak samo wykształcona jak on, w wyniku czego bardzo uważnie nadzorował edukację swojej córki. Gilot uczyła się w domu od najmłodszych lat, a już w wieku sześciu lat dobrze znała mitologię grecką. W wieku czternastu lat czytała książki Edgara Allana Poe, Charlesa Baudelaire'a i Alfreda Jarry'ego. Podczas gdy jej ojciec miał nadzieję, że pójdzie do szkoły i zostanie naukowcem lub prawnikiem, Gilot bywał w muzeach w Europie, aby zrozumieć i zdobyć wiedzę. szacun dla mistrzów. Kiedy Gilot miała siedemnaście lat, uczęszczała na Sorbonę i do Instytutu Brytyjskiego w Paryżu i uzyskała licencjat z filozofii. Ukończyła studia z literatury angielskiej na Uniwersytecie Cambridge. W 1939 roku ojciec Gilota nadal chciał, aby ukończyła studia z prawa międzynarodowego, i z obawy, że Paryż zostanie zbombardowany podczas wojny. Gilot została wysłana do Rennes we Francji, aby rozpocząć studia prawnicze. W wieku 19 lat porzuciła studia prawnicze, aby poświęcić się sztuce. Jej mentorem był artysta Endre Rozsda. W 1942 roku, po kilkukrotnym porzuceniu prawa i powrocie za namową ojca, Gilot studiowała prawo przez drugi rok i zdała egzaminy pisemne, ale nie zdała egzaminów ustnych.
W wieku 21 lat Gilot poznała Pabla Picassa, wówczas 61-letniego. Picasso po raz pierwszy zobaczył Gilot w restauracji wiosną 1943 roku. Dora Maar, fotografka, która była wówczas jego muzą i kochanką, była zdruzgotana, gdy dowiedziała się, że Picasso ją zastępuje z dużo młodszą artystką. Po spotkaniu Picassa i Gilota zamieszkała z nim w 1946 roku. Spędzili razem prawie dziesięć lat, które kręciły się wokół sztuki. Namalował La femme-fleur, potem jego stary przyjaciel Matisse, który lubił Gilota, zapowiedział, że stworzy jej portret, na którym jej ciało będzie bladoniebieskie, a włosy jak liść zielone. Niektórzy historycy sztuki wierzyli, że związek Gilot z Picassem przerwał jej karierę artystyczną. Kiedy Gilot opuścił Picassa, powiedział wszystkim handlarzom dzieł sztuki, których znał, aby nie kupowali jej dzieł, podczas gdy sama Gilot zauważyła, że dalsze identyfikowanie jej w stosunku do Picassa „wyrządza jej wielką krzywdę jako artystce”.
Picasso umarł w 1973 r., kiedy dopiero zaczynałem w Łodzi zajmować się fotografią, szukałem wszystkich ważnych ludzi związanych z Picasso, nie mogąc zrobić już jego samego.
Kiedy w 1979 r. przyleciałem do Nowego Jorku i w Muzeum of Modern Art (MOMA) zobaczyłem wielką retrospektywę Picasso, rozesłałem wici, jeśli tak można powiedzieć, wśród moich znajomych i ten wielokrotnie sprawdzony system znowu zadziałał. Odezwało się kilka osób, w tym Eva J. Pape, która organizował jedną z wystaw Françoise Gilot.
– Słuchaj, Czesław, słyszałam, że chcesz sfotografować Françoise Gilot – usłyszałem w słuchawce głos Evy.
– Zgadza się. Znasz ją?
– Organizowałem jedną z jej wystaw. Opowiedziałam jej o tobie. Powiedziała, żebyś wpadł jutro rano.
Byłem zachwycony. Niestety, krótki czas, który pozostał do sesji, nie pozwolił mi dokładnie się do niej przygotować. Zawsze staram się wiedzieć jak najwięcej o osobach, które będę fotografował... Czasu było jednak niewiele, a nie była to epoka, w której wystarczyło wpisać imię i nazwisko do internetowej przeglądarki, aby się wszystkiego dowiedzieć. O Françoise Gilot wiedziałem niewiele. Jak się okazało, nie wiedziałem najważniejszego...
Następnego dnia pojechałem do pracowni Gilot, na Fifth Ave. w Nowym Jorku. Przyjęła mnie bardzo elegancka pani. Zaczęliśmy sesję. Sukces w portretowaniu polega na nawiązaniu z fotografowaną osobą dobrego, niemal intymnego kontaktu. Bardzo często odbywa się to na drodze rozmowy. Żeby zatem nawiązać kontakt z Françoise Gilot, postanowiłem opowiedzieć jej o mojej wieloletniej fascynacji Pablem Picassem. Fotografowałem ją i opowiadałem o malarzu. O tym, ile dla mnie znaczy, jak uwielbiam jego twórczość, o jego geniuszu, o albumie, który stanowi dla mnie jedną z najcenniejszych pamiątek... Podświadomie wyczuwałem, że nie jest tak, jak być powinno – coś nie pozwalało mi przestać. A pani Gilot, z każdym słowem stawała się nie coraz bardziej otwarta i przyjaźnie usposobiona, lecz odwrotnie. W pewnym momencie usiłowała nawet przerwać sesję – na szczęście udało mi się ją udobruchać i zrobić jeszcze kilkanaście ujęć.
Po powrocie do domu wywołałem zdjęcia i zastanowił mnie wyraz jej twarzy – jakiś taki poważny, ciut naburmuszony. Zadzwoniłem do Evy i dałem upust mojemu zdziwieniu i lekkiemu niezadowoleniu – że najpierw się zgodziła na te zdjęcia, a potem tak się boczyła, niemal mnie na końcu wyprosiła. Eva zaczął się dopytywać, o czym rozmawialiśmy.
– No jak to o czym – odpowiedziałem. – O Picassie.
Złapał się za głowę i uświadomił mnie, że jest to temat całkowicie zakazany w obecności Françoise Gilot. Że jej związek z Picassem był toksyczny, że napisała o nim książkę, skądinąd światowy bestseller, o tym, jak była przez Picassa poniżana i wykorzystywana – jako kobieta i jako artystka.
Pomyślałem, że to koniec. Dałem plamę i Françoise Gilot nigdy mi tych zdjęć nie autoryzuje. Ale w sumie co miałem do stracenia, nacharowałem się, więc postanowiłem wysłać jej odbitki 18x24 cm.
O dziwo, po kilku dniach dostałem odręcznie napisany list od pani Gilot, w którym wręcz rozpływała się w zachwytach nad zdjęciami.
Napisała, że po raz pierwszy ktoś sfotografował ją jako poważną artystkę z jej dziełami. Dodała, że wszyscy jej przyjaciele są zachwyceni tymi zdjęciami i że zamierza ich używać podczas wystaw. Przysłała również nie oczekiwane w tym przypadku wynagrodzenie za zdjęcia. Co jakiś czas otrzymywałem publikację Gilot, gdzie były moje zdjęcia.
Okazało się, że tym razem moje nieprzygotowanie do sesji pomogło. Ale takiego sposobu pracy nie polecam nikomu. Realne życie, jest bardziej skomplikowane niż nam się wydaje, a często przypadek ogrywa ogromną rolę.
Picasso i Gilot nigdy się nie pobrali, ale mieli razem dwoje dzieci, ponieważ obiecał ich kochać i troszczyć się o nich. W 1947 roku urodził się ich syn Claude, a w 1949 córka Paloma. a sam Picasso również się nad nią fizycznie znęcał. W 1964 roku, jedenaście lat po ich separacji, Gilot napisał Life with Picasso (z krytykiem sztuki Carltonem Lake), książkę, która sprzedała się w ponad milionie egzemplarzy w dziesiątkach języków, pomimo nieudanego wyzwania prawnego ze strony Picassa próbującego powstrzymać jego publikacja. Od tego czasu Picasso nie chciał już nigdy więcej widzieć Claude'a ani Palomy. Cały dochód z książki został wykorzystany na pomoc Claude'owi i Palomie w załatwieniu sprawy o to, by stać się prawnymi spadkobiercami Picassa.
Françoise Gilot została w młodym wieku wprowadzona w świat sztuki przez matkę i babcię. Jej babcia zorganizowała przyjęcie, kiedy Françoise miała około pięciu lat. Gilot zwrócił uwagę pewnego mężczyzny jako interesującego, więc zapytała swoją babcię, kim jest ten mężczyzna. Okazał się malarzem, Emilem Mairetem. Ojciec Gilota zaprzyjaźnił się z malarzem, a Françoise często odwiedzała jego pracownię. W wieku sześciu lat matka Françoise zaczęła uczyć jej sztuki, z wyjątkiem rysunku. Jej matka uważała, że artyści stają się zbyt uzależnieni od gumek i zamiast tego uczyła Françoise akwareli i tuszu indyjskiego. Jeśli popełniła błąd, musiała zrobić to celowo w swojej pracy. W wieku trzynastu lat zaczęła uczyć się u Mlle. Meuge, który trwał przez sześć lat. W wieku czternastu lat zapoznała się z ceramiką, a rok później studiowała u postimpresjonistycznego malarza Jacquesa Beurdeleya. W wieku 21 lat poznała Picassa. Chociaż Picasso wywarł wpływ na twórczość Françoise Gilot jako malarki kubistycznej, rozwinęła ona swój własny styl. Unikała ostrych krawędzi i kanciastych form, których czasami używał Picasso. Zamiast tego użyła figur organicznych. W czasie wojny ojciec Gilota próbował ocalić najcenniejsze rzeczy domowe, przenosząc je, ale ciężarówka została zbombardowana przez Niemców, co doprowadziło do utraty rysunków i akwareli Gilot.
Jej ranga jako artystki i wartość jej pracy wzrosły na przestrzeni lat. W 2021 roku jej obraz Paloma à la Guitare, portret jej córki z 1965 roku, został sprzedany za 1,3 miliona dolarów w Sotheby's w Londynie. Od stycznia 2022 roku jej prace są wystawiane w wielu wiodących muzeach, w tym w Metropolitan Museum of Art, Museum of Modern Art i Centre Pompidou w Paryżu.
W latach 1943-1953 Gilot była kochanką i artystyczną muzą Pabla Picassa, z którym miała dwoje dzieci, Claude'a i Palomę.
Gilot poślubiła artystę Luca Simona w 1955 roku. W następnym roku urodziła się ich córka Aurélia. Para rozwiodła się w 1962 roku.
W 1969 roku Gilot została przedstawiona amerykańskiemu pionierowi szczepionek przeciwko polio, Jonasowi Salkowi, w domu wspólnych przyjaciół w La Jolla w Kalifornii. Ich wspólne uznanie dla architektury doprowadziło do krótkich zalotów i ślubu w Paryżu w 1970 roku. Podczas ich małżeństwa, które trwało aż do śmierci Salka w 1995 roku, para mieszkała osobno przez połowę każdego roku, podczas gdy Gilot nadal malowała w Nowym Jorku, La Jolla i Paryżu.
W latach 80. i 90. Gilot projektowała kostiumy, scenografię i maski do produkcji w Guggenheim w Nowym Jorku. W 1990 roku została odznaczona Chevalier de la Légion d'Honneur.
W 1973 Gilot została mianowana dyrektorem artystycznym czasopisma naukowego Virginia Woolf Quarterly. W 1976 roku weszła w skład zarządu Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Południowej Kalifornii, gdzie prowadziła kursy letnie i zajmowała się organizacją do 1983 roku.
Gilot dzieli swój czas między Nowy Jork i Paryż, pracując w Salk Institute i nadal wystawia swoje prace na arenie międzynarodowej.
W 2010 Gilot został odznaczony Krzyżem Oficerskim Legii Honorowej, najwyższym odznaczeniem rządu francuskiego w dziedzinie sztuki.
W sierpniu 2018 roku Gilot wydała trzy szkicowniki, które dokumentowały podróż, którą odbyła w Wenecji, Indiach i Senegalu.
Gilot zagrała Natascha McElhone w filmie Surviving Picasso z 1996 roku oraz Clémence Poésy w sezonie 2018 Genius, który koncentruje się na życiu i sztuce Picassa.
Jest autorką książek m.in. Françoise Gilot i Carlton Lake, Life with Picasso, 1964, 1989; Françoise Gilot, Le Respect et son Masque, 1975; Françoise Gilot, Interfejs: malarz i maska, 1983; Barbara Haskell, Françoise Gilot: podróż artysty 1943–1987, 1987; Françoise Gilot, Matisse i Picasso: Przyjaźń w sztuce, 1990.
PORTRAIT with HISTORY Françoise Gilot
Marie Françoise Gilot (born: November 26, 1921 - dies: June 6, 2023) is a French painter, best known for her relationship with Pablo Picasso, with whom she had two children. Gilot was already launched as an accomplished artist, notably in watercolours and ceramics, but her professional career was eclipsed by her social celebrity, and when she split from Picasso, he discouraged galleries from buying her work, as well as unsuccessfully trying to block her 1964 memoir, Life with Picasso.
Gilot was born in Neuilly-sur-Seine, France, to Émile Gilot and Madeleine Gilot (née Renoult). Her father was a businessman and agronomist, and her mother was a watercolor artist. Her father was a strict, well-educated man. Gilot began writing with her left hand as a young child, but at the age of four, her father forced her to write with her right hand. As a result, Gilot became ambidextrous. She decided at the age of five to become a painter. The following year her mother tutored her in art, beginning with watercolors and India ink. Gilot was then taught by her mother's art teacher, a Mademoiselle Meuge, for six years.[1] She studied English literature at Cambridge University and the British Institute in Paris (now University of London Institute in Paris). While training to be a lawyer, Gilot was known to skip morning law classes to pursue her true passion: art. She graduated from the Sorbonne with a B.A. in Philosophy in 1938 and from Cambridge University with a degree in English in 1939. Gilot had her first exhibition of paintings in Paris in 1943.
