„…Dla mnie relatywizmem moralnym jest kompletne zapominanie o tym, czym był dla Polski Okrągły Stół. To jest dla mnie niemoralne. (…) Jeżeli 1989 r. to był spisek, to najszlachetniejszy spisek w moim życiu. Przecież Okrągły Stół pozwolił Polsce wyjść z dyktatury – bez ofiar, szubienic, plutonów egzekucyjnych. Gdy po śmierci pójdę na Sąd Ostateczny, św. Piotr spyta mnie: – Co dobrego, synu, zrobiłeś? A ja odpowiem: – Mojego synka Antosia i Okrągły Stół…” – Adam Michnik „Pożegnanie z bronią” 6 lutego 2001.
Adam Michnik (ur.17 października 1946 w Warszawie) – publicysta, eseista, pisarz, historyk i działacz polityczny. W latach 1968–1989 dysydent i jeden z głównych działaczy opozycji demokratycznej w PRL. Od 1989 redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”.
W czasie studiów należał do kręgu „komandosów”, grupy kontestującej realia polityczne PRL. Od 1965 objęty zakazem druku. Jego relegowanie z Uniwesytetu Warszawskiego przyczyniło się w 1968 do zajścia wydarzeń marcowych.
W latach 70. był działaczem Komitetu Obrony Robotników, a od 1980 działaczem NSZZ „Solidarność”, więzionym i represjonowanym jako więzień polityczny. W 1978 był sygnatariuszem deklaracji założycielskiej, a następnie wykładowcą Towarzystwa Kursów Naukowych. W czasie stanu wojennego został internowany i oskarżony o próbę obalenia ustroju socjalistycznego. W 1989 wziął udział w obradach Okrągłego Stołu po stronie solidarnościowej. Od 1989 do 1991 sprawował mandat posła na Sejm X kadencji.
Po raz pierwszy osobiście spotkałem i fotografowałem Adama Michnika na dwa dni przed Okrągłym Stołem w Kościele św.Brygidy w Gdańsku 4 lutego 1989 r. Kiedy ustalane były założenia Okrągłego Stołu, a ja jako jedyny miałem szansę być z aparatem w ręku w czasie zamkniętych rozmów, dzięki Bronisławowi Geremkowi. Kilkadziesiąt ekip z całego świata stało na zewnątrz, marząc, aby być na moim miejscu. To były specyficzne zdjęcia i czas, ale już wtedy przyjrzałem się Michnikowi i mnie zainteresował.
Spotykałem go przy różnych okazjach w Polsce i Ameryce, ale chciałem umówić się z nim na sesję w jego redakcji na ul. Czerskiej w Warszawie, gdzie niewątpliwie czuł się najbardziej swobodnie, co nastąpiło 21 listopada 2013. Miałem rację, takiego Michnka jak w jego gabinecie nie miałem nigdzie i to wykorzystałem. Jeśli do tego dodać papierosy, które całości dodają niesamowitości, to efekt murowany.
Ostatnio spotkaliśmy się 27 września 2021 r. w Restauracji na Rozdrożu w Warszawie, gdzie przychodził za życia Stefan Kisielewski. Aby to uczcić, postanowiłem ofiarować jeden z portretów Stefana Kisielewskiego, aby powiesić i przypomnieć o nim. Na uroczystość oprócz Adama Michnika przyszedł oczywiście syn Jerzy Kisielewski oraz m.in. Marian Sewerski, Robert Dziubłowski, Andrzej Sadowski, Wiesław Uchański.
Po Okrągłym Stole Lech Wałęsa powierzył Michnikowi misję zorganizowania dużej, ogólnopolskiej gazety codziennej, mającej być organem Komitetu Obywatelskiego przed zbliżającymi się pierwszymi częściowo wolnymi wyborami parlamentarnymi. Gazeta ta, utworzona w ramach uzgodnień okrągłostołowych, została nazwana „Gazetą Wyborczą” i początkowo posługiwała się znaczkiem „Solidarności”. Po zorganizowaniu pisma Adam Michnik został przez Lecha Wałęsę mianowany redaktorem naczelnym.
„…Nasze drogi polityczne rozeszły się dziesięć lat temu, ale ja mam wielki sentyment do Wałęsy. Moim zdaniem to człowiek, którego fala wyniosła zbyt wysoko. On nie jest chytrusem. To dobry człowiek, który przez te wszystkie lata był jak latarnia morska dla całej Polski, dla świata. (…) On nigdy nie robił błędów. Potrafił być jednocześnie radykalny i ostrożny. Mówił prawdę i nigdy nie dawał się wykołować. Przeciwnie – to on umiał wykołować władzę komunistyczną. Był świetny. Gdy został prezydentem, to poczuł się jak Pan Bóg – i to był jego błąd. Ja strasznie Wałęsę lubiłem, strasznie…” – Adam Michnik “Pożegnanie z bronią” 6 lutego 2001.
Publikował na łamach prasy europejskiej i amerykańskiej. Jako autor, współautor lub redaktor opublikował kilkadziesiąt książek, w tym szeroko komentowaną pracę Kościół, lewica dialog (1977). Znalazł się na liście „50 Bohaterów wolności prasy” Międzynarodowego Instytutu Prasy oraz na liście „dwudziestu najbardziej wpływowych dziennikarzy świata” „Financial Times” (2006).
Urodził się z nieformalnego związku przedwojennych działaczy komunistycznych żydowskiego pochodzenia. Jego przyrodnimi braćmi byli Stefan Michnik (zm. 2021) i Jerzy Michnik (zm. 2020). Duża część jego rodziny zginęła w Holocauście. Adam Michnik ma troje dzieci, wśród nich syna Antoniego, który na życzenie ojca został ochrzczony w kościele św. Brygidy w Gdańsku, kiedy proboszczem był tam ksiądz Henryk Jankowski.
Był aktywnym członkiem Hufca Walterowskiego prowadzonego przez Jacka Kuronia. Uczył się w II Liceum Ogólnokształcącym im. Stefana Batorego w Warszawie. Egzamin maturalny zdał w VII Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza Słowackiego w Warszawie. Po likwidacji Hufca Walterowskiego w 1961 zaczął uczestniczyć w spotkaniach Klubu Krzywego Koła.Po jego zamknięciu w 1962 założył wraz z kolegami, za namową Jana Józefa Lipskiego i przy protekcji Adama Schaffa, dyskusyjny Klub Poszukiwaczy Sprzeczności. Rozczarowani rzeczywistością PRL młodzi ludzie dyskutowali w jego ramach nad sposobami jej poprawy, jak również czytali i analizowali klasyczne teksty lewicowych myślicieli.
W 1964 rozpoczął studia na Wydziale Historycznym Uniwesytetu Warszawskiego. Znalazł się w kręgu studenckiej grupy kontestatorów nazywanych „komandosami”. W 1965 został zawieszony w prawach studenta za rozpowszechnianie wśród kolegów listu otwartego do członków PZPR autorstwa Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego, w którym autorzy wzywali do rozpoczęcia naprawy systemu politycznego w Polsce. Drugi raz został zawieszony w 1966 za zorganizowanie spotkania dyskusyjnego z Leszkiem Kołakowskim, który kilka tygodni wcześniej został wydalony z PZPR za krytykę jej władz.
Od 1965 był objęty zakazem druku swoich tekstów. Od tego czasu pisał pod pseudonimami do „Życia Gospodarczego”, „Więzi”, „Literatury”.
4 marca 1968 (obok Henryka Szlajfera) został ostatecznie relegowany z uczelni za poinformowanie francuskiego reportera Bernarda Margueritte’a o manifestacji przeciwko zdjęciu przez cenzurę inscenizacji Dziadów Adama Mickiewicz w reżyserii Kazimierza Dejmka ze sceny Teatru Narodowego.Decyzja władz uniwersyteckich przy ówczesnych przepisach była bezprawna. W tym samym miesiącu Adam Michnik został zatrzymany i tymczasowo aresztowany. W 1969 skazano go na karę 3 lat pozbawienia wolności za tzw. wybryki chuligańskie.
„…Oficer SB: Panie Michnik, jak pan wyjdzie z więzienia, czy pan wreszcie wyjedzie do Izraela? Michnik: Dlaczego mam wyjechać? Oficer SB: Pan jest Żydem, a wszyscy Żydzi powinni jechać do Izraela, Czy pan wyemigruje? Michnik: Proszę pana, wyemigruję, naturalnie, następnego dnia po tym, jak pan wyjedzie do Moskwy…” – Adam Michnik – podczas przesłuchania przez SB w więzieniu na Rakowieckiej w 1968. Za te słowa Adam Michnik dostał 14 dni karceru „Pożegnanie z bronią” 6 lutego 2001.
Po zwolnieniu (na mocy amnestii z 1969) otrzymał zakaz kontynuowania jakichkolwiek studiów (tzw. wilczy bilet). Przez dwa lata pracował na stanowisku spawacza w Zakładach Wytwórczych Lamp Elektrycznych i Rtęciowych im. Róży Luksemburg. Na początku lat 70. pozwolono mu kontynuować studia, ukończył je eksternistycznie w 1975 na Wydziale Historycznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; promotorem jego pracy magisterskiej był profesor Lech Trzeciakowski, a recenzentem – profesor Jerzy Topolski. W międzyczasie z rekomendacji Jacka Kuronia został osobistym sekretarzem Antoniego Słonimskiego. Był w tych latach sygnatariuszem Listu 59, protestu intelektualistów przeciw zmianom w Konstytucji RRL.
W latach 1976–1977 przebywał w Paryżu, po powrocie do Polski włączył się w kwietniu 1977 w działalność istniejącego już od kilku miesięcy Komitetu Obrony Robotników, jednej z najbardziej znanych organizacji opozycyjnych lat 70. Od 1977 należał do najważniejszych członków Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”. Był też jednym z pomysłodawców, sygnatariuszem deklaracji założycielskiej z 1978 i następnie wykładowcą Towarzystwa Kursów Naukowych.
W latach 1977–1989 był redaktorem lub współpracownikiem niezależnych pism wychodzących w tzw. drugim obiegu. Wchodził też w skład kierownictwa największej podziemnej oficyny wydawniczej NOWa. Do końca lat 70. został łącznie około stu razy zatrzymany, kilkakrotnie także pobity. Ponownie aresztowano go w okresie sierpnia 1980, zwolnienie uzyskał na mocy porozumień sierpniowych. W okresie 1980–1981 był doradcą struktur Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność” i Komisji Hutników „Solidarności”.
Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 został najpierw internowany, a następnie – po odmowie dobrowolnego opuszczenia kraju – aresztowany pod zarzutem tzw. próby obalenia ustroju socjalistycznego. W areszcie przebywał bez wyroku do 1984 na skutek celowo przedłużanego przez przedstawicieli aparatu represji procesu. W izolacji podjął wielotygodniową głodówkę protestacyjną, domagając się zakończenia lub umorzenia jego sprawy i uznania go za więźnia politycznego. Ostatecznie na mocy amnestii jego sprawa została umorzona, co spowodowało jego zwolnienie.
W 1985 został ponownie aresztowany i tym razem skazany na karę 3 lat pozbawienia wolności za udział w próbie zorganizowania strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, zwolniono go ponownie na mocy amnestii w następnym roku po około siedemnastu miesiącach izolacji.
W 1988 został doradcą nieformalnego komitetu koordynacyjnego Lecha Wałęsy, a następnie członkiem Komitetu Obywatelskiego. Od września 1988 brał udział w rozmowach w Magdalence – spotkaniach władz państwowych PRL z przedstawicielami NSZZ „Solidarność”. Uczestniczył aktywnie w przygotowaniach, negocjacjach wstępnych, a następnie w 1989 w obradach Okrągłego Stołu.
