„…Artystą się nie jest non stop. Artystą się bywa. I to krótko…” – Bogusław Linda.
Bogusław Linda (ur. 27 czerwca 1952 w Toruniu) – aktor, reżyser i scenarzysta teatralny i filmowy.
Na przestrzeni lat występował w filmach twórców, m.in. takich jak Krzysztof Kieślowski, Agnieszka Holland, Andrzej Wajda, Władysław Pasikowski.
Ukończył II Liceum Ogólnokształcące w Toruniu oraz krakowską PWST.
Już jako student nawiązał kontakt z krakowskim Teatrem Starym, jego debiutem okazał się Mikołka w „Zbrodni i karze” Fiodora Dostojewskiego w reż. Macieja Prusa (1977). W latach 1978–1981 grał w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu, a na początku lat 80. był aktorem w warszawskim Teatrze Studio.
Jego pierwszą ważną rolą była w „Gorączce” (1980) w reżyserii Agnieszki Holland, gdzie wcielił się w postać anarchisty Gryziaka. Następnie zagrał m.in. w „Kobiecie samotnej” (1981) tej samej reżyserki, w „Człowieku z żelaza” (1981) Andrzeja Wajdy, w „Przypadku” (1981) Krzysztofa Kieślowskiego i „Matce Królów” (1982) Janusza Zaorskiego.
W latach 90. uznanie krytyki przyniosły mu role sztukmistrza Stygmy w „Janciu Wodniku” (1993) Jana Jakuba Kolskiego, księdza Robaka w „Panu Tadeuszu” (1999) Andrzeja Wajdy. W 1996, podczas Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach, odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd.
W 2001 zagrał Petroniusza w filmie Jerzego Kawalerowicza „Quo Vadis”.
5 października 2009 otrzymał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a 26 maja – udekorowany Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla polskiej kultury, za osiągnięcia w pracy artystycznej i twórczej oraz działalności społecznej”. Został również uhonorowany w Alei Gwiazd w swym rodzinnym mieście Toruniu, gdzie na Rynku Staromiejskim odsłonił drugą z serii „katarzynek” – podpisów słynnych torunian.
Jest żonaty z Lidią Popiel, którą poznał na planie filmu Kroll. Ma z nią córkę Aleksandrę. Z poprzedniego małżeństwa ma dwóch synów: Mikołaja i Michała.
Jako aktor grał m.in. w filmach: 1973: „Czarne chmury”, 1976: „Dagny”, 1977: „Wodzirej”, 1977: „Pasja”, 1979: „Wściekły”, 1979: „Janek”, 1980: „Gorączka”, 1980: „Punkt widzenia”, 1981: „Wolny strzelec”, 1981: „Człowiek z żelaza”, 1981: „przypadek”, 1981: „Kobieta samotna”, 1981: „Dreszcze”, 1981: „Wierne blizny”, 1982: „Danton”, 1982: „Matka Królów”, 1982: „Stracone złudzenia”, 1983: „Synteza”, 1984: „Człowiek do specjalnych poruczeń”, 1987: „Zabij mnie glino”, 1987: „Kocham kino”, 1988: „Dekalog VII”, 1989: „Sztuka kochania”, 1992: „Psy”, 1993: „Jancio Wodnik”, 1994: „Psy 2”, 1995: „Tato”, 1996: „Szamanka”, 1997: „Szczęśliwego Nowego Jorku”, 1999: „Pan Tadeusz”, 2002: „Quo vadis”, 2011: „1920 Bitwa warszawska”– jako płk Bolesław Wieniawa-Długoszowski, 2016: „Powidoki”, 2018: „Kobiety mafii”, 2020: „Psy 3. W imię zasad”.
Nagrody filmowe i nominacje m.in. 1981: Nagroda Złote Lwy 8 FPFF za rolę w filmie „Gorączka”, 1987: Nagroda Złote Lwy 12 FPFF za rolę w filmie „Magnat”, 1987: Nagroda Złote Lwy 12 FPFF za rolę w filmie „Przypadek”, 1988: Nagroda Złote Lwy 13 FPFF za rolę w filmie „Kobieta samotna”, 1988: Nagroda Szefa Kinematografii za rolę w filmie „Zabij mnie glino”, 1991: Nagroda Złote Lwy 16 FPFF za rolę w filmie „Kanalia”, 1991: Nagroda Złote Lwy 16 FPFF za rolę w filmie „In flagranti”, 1991: Nagroda Złote Lwy 16 FPFF za rolę w filmie „Kroll”, 1991: Nagroda na Festiwal Młodości w Kojowie za film In flagranti, 1992: Nagroda Złote Lwy 17 FPFF kategorii: pierwszoplanowa rola męska w filmie „Psy”, 1994: Nagroda Valenciennes w kategorii: najlepsza główna rola męska w filmie Psy, 1995: Nagroda Złote Lwy 20 FPFF w kategorii: pierwszoplanowa rola męska w filmie „Tato”, 2001: Nagroda Złote Lwy 26 FPFF dla filmu „Sezon na leszcze” w kategorii: najlepszy film komediowy, 2012: Złota Kaczka w kategorii: Najlepszy aktor filmów sensacyjnych.
Od lat, jak przyjeżdżałem do Warszawy, chciałem sfotografować interesującego aktora Bogusława Lindę. Pierwszy raz zrobiłem to 18 sierpnia 1994 r. w Łazienkach Królewskich, które przez lata były moim „studiem”, gdzie się umówiliśmy. Do bramy przy ul. Myśliwieckiej przywiozła go Lidia Popiel. Zrobiłem mu serię zdjęć, zbliżeń w okolicy Pałacu Myśliwieckiego.
Ale tak naprawdę, na poważnie, sesja obyła się rok później. Przyleciałem z Nowego Jorku do Warszawy i miałem zrobić 10 portretów, wybitnych Polaków pt. „Polacy ‘95”, do grudniowego magazynu „Twój Styl”, wówczas najbardziej prestiżowego magazynu. Kiedy już z red. nacz. Krystyną Kaszubą, uporaliśmy się z wyborem osób, co nie było łatwe, wśród których zaproponowałem Bogusława Lindę, zaczęłem zastanawiać się, gdzie zrobić mu zdjęcia. Definitywnie nie chciałem robić zdjęć w studio, oderwanym od rzeczywistości. Kiedy o moim projekcie „Polacy ‘95” dowiedziała się TVP, postanowili nagrać moje sesje i powstał film dokumentalny pt. „Czarne i białe w kolorze”. To jeszcze bardziej zachęciło mnie do poszukiwań, gdzie zrobić portret Lindy?
Kiedy zaczęłem zastanawiać się, jak chciałbym go pokazać? Przyszedł mi do głowy obraz współczesnego Hamphreya Bogarta, ale nie w Hollywood, a w Warszawie. Szukałem ciekawego wnętrza restauracji, klubu, pamiętajmy, że to były lata 90 w Polsce… i nagle jest, na dole, schodząc po kilku schodkach budynku PAST-a przy ul. Zielnej w Warszawie, był John Bull Pub mojego przyjaciela Jan Labuta. Tam często w czasie bytności w Polsce wpałem, sam albo ze znajomymi. Fantastyczne wnętrze, kiedy zapytałem go czy może tu przyjechać TV i zając 1-2 godz., zgodził się od razu i potem robiliśmy też tam Kasie Figurę, gdyż miał piękne szlifowane kryształowe lustra.
17 lipca 1995 r. już na godzinę przed umówionym spotkaniem z Bogusławem Lindą, przyjechałem na miejsce, telewizja już była zamontowana. Zapytał mnie reż. Filip Chodzewicz, gdzie będę robił zdjęcia, wskazałem na bar i kręcące się zjawiskowe kelnerki. – Tak myślałem powiedział.
Dokładnie o umówionej godzinie pojawił się Bogusław Linda, który jak zobaczył ustawione kamery i moje aparaty od razu usiadł na wysokim stołku przy barze, kelnerka przygotowała drinka, spojrzał intensywnie w obiektyw i po paru chwilach, miałem to co chciałem na filmie. Tak, nie pomysliłem się na filmie, bo to jeszcze był legendarny Hasselblad 6x6. Zdjęcie na całą stronę w „Twoim Stylu” wzbudzało sensację w okresie świątecznym.
Spotykaliśmy się później z Lindą na różnych planach filmowych m.in. 7 września 2000 r. na planie filmu „Reich” w reż. Władysława Pasikowskiego, a we wrześniu 2010 r. na planie „1920 Bitwa warszawska”– gdzie Linda grał legendarnego płk Bolesława Wieniawę-Długoszowskiego.
„…W momencie dokonania się transformacji ustrojowej, zaczęło brakować powodu do buntu. Od tego momentu filmy przestały powstawać przeciwko czemuś lub komuś. A wcześniej często nie było ważne czy film jest dobry, tylko jak mocno wali w tyłek komunizm. W obliczu nowej sytuacji trzeba było stanąć na nogi i zdać sobie sprawę, że liczy się także pewna estetyka, wartość dramaturgiczna. Połowa z filmów, które w tamtym okresie zrobiłem, jest nic nie warta, mimo iż większość z nich była głośna, uderzała w ustrój, w którym żyliśmy. W tej chwili są one nie do oglądania. Te ważniejsze uratowały się dlatego, że wynikały z przekonania, iż nie trzeba uderzać w rzeczy społeczne, podstawowe. Powinno się robić kino prawdziwe. Jeśli uderza się w rzeczy, które nie są prawdziwe, to jest to do dupy. Natomiast jeśli film ma psychologię, opowiada o ludzkim cierpieniu, namiętnościach, które zostają pogrzebane, to zaczyna być dobry, prawdziwy.“ — Bogusław Linda (2010).
PORTRAIT with HISTORY Bogusław Linda
“… You are not an artist all the time. You are an artist. And it's short ... ”- Bogusław Linda.
Bogusław Linda (born June 27, 1952 in Toruń) - actor, director, and screenwriter.
Over the years, he has appeared in films by artists, incl. such as Krzysztof Kieślowski, Agnieszka Holland, Andrzej Wajda, Władysław Pasikowski.
He graduated from the Secondary School No. 2 in Toruń and the PWST in Krakow.
As a student, he established contact with the Old Theater in Krakow, his debut was Mikołka in Fyodor Dostoyevsky's Crime and Punishment, dir. Maciej Prus (1977). In the years 1978–1981 he played at the Współczesny Theater in Wrocław, and in the early 1980s he was an actor at the Studio Theater in Warsaw.
His first major role was in "Rush" (1980) directed by Agnieszka Holland, where he played the role of the anarchist Gryziak. Then he played, among others in "Lonely Woman" (1981) by the same director, in "Man of Iron" (1981) by Andrzej Wajda, in "Coincidence" (1981) by Krzysztof Kieślowski and "Mother of Kings" (1982) by Janusz Zaorski.
In the 1990s, he was acclaimed by the roles of the magician Stygma in Jan Jakub Kolski's Jancio Wodnik (1993), and priest Robak in Pan Tadeusz (1999) by Andrzej Wajda. In 1996, during the Festival of Stars in Międzyzdroje, he made his imprint on the Promenade of Stars.
In 2001 he played Petroniusz in Jerzy Kawalerowicz's film "Quo Vadis".
On October 5, 2009, he was awarded the Silver Medal for Merit to Culture - Gloria Artis, and on May 26 - decorated with the Officer's Cross of the Order of Polonia Restituta "for outstanding services to Polish culture, for achievements in artistic and creative work and social activity". He was also honored in the Walk of Fame in his hometown of Toruń, where he unveiled the second of the series of "katarzynki" - signatures of famous Toruń residents in the Old Town Square.
He is married to Lidia Popiel, whom he met on the set of the film Kroll. He has a daughter with her, Aleksandra. From her previous marriage, she has two sons: Mikołaj and Michał.
As an actor, he played, among others in the films: 1973: "Black Clouds", 1976: "Dagny", 1977: "Wodzirej", 1977: "Passion", 1979: "Furious", 1979: "Janek", 1980: "Rush", 1980: "Punkt view ", 1981:" Freelancer ", 1981:" Iron Man ", 1981:" Coincidence ", 1981:" Lonely Woman ", 1981:" Shivers ", 1981:" Faithful Scars ", 1982:" Danton ", 1982: "Mother of Kings", 1982: "Lost illusions", 1983: "Synthesis", 1984: "Man for special assignments", 1987: "Kill me, cop", 1987: "I love cinema", 1988: "Decalogue VII" , 1989: "Sztuka kochania", 1992: "Psy", 1993: "Jancio Wodnik", 1994: "Psy 2", 1995: "Dad", 1996: "Shaman", 1997: "Happy New York", 1999: "Pan Tadeusz", 2002: "Quo vadis", 2011: "1920 Battle of Warsaw" - as Col. Bolesław Wieniawa-Długoszowski, 2016: "Afterimages", 2018: "Mafia women", 2020: "Dogs 3. In the name of principles".
Film awards and nominations incl. 1981: Golden Lions Award of the 8th Polish Film Festival for the role in the film "Fever", 1987: Golden Lions Award of the 12th Polish Film Festival for the role in the film "The Magnate", 1987: Golden Lions Award of the 12th Polish Film Festival for the role in the film "The Case", 1988: Golden Lions Award 13th Polish Film Festival for her role in the film "Lonely Woman", 1988: Award of the Head of Cinematography for the role in the film "Kill me cop", 1991: Golden Lions Award of the 16th Polish Film Festival for the role in the film "Kanalia", 1991: Golden Lions Award at the 16th Polish Film Festival for the role in the film "In flagranti", 1991: Golden Lions Award at the 16th Polish Film Festival for the role in the film "Kroll", 1991: Award at the Youth Festival in Kojowo for the film In flagranti, 1992: Golden Lions Award at the 17th Polish Film Festival in the category: leading male role in the film " Psy ", 1994: The Valenciennes Award in the category: the best male lead role in the film Psy, 1995: the Golden Lions Award of the 20th Polish Film Festival in the category: the leading male role in the film" Dad ", 2001: Golden Lions Award at the 26th Polish Film Festival for the film" Season for bream ”In the category: best comedy film, 2012: Golden Duck in the category: Best actor of sensational films .
For years, when I came to Warsaw, I wanted to photograph an interesting actor, Bogusław Linda. I did it for the first time on August 18, 1994 in Łazienki Królewskie, which for years was my "studio", where we made an appointment. To the gate at ul. Myśliwiecka was brought by Lidia Popiel. I took a series of photos of him, close-ups in the vicinity of the Myśliwiecki Palace.
But really, seriously, the session was a year later. I flew from New York to Warsaw and I was supposed to make 10 portraits of outstanding Poles entitled "Poles of the 95", to the December magazine "Twój Styl", then the most prestigious magazine. Once with the editor in chief. Krystyna Kaszuba, we dealt with the choice of people, which was not easy, among whom I proposed Bogusław Linda, I started to wonder where to take pictures of him. I definitely did not want to take pictures in a studio, detached from reality. When TVP found out about my project "Poles of the 95", they decided to record my sessions and a documentary entitled "Black and white in color." This encouraged me even more to search where to take Linda's portrait?
When did I start wondering how would I like to show it? A picture of a contemporary Hamphrey Bogart came to mind, but not in Hollywood, but in Warsaw. I was looking for an interesting interior of a restaurant, club, let's remember that it was the 90s in Poland ... and suddenly it is downstairs, going down a few steps of the PAST building at ul. Zielna in Warsaw, there was John Bull Pub of my friend Jan Labuta. There, during my stay in Poland, I often popped in, alone or with friends. Fantastic interior, when I asked him if a TV could come here and it took 1-2 hours, he agreed immediately and then we also made Kasia Figura there, because he had beautiful cut crystal mirrors.
On July 17, 1995, an hour before the scheduled meeting with Bogusław Linda, I arrived at the place, the television was already muddled. Asked Me dir. Filip Chodzewicz, where I will be taking photos, pointed to the bar and the spinning phenomenal waitresses. - I thought so, he said. Exactly at the appointed time, Bogusław Linda appeared, who, when he saw the cameras set up and my cameras, immediately sat down on a high stool by the bar, the waitress prepared a drink, looked intensely into the lens and after a few moments, I had what I wanted in the film. Yes, I didn't get it wrong in the film, because it was still the legendary Hasselblad 6x6. The full page photo in "Twój Styl" caused a sensation during the holiday season. We later met with Linda on various film sets, incl. On September 7, 2000, on the set of the film "Reich" dir. Władysław Pasikowski, and in September 2010 on the set of "1920 Battle of Warsaw" - where Linda played the legendary Colonel Bolesław Wieniawa-Długoszowski.
“… At the moment of the political transformation, there was no reason to rebel. From that moment on, the films stopped being made against something or someone. And before that, it often didn't matter if the movie was good, but how hard communism was pounding its butt. In the face of the new situation, it was necessary to get back on my feet and realize that a certain aesthetic and dramatic value also counts. Half of the films I made at the time are worthless, although most of them were loud, they hit the system we lived in. They are unseen at the moment. The more important ones were saved because they resulted from the belief that there is no need to hit basic social things. Real cinema should be done. If you hit things that aren't real, it sucks. On the other hand, if a film has psychology, it tells about human suffering, passions that are buried, then it begins to be good, real. ”- Bogusław Linda (2010).