Gilot's father Emile wanted his daughter to be just as educated as he, and as a result, oversaw his daughter's education very closely. Gilot was tutored at home, beginning at a young age, and by the time she was six years old, she had a good knowledge of Greek mythology. By the age of fourteen, she was reading books by Edgar Allan Poe, Charles Baudelaire, and Alfred Jarry.While her father had hoped she would go to school to become a scientist or lawyer, Gilot was frequenting museums in Europe to understand and gain an appreciation for the masters. When Gilot was seventeen, she attended the Sorbonne and the British Institute in Paris and had a baccalaureate degree in Philosophy. She received her English Literature degree from Cambridge University. During 1939, Gilot's father still wanted her to complete a degree in international law, and out of fear that Paris would be bombed during the war, Gilot was sent to Rennes, France, to begin law school. At the age of 19, she abandoned her studies in law to devote her life to art. She was mentored by the artist Endre Rozsda. In 1942, after abandoning law several times, and returning on the insistence of her father, Gilot studied law for a second year and passed her written exams, but failed her oral exams.
At 21, Gilot met Pablo Picasso, then 61. Picasso first saw Gilot in a restaurant in the spring of 1943. Dora Maar, the photographer who was his muse and lover at the time, was devastated to learn that Picasso was replacing her with the much younger artist. After Picasso's and Gilot's meeting, she moved in with him in 1946. They spent almost ten years together, and those years revolved around art. He painted La femme-fleur, then his old friend Matisse, who liked Gilot, announced that he would create a portrait of her, in which her body would be pale blue and her hair leaf green. It was believed by some art historians that Gilot's relationship with Picasso is what cut short her artistic career. When Gilot left Picasso, he told all art dealers he knew not to purchase her art, whereas Gilot herself has noted that continuing to identify her in relation to Picasso "does her a great disservice as an artist."
Picasso died in 1973, when I was just starting to take up photography in Lodz, I was looking for all the important people associated with Picasso, but I couldn't take him anymore.
When I flew to New York in 1979 and saw a major Picasso retrospective at the Museum of Modern Art (MOMA), I sent word, so to speak, among my friends, and this time-proven system worked again. Several people spoke up, including Eva J. Pape, who organized one of Françoise Gilot's exhibitions.
– Listen, Czeslaw, I heard that you want to photograph Françoise Gilot – I heard Eva's voice in the receiver.
– Correct. You know her?
– I organized one of her exhibitions. I told her about you. She said come over tomorrow morning.
I was delighted. Unfortunately, the short time that remained before the session did not allow me to thoroughly prepare for it. I always try to know as much as possible about the people I will be photographing... However, there was little time, and it was not the era when it was enough to enter the name and surname into the Internet browser to find out everything. I knew little about Françoise Gilot. As it turned out, I didn't know the most important thing...
The next day I went to Gilot's studio on Fifth Ave. in New York. I was received by a very elegant lady. We started the session. Success in portraiture consists in establishing good, almost intimate contact with the photographed person. This is often done through conversation. So, in order to establish contact with Françoise Gilot, I decided to tell her about my long-term fascination with Pablo Picasso. I photographed her and told her about the painter. About how much he means to me, how much I love his work, about his genius, about the album, which is one of the most precious souvenirs for me ... Subconsciously, I sensed that it was not as it should be - something wouldn't let me stop. And Mrs. Gilot, with every word, became not more open and friendly, but the opposite. At one point, she even tried to stop the session - fortunately, I was able to appease her and take a dozen more shots.
After returning home, I developed the photos and I was struck by the expression on her face - kind of serious, a bit grumpy. I called Eva and gave vent to my surprise and slight dissatisfaction - that she had agreed to these photos at first, and then she was so angry, she almost asked me out at the end. Eva started asking what we were talking about.
"Well, what's that about?" I replied. - About Picasso.
He grabbed his head and made me realize that this was a completely forbidden subject in the presence of Françoise Gilot. That her relationship with Picasso was toxic, that she wrote a book about him, otherwise a world bestseller, about how she was humiliated and used by Picasso - as a woman and as an artist.
I thought it was over. I made a stain and Françoise Gilot will never authorize these photos for me. But all in all, what did I have to lose, I got pumped up, so I decided to send her 18 x 24 cm prints.
Surprisingly, after a few days I got a handwritten letter from Mrs. Gilot, in which she simply melted in delight over the photos.
She wrote that it was the first time someone had photographed her as a serious artist with her works. She added that all her friends are delighted with these photos and that she intends to use them in exhibitions. She also sent an unexpected remuneration for the photos. Every now and then I would receive a Gilot publication with my photos.
It turned out that this time my unpreparedness for the session helped. But I do not recommend this way of working to anyone. Real life is more complicated than we think, and often chance plays a huge role.
Picasso and Gilot never married, but they did have two children together because he promised to love and care for them. Their son, Claude, was born in 1947, and their daughter, Paloma, was born in 1949. During their ten years together, Gilot was often harassed on the streets of Paris by Picasso's legal wife, Olga Khokhlova, a former Russian ballet dancer, and Picasso himself physically abused her as well. In 1964, eleven years after their separation, Gilot wrote Life with Picasso (with the art critic Carlton Lake), a book that sold over one million copies in dozens of languages,[citation needed] despite an unsuccessful legal challenge from Picasso attempting to stop its publication. From then on, Picasso refused to see Claude or Paloma ever again. All the profits from the book were used to help Claude and Paloma mount a case to become Picasso's legal heirs.
Françoise Gilot was introduced to art at a young age by her mother and grandmother. Her grandmother had held a party when Françoise was about five years old. A certain man caught Gilot's eye as being interesting, and she asked her grandmother who the man was. He turned out to be a painter, Emile Mairet. Gilot's father became close friends with the painter, and Françoise would often tag along to visit his studio. At age six, Françoise's mother began teaching her art, with the exception of drawing. Her mother believed artists become too dependent on erasers, and instead taught Françoise in watercolor and India ink. If she made a mistake, she would have to make it intentional to her work. By the age of thirteen, she began to study with Mlle. Meuge, which continued for six years. At the age of fourteen, she was introduced to ceramics, and a year later, she studied with the Post-Impressionist painter Jacques Beurdeley. At the age of 21, she met Picasso. Although Picasso had influenced Françoise Gilot's work as a cubist painter, she developed her own style. She avoided the sharp edges and angular forms that Picasso sometimes used. Instead, she used organic figures. During the war, Gilot's father attempted to save the most valuable household belongings by moving them, but the truck was bombed by the Germans, leading to the loss of Gilot's drawings and watercolors.
Her stature as an artist and the value of her work have increased over the years. In 2021 her painting Paloma à la Guitare, a 1965 portrait of her daughter, sold for $1.3 million at Sotheby's in London. As of January 2022 her work is on exhibit in multiple leading museums including the Metropolitan Museum of Art, the Museum of Modern Art, and the Centre Pompidou in Paris.
From 1943 to 1953, Gilot was the lover and artistic muse of Pablo Picasso, with whom she had two children, Claude and Paloma.
Gilot married artist Luc Simon in 1955. Their daughter Aurélia was born the following year. The couple divorced in 1962.
In 1969, Gilot was introduced to American polio vaccine pioneer Jonas Salk at the home of mutual friends in La Jolla, California. Their shared appreciation of architecture led to a brief courtship and a 1970 wedding in Paris. During their marriage, which lasted until Salk's death in 1995, the couple lived apart for half of every year as Gilot continued to paint in New York City, La Jolla, and Paris.
Throughout the 1980s and 1990s, Gilot designed costumes, stage sets, and masks for productions at the Guggenheimin New York City. She was awarded a Chevalier de la Légion d'Honneur in 1990.
In 1973, Gilot was appointed art director of the scholarly journal Virginia Woolf Quarterly. In 1976, she joined the board of the Department of Fine Arts at the University of Southern California, where she taught summer courses and took on organizational responsibilities until 1983.
Gilot splits her time between New York and Paris, working on behalf of the Salk Institute, and continues to exhibit her work internationally.
In 2010, Gilot was awarded the Officer of the Légion d'honneur, the French government’s highest honour the arts.
In August 2018, Gilot released three sketchbooks, these documented the journey she went on in Venice, India and Senegal.
Gilot is played by Natascha McElhone in the 1996 film Surviving Picasso, and by Clémence Poésy in the 2018 season of Genius, which focuses on the life and art of Picasso.
Books Françoise Gilot and Carlton Lake, Life with Picasso, McGraw-Hill, 1964, 1989; Françoise Gilot, Le regard et son Masque, 1975; Françoise Gilot, Interface: The Painter and the Mask, 1983; Barbara Haskell, Françoise Gilot: An Artist's Journey 1943–1987, 1987; Françoise Gilot, Matisse and Picasso: A Friendship in Art, Doubleday, 1990.