Po Okrągłym Stole otrzymał od Lecha Wałęsy misję zorganizowania dużej, ogólnopolskiej gazety codziennej, mającej być organem Komitetu Obywatelskiego przed zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi. Gazeta ta w ramach uzgodnień okrągłostołowych została nazwana „Gazetą Wyborczą” „Solidarność”, gdyż miała funkcjonować tylko do końca wyborów do Sejmu w 1989. Po zorganizowaniu tego pisma (głównie na bazie zespołu dziennikarskiego czasopism drugiego obiegu: „Biuletynu Informacyjnego” i „Tygodnika Mazowsze”) Adam Michnik został przez Lecha Wałęsę mianowany redaktorem naczelnym „Gazety Wyborczej”.
W wyniku wyborów do Sejmu kontraktowego z 4 czerwca 1989 Adam Michnik uzyskał mandat posła z rekomendacji Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie.
W 1990 wybuchł konflikt polityczny, tzw. wojna na górze, zaś za głównego ideologa uczestniczącej w niej strony uznawany był Adam Michnik w opozycji do Lecha Wałęsy, przewodniczącego NSZZ „Solidarność”. We wrześniu 1990 Komisja Krajowa „Solidarności” podjęła uchwałę o odebraniu „Gazecie Wyborczej” prawa do zamieszczania przy winiecie znaczka „Solidarności”, zarzucając jej redakcji „tendencyjność artykułów, które mają na celu zdyskredytowanie, jak i również ośmieszenie przewodniczącego kol. Lecha Wałęsę” oraz wskazując, że „Gazeta nie jest organem informacyjnym „S”, tylko spółką prywatną”. Ponadto Lech Wałęsa zażądał dymisji Adama Michnika ze stanowiska redaktora naczelnego, który pierwotnie ustąpił, lecz jego rezygnacja nie została przyjęta przez członków redakcji.
W kolejnych wyborach parlamentarnych w 1991 nie ubiegał się o reelekcję, poświęcając się działalności redaktorskiej i publicystycznej. Pod jego kierownictwem „Gazeta Wyborcza” weszła w grono najbardziej poczytnych gazet codziennych w Polsce. Na bazie majątku tej gazety powstała spółka akcyjna Agora, która stała się jednym z największych koncernów medialnych w Polsce. Adam Michnik nie objął – oprócz stanowiska redaktora naczelnego – żadnej funkcji zarządczej w tej spółce. W styczniu 1998 wystąpił ze spółki, a jego akcje w Agorze S.A. umorzono.
„…Lech Kaczyński naznaczył polską historię całą swoją biografią. Historycy sporządzą bilans Jego dokonań. Dziś nie jest moment na żadne wyważone oceny. Dziś jest czas na żal i dobrą pamięć. Lech Kaczyński służył polskiej niepodległości od marca 1968 r. Często powtarzał, że wtedy wybrał drogę sprzeciwu wobec dyktatury. I tę Jego decyzje będę zawsze wspominał z wielkim szacunkiem i sentymentem. Różniliśmy się, także w ostatnich latach, w ocenach zdarzeń politycznych. Wszelako zawsze myślałem o Lechu Kaczyńskim z szacunkiem dla Jego patriotyzmu. I te myśli towarzyszą mi od chwili, gdy usłyszałem straszną wiadomość o katastrofie lotniczej. Lech Kaczyński był człowiekiem prawym, życzliwym, rozumnym. I był człowiekiem szalenie sympatycznym czego nierzadko doświadczyłem. Takim będę Go pamiętał…” – Adam Michnik „Gazeta Wyborcza”, 12 kwietnia 2010.
Wielokrotnie odznaczany m.in. Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (1998), Komandor Orderu Bernardo O’Higginsa (Chile, 1998), Krzyż Komandorski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (Litwa, 2000), Komandor Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (2001), Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja, 2003), Order Tomasa Garrigue Masaryka III klasy (Czechy, 2003), Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005), Order Księcia Jarosława Mądrego III klasy (Ukraina, 2006), Order Orła Białego (Polska, 2010), Order Krzyża Ziemi Maryjnej III klasy (Estonia, 2014).
Nagradzany i wyróżniany m.in.: Prix de la Liberte francuskiego PEN Clubu (1982), Nagroda im. Andrzeja Kijowskiego (1985), Nagroda Praw Człowieka im. Roberta F. Kennedy’ego (1986), Europejczyk Roku (1989) – nagroda przyznana przez czasopismo „La Vie”, Nagroda Centralnej Synagogi w Nowym Jorku „Jew of the Year” (1991), Shofar Award (1991) – nagroda przyznana przez National Jewish Committee on Scouting, Nagroda Stowarzyszenia Dziennikarzy Europejskich (1995), Medal im. Imre Nagya (1995), Nagroda Dziennikarstwa i Demokracji Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (1996), Nagroda Erazma (Holandia, 2001), Nagroda Orła Jana Karskiego (2007), Tytuły doktora honoris causa The New Svhool for Social Research, Uniwersytetu Minesoty, Connecticut College, Uniwesytetu Michigan, Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie (2009), Miejsce na liście „50 Bohaterów wolności prasy” ogłoszonej w 2000 przez Międzynarodowy Instytut Prasy (IPI) oraz miejsce na liście „20 najbardziej wpływowych dziennikarzy świata” ogłoszonej w 2006 przez „Financial Times”, Medal Goethego (Niemcy, 2011), Nagroda Kisiela (2013, w Kategorii Publicysta „za konsekwentne bycie Michnikiem”), Nagroda Wolności przyznana przez Sejm Republiki Litewskiej (2014), Nagroda za Odważne Myślenie im. Barbary Skargi przyznawana przez Konfederację Lewiatan i Fundację na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi (2015).
Autor wielu publikacji m.in. Kościół, lewica, dialog, Instytut Literacki, Paryż 1977, Cienie zapomnianych przodków, Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1978, Szkice, Kos, Kraków 1981, La Chiesa e la sinistra in Polonia, Editrice Queriniana, Brescia 1980, Listy z Białołęki, Krąg, Warszawa 1982, Ugoda, praca organiczna, myśl zaprzeczna, Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1983, Takie czasy..., Aneks, Londyn 1985, Z dziejów honoru w Polsce. Wypisy więzienne, Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1985, Czego chcemy i co możemy. „Solidarność” i historia, Wyd. Komitetu Kultury Niezależnej, Warszawa 1985, Polskie pytania, Zeszyty Literackie, Paryż 1987, Białe plamy, Wiatr od Morza, Gdańsk 1988, La deuxième révolution, La Decouverte, Paryż 1990, The Church and the left, The Univ. of Chicago Press, Chicago 1993, Diabeł naszego czasu. Publicystyka z lat 1985–1994, Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1995, Między Panem a Plebanem, wraz z Józefem Tischnerem i Jackiem Żakowskim, Znak, Kraków 1995, Confessions of a converted dissident, Praemium Erasmianum Found., Amsterdam 2001, Wściekłość i wstyd, Fundacja Zeszytów Literackich, Warszawa 2005, W poszukiwaniu utraconego sensu, Fundacja Zeszytów Literackich, Warszawa 2007, Wśród mądrych ludzi, Agora, Warszawa 2009, Szanse polskiej demokracji. Artykuły i eseje, Agora, Warszawa 2009, Kościół, lewica, dialog, Agora, Warszawa 2009, Dwie dekady wolności, Agora, Warszawa 2009, Przeciw antysemityzmowi 1936–2009 (tom 1–3), wstęp i redakcja, Universitas, Kraków 2010, Antyradziecki rusofil (w języku rosyjskim, tłum. N. Jarcew i A. Jermonski), Wydawnictwo „Letni Sad”, Fundacja Colegium Europy Wschodniej, Moskwa, Wrocław, 2011.
Jest autorem licznych artykułów zamieszczanych w „Gazecie Wyborczej”, „Der Spiegel”, „Le Monde”, „Liberation”, „Lettre Internationale”, “The New York Review of Books”, “The Washington Post” i innych czasopismach.
„…Dlaczego w pewnym momencie ludzie myślący, inteligentni nagle są w stanie uwierzyć Mussoliniemu, Hitlerowi czy Stalinowi i szczerze przekonywać innych ludzi, że droga, którą podążają ci dżentelmeni, to jest najlepsza droga dla narodu czy świata? Do dzisiaj zastanawiamy się, gdzie jest geneza tej siły, jaką miały swego czasu faszyzm czy komunizm albo dzisiaj ma islamski fundamentalizm…” – Adam Michnik „Głos zmęczonej Kasandry. Z Adamem Michnikiem rozmawiał Piotr Najsztub, „Przekrój”, 11 października 2007.
PORTRAIT with HISTORY Adam Michnik
“… For me, moral relativism is to completely forget what the Round Table was for Poland. This is immoral for me. (...) If 1989 was a plot, it was the noblest plot in my life. After all, the Round Table allowed Poland to leave the dictatorship - without casualties, gallows, and firing squads. When I go to the Last Judgment after death, St. Piotr asked me: - What good have you done, son? And I will answer: - My son Antoś and the Round Table ...”- Adam Michnik" Farewell to arms ", February 6, 2001.
Adam Michnik (born October 17, 1946 in Warsaw) - publicist, essayist, writer, historian and political activist. In 1968–1989, a dissident and one of the main activists of the democratic opposition in the Polish People's Republic. Since 1989, he has been the editor-in-chief of Gazeta Wyborcza.
During his studies, he belonged to the group of "commandos", a group contesting the political realities of the People's Republic of Poland. Banned from printing in 1965. His relegation from the University of Warsaw contributed to the events of March in 1968.
In the 1970s he was an activist of the Workers' Defense Committee, and from 1980 an activist of the Solidarity Trade Union, imprisoned and repressed as a political prisoner. In 1978 he was a signatory of the founding declaration and then a lecturer at the Society for Scientific Courses. During martial law, he was interned and accused of trying to overthrow the socialist system. In 1989, he took part in the Round Table Talks on the Solidarity side. From 1989 to 1991 he was a member of the Sejm of the 10th term.
I met and photographed Adam Michnik for the first time two days before the Round Table in the Church of St. Bridget in Gdańsk on February 4, 1989. When the assumptions of the Round Table were established, and I was the only one who had a chance to be with the camera in my hand during closed talks, thanks to Bronisław Geremek. Dozens of teams from all over the world stood outside, dreaming of being in my shoes. These were specific photos and time, but then I had a closer look at Michnik and he interested me.
I met him on various occasions in Poland and America, but I wanted to arrange a session with him at his editorial office at Czerska Street in Warsaw, where you undoubtedly feel the most comfortable, which took place on November 21, 2013. I was right, I had nowhere to find Michnek like in his office and I used it. If you add cigarettes to it, which makes the whole thing extraordinary, then the effect is guaranteed.
We recently met on September 27, 2021 in “Restauracja na Rozdrożu” in Warsaw, where Stefan Kisielewski was visiting during his lifetime. In order to celebrate it, I decided to donate one of Stefan Kisielewski's portraits to hang and remind about it. Apart from Adam Michnik, the ceremony was attended, of course, by his son Jerzy Kisielewski and, among others, Marian Sewerski, Robert Dziubłowski, Andrzej Sadowski, Wiesław Uchański.
After the Round Table, Lech Wałęsa entrusted Michnik with the mission of organizing a large, nationwide daily newspaper, which was to be the body of the Citizens' Committee before the upcoming first partially free parliamentary elections. This newspaper, created under the round-table arrangements, was named "Gazeta Wyborcza" and initially used the "Solidarity" stamp. After organizing the magazine, Adam Michnik was appointed editor-in-chief by Lech Wałęsa.
“… Our political paths diverged ten years ago, but I have a great fondness for Wałęsa. In my opinion, this is a man whose tide was too high. He is not cunning. He is a good man who has been a lighthouse for all of Poland, for the world all these years. (…) He never made mistakes. He could be radical and careful at the same time. He was telling the truth and was never fooled. On the contrary, it was he who managed to distort the communist power. He was great. When he became president, he felt like God - and that was his mistake. I liked Wałęsa so much, terribly… ”- Adam Michnik“ Farewell to Arms ”, February 6, 2001.
He has published in the European and American press. As an author, co-author or editor, he published several dozen books, including the widely commented work Church, Left Dialogue (1977). He was on the list of "50 Heroes of Press Freedom" of the International Press Institute and on the list of "twenty most influential journalists in the world" of the "Financial Times" (2006). He was born from an informal union of Jewish pre-war communist activists. His half-brothers were Stefan Michnik (died 2021) and Jerzy Michnik (died 2020). A large part of his family perished in the Holocaust. Adam Michnik has three children, including son Antoni, who was baptized at the church of St. Brygidy in Gdańsk, when Father Henryk Jankowski was the parish priest there.
He was an active member of the Walterowski Detachment led by Jacek Kuroń. He studied at the Secondary School of General Stefan Batory in Warsaw. He passed his matriculation examination at the VII Liceum Ogólnokształcące im. Juliusz Słowacki in Warsaw. After the liquidation of the Walterowski Army in 1961, he began to participate in the meetings of the Crooked Circle Club. After its closure in 1962, he and his colleagues, at the instigation of Jan Józef Lipski and under the protection of Adam Schaff, founded the Discussion Club of the Searchers of Contradictions. Disappointed with the reality of the Polish People's Republic, young people discussed ways to improve it, as well as read and analyzed classic texts of left-wing thinkers.
In 1964 he began studies at the History Department of the University of Warsaw. He found himself in the circle of a student group of contestants called "commandos". In 1965, he was suspended as a student for disseminating an open letter to PZPR members by Jacek Kuroń and Karol Modzelewski, in which the authors called for the repair of the political system in Poland. He was suspended for the second time in 1966 for organizing a discussion meeting with Leszek Kołakowski, who had been expelled from the Polish United Workers' Party a few weeks earlier for criticizing its authorities.
From 1965, he was banned from printing his texts. Since then, he has been writing under pseudonyms for "Życie Gospodarczego", "Więź", "Literatura".
On March 4, 1968 (alongside Henryk Szlajfer), he was finally expelled from the university for informing the French reporter Bernard Margueritte about a demonstration against the censorship of Adam Mickiewicz's staging of Adam Mickiewicz's Dziady directed by Kazimierz Dejmek from the stage of the National Theater. The decision of the university authorities under the then regulations was illegal. In the same month, Adam Michnik was detained and temporarily arrested. In 1969 he was sentenced to three years' imprisonment for the so-called hooligan antics.
"... SB officer: Mr. Michnik, when you get out of prison, will you finally go to Israel? Michnik: Why should I leave? SB officer: You are a Jew and all Jews should go to Israel. Will you emigrate? Michnik: Sir, I will emigrate, of course, the next day after you leave for Moscow ... "- Adam Michnik - during an interrogation by the Security Service in the prison on Rakowiecka Street in 1968. For these words, Adam Michnik was given a 14-day detention center" Farewell to arms " February 6, 2001.
He has published in the European and American press. As an author, co-author or editor, he published several dozen books, including the widely commented work Church, Left Dialogue (1977). He was on the list of "50 Heroes of Press Freedom" of the International Press Institute and on the list of "twenty most influential journalists in the world" of the "Financial Times" (2006). He was born from an informal union of Jewish pre-war communist activists. His half-brothers were Stefan Michnik (died 2021) and Jerzy Michnik (died 2020). A large part of his family perished in the Holocaust. Adam Michnik has three children, including son Antoