top of page
Szukaj
  • Zdjęcie autoraCzesław Czapliński

PORTRET z HISTORIĄ Waldemar Dąbrowski

Zaktualizowano: 8 sty 2022


„.. Jak ktoś ukradnie portfel, jest złodziejem. Ktoś, kto kradnie dobra intelektualne, jest traktowany z pewnym pobłażaniem. Oczywiście to się daje jakoś tam wytłumaczyć, ale po pierwsze namawiam: nie używajmy słowa „piractwo”, nie róbmy z tego romantycznej przygody…“ – Waldemar Dąbrowski.


Waldemar Piotr Dąbrowski (ur. 23 sierpnia 1951 w Radzyminie) – animator kultury i polityk, w latach 2002–2005 minister kultury, dyrektor Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie w latach 1998–2002 i ponownie od 2008.

Ukończył studia na Wydziale Elektroniki Politechniki Warszawskiej. Był stypendystą British Council, Instytutu Goethego oraz Departamentu Stanu USA. Ukończył również Executive Programme for Leaders in Development na Iniwersytecie Harvarda.

W latach 1973–1978 był założycielem i dyrektorem klubu Riviera-Remont. Od 1979 do 1981 zajmował stanowisko wicedyrektora Wydziału Kultury w Urzędzie Miasta Stołecznego Warszawy. W 1982 (wraz z Jerzym Grzegorzewskim) objął kierownictwo Centrum Sztuki Studio w tym mieście. Zajmował się promowaniem artystów polskiego teatru, muzyki i plastyki. Jako producent przyczynił się do powstania ponad siedemdziesięciu spektakli Teatru Studio.

W latach 1988–1990 zasiadał w Stołecznej Radzie Narodowej. W latach 1990–1994 zajmował stanowiska podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki oraz szefa Komitetu Kinematografii. Zainicjował wówczas Festiwal Gwiazd w Międzyzdrojach. Następnie do 1998 stał na czele zarządu Państwowej Agencji Inwestycji Zagranicznych.

Spędziliśmy z Waldemarem Dąbrowskim niezwykle intensywne 48 godzin z Michaelem Jacksonem 27 i 28 maja 1997 r., od powitania go na lotnisku w Warszawie, do jego odlotu z Wrocławia, to niewątpliwie nas zbliżyło. Pamiętam jak Jackson w szpitalu dziecięcym na Litewskiej w Warszawie, przywiózł prezenty dla chorych dzieci. Jak chore dzieci przychodziły odbierać prezenty, spojrzałem na Waldemara, widziałem łzy w jego oczach, kiedy patrzył na chore dzieci. Powstały z tego materiału dwa albumy, książka, kilka wystaw na całym świecie.


Innym razem spotkaliśmy się z Waldkiem przypadkowo na Nowym Świecie w Warszawie, idąc w różnych kierunkach. Po przywitaniu, Waldek zapytał mnie, czy nie poleciałbym rządowym samolotem do Wenecji za dwa dni na otwarcie Biennale, co właśnie organizuje. Oczywiście – odpowiedziałem i 10 czerwca 2005 znaleźliśmy się w Wenecji, gdzie było słynne 51. Biennale Sztuki w Wenecji i ze strony polskiej prezentowany był nowy film Artura Żmijewskiego zatytułowany Powtórzenie. Film jest zapisem dokumentalnym powtórzenia eksperymentu psychologicznego, który pierwotnie został przeprowadzony w 1971 na uniwersytecie Stanford w USA przez profesora Philipa Zimbardo i znany jest pod nazwą Stanford Prison Experiment. Film był wyświetlany w czasie cogodzinnych seansów w Pawilonie Polskim na 51 Międzynarodowa Wystawa Sztuki — la Biennale di Venezia.


14 maja 2015 zaprosiłem Waldka Dąbrowskiego do prowadzonych przeze mnie, sześć lat spotkań pt. ARTYŚCI w ŁAZIENKACH, które odbyło się w Pałacu na Wyspie, przyszły tłumy niezwykle ciekawych ludzi, którzy znali lub słyszeli o Waldemarze Dąbrowskim.


W okresie od września 1998 do lipca 2002 pełnił funkcję dyrektora Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie (wraz z Jackiem Kasprzykiem). Był wówczas m.in. pomysłodawcą umieszczenia na frontonie budynku teatru monumentalnej rzeźby Kwadrygi Apollina (2002). Został także prezesem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych i honorowym prezesem Polskiego Związku Golfa.

6 lipca 2002 objął stanowisko ministra kultury w rządzie Leszka Millera, a od 2 maja 2004 do 31 października 2005 sprawował ten urząd w rządach Marka Belki. W okresie pełnienia tej funkcji doszło do uchwalenia nowej ustawy o kinematografii ustanawiającej Polski Instytut Sztuki Filmowej. W związku z planowanym Rokiem Chopinowskim zainicjował program Chopin 2010, przeorganizował Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, który przejął odpowiedzialność za nowo powstające Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie oraz jego oddział w Żelazowej Woli. Powołał również Instytut Teatralny i Instytut Książki, którego zadaniem stało się popularyzowanie polskich książek i ich autorów czy prezentacja literatury polskiej za granicą.

1 października 2008 został ponownie dyrektorem Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie. Z jego inicjatywy 29 kwietnia 2009 minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski wyodrębnił balet w strukturze teatru jako oddzielny pion artystyczny i podniósł go do rangi Polskiego Baletu Narodowego pod dyrekcją Krzysztofa Pietrasa. W listopadzie 2010 został wybrany w Monachium w skład zarządu OPERA EUROPA, forum zrzeszającego profesjonalne europejskie teatry operowe.

W 2012 objął także stanowisko pełnomocnika ministra kultury i dziedzictwa narodowego do spraw Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie. W 2017 został mianowany pełnomocnikiem ds. organizacji obchodów Roku Stanisława Moniuszki, ustanowionego na 2019 uchwałą Sejmu RP.

Jest wdowcem. Jego żoną była artystka plastyk Marzena Talar-Dąbrowska (1956–2019). Ojciec Marty, która została aktorką.

Wielokrotnie odznaczany m.in. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2015), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2014), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2011), Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2011), Odznaka Zasłużony dla Warszawy, Order Księcia Jarosława Mądrego II klasy (2004, Ukraina), Rycerz Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego (2004, Wielka Brytania), Order Przyjaźni (2014, Rosja), Order Narodowy Legii Honorowej (Francja), Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja), Krzyż Wielkiego Oficera Orderu Zasługi RFN (Niemcy).

Wielkorotnie nagradzany i wyróżniany m.in. Doctor honoris causa Keimyung University (Korea Południowa, 2009), Specjalny Feliks Warszawski „za rozwój nowoczesnej sceny operowej” (2010), Nagrody Mediów Niptel 2010 (2010), Specjalna Perła Honorowa za całokształt dokonań na rzecz promocji polskiej gospodarki i kultury (2013), Nagroda Gustaw przyznana przez ZASP „za szczególne zasługi dla środowiska teatralnego” (2016).

Tytuły honorowego m.in. obywatela Pacanowa (2004), Międzyzdrojów (2004) i województwa opolskiego (2006).


„…To nie jest tak, że Europejczycy nie znają europejskich filmów. Znają po prostu te, które są dobre. Problem kinematografii europejskiej polega na tym, że powstaje zbyt wiele filmów, których nie ma powodów oglądać. Ta łatwość produkowania w konwencji europuddingu mnie osobiście lekko niepokoi…” – Waldemar Dąbrowski.


PORTRAIT with HISTORY Waldemar Dąbrowski


".. If someone steals a wallet, he is a thief. Someone who steals intellectual goods is treated with some indulgence. Of course, it can be explained somehow there, but first of all, I urge you: let's not use the word "piracy", let's not make it a romantic adventure ... "- Waldemar Dąbrowski.


Waldemar Piotr Dąbrowski (born 23 August 1951 in Radzymin) - cultural animator and politician, in 2002–2005 minister of culture, director of the Grand Theater - National Opera in Warsaw in 1998–2002 and again from 2008.

He graduated from the Faculty of Electronics at the Warsaw University of Technology. He was a scholarship holder of the British Council, the Goethe Institute and the US Department of State. He also completed the Executive Program for Leaders in Development at Harvard University.

In the years 1973–1978 he was the founder and director of the Riviera-Remont club. From 1979 to 1981 he was the deputy director of the Culture Department at the Warsaw City Hall. In 1982 (together with Jerzy Grzegorzewski) he took over the management of the Studio Art Center in that city. He was involved in promoting artists of Polish theater, music and visual arts. As a producer, he contributed to the creation of over seventy performances of the Studio Theater.

In the years 1988–1990 he was a member of the National Council of the Capital City of Warsaw. In the years 1990–1994 he was the Undersecretary of State in the Ministry of Culture and Art and the head of the Cinematography Committee. At that time, he initiated the Festival of Stars in Międzyzdroje. Then, until 1998, he headed the board of the State Agency for Foreign Investments.


We spent an extremely intense 48 hours with Michael Jackson on 27 and 28 May 1997 with Waldemar Dąbrowski, from welcoming him to the airport in Warsaw to his departure from Wrocław, it undoubtedly brought us closer. I remember how Jackson brought gifts for sick children at the children's hospital in Litewska Street in Warsaw. When sick children came to receive their gifts, I looked at Waldemar, I saw tears in his eyes as he looked at sick children. Two albums, a book and several exhibitions around the world were created from this material.


Another time we met Waldek by chance in Nowy Świat in Warsaw, going in different directions. After the greeting, Waldek asked me if I would not fly to Venice on a government plane in two days for the opening of the Biennale, which he is organizing. Of course, I replied, and on June 10, 2005, we found ourselves in Venice, where the 51st Venice Biennale was held, and on the Polish side, a new film by Artur Żmijewski entitled Repetition was presented. The film is a documentary of a repetition of a psychological experiment that was originally conducted in 1971 at Stanford University in the US by Professor Philip Zimbardo and is known as the Stanford Prison Experiment. The film was shown during the hourly screenings in the Polish Pavilion at the 51st International Art Exhibition - la Biennale di Venezia.


On May 14, 2015, I invited Waldek Dąbrowski to my six-year meetings entitled ARTISTS IN ŁAZIENKI, which took place in the Palace on the Isle, crowds of extremely interesting people who knew or heard about Waldemar Dąbrowski came.


In the period from September 1998 to July 2002 he was the director of the Teatr Wielki - Polish National Opera in Warsaw (together with Jacek Kasprzyk). He was then, inter alia, the originator of the monumental sculpture of Apollo's Quadriga on the front of the theater building (2002). He also became the president of the Society for the Encouragement of Fine Arts and the honorary president of the Polish Golf Association.


On July 6, 2002, he was appointed Minister of Culture in the government of Leszek Miller, and from May 2, 2004 to October 31, 2005, he held this office in the government of Marek Belka. During this function, a new act on cinematography was adopted, establishing the Polish Film Institute. In connection with the planned Chopin Year, he initiated the Chopin 2010 program, reorganized the Fryderyk Chopin Institute, which took over responsibility for the newly established Fryderyk Chopin Museum in Warsaw and its branch in Żelazowa Wola. He also established the Theater Institute and the Book Institute, whose task was to popularize Polish books and their authors, and to present Polish literature abroad.

On October 1, 2008 he was re-director of the Teatr Wielki - Polish National Opera in Warsaw. On his initiative, on April 29, 2009, the Minister of Culture and National Heritage, Bogdan Zdrojewski, distinguished ballet in the theater structure as a separate artistic division and elevated it to the rank of the Polish National Ballet under the direction of Krzysztof Pietras. In November 2010, he was elected in Munich on the board of OPERA EUROPA, a forum associating professional European opera theaters.

In 2012, he also took the position of plenipotentiary of the Minister of Culture and National Heritage for the Museum of the History of Polish Jews in Warsaw. In 2017, he was appointed the plenipotentiary for the organization of the Stanisław Moniuszko Year, established for 2019 by a resolution of the Sejm of the Republic of Poland.

He is a widower. His wife was the visual artist Marzena Talar-Dąbrowska (1956–2019). Martha's father, who became an actress.

He has been awarded many times, incl. Commander's Cross of the Order of Polonia Restituta (2015), Officer's Cross of the Order of Polonia Restituta (2014), Knight's Cross of the Order of Polonia Restituta (2011), Gold Medal for Merit to Culture Gloria Artis (2011), Badge for Merit to Warsaw, Order of Prince Jarosław the Wise, 2nd class (2004, Ukraine), Knight Commander of the Order of the British Empire (2004, Great Britain), Order of Friendship (2014, Russia), National Order of the Legion of Honor (France), Commander of the Order of Arts and Letters (France), Cross of the Grand Officer of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany ( Germany).


Repeatedly awarded and distinguished, among others Doctor honoris causa Keimyung University (South Korea, 2009), Special Feliks Warszawski "for the development of the modern opera scene" (2010), Niptel Media Awards 2010 (2010), Special Honorary Pearl for lifetime achievement for the promotion of the Polish economy and culture (2013) , Gustaw Award granted by ZASP "for special contributions to the theater community" (2016).

Honorary titles, incl. citizen of Pacanów (2004), Międzyzdroje (2004) and the Opolskie Voivodeship (2006).


“… It's not that Europeans don't know European movies. They just know the good ones. The problem with European cinema is that there are too many films that you have no reason to watch. This ease of production in the Europudding convention bothers me personally ... ”- Waldemar Dąbrowski.





Ostatnie posty

Zobacz wszystkie
bottom of page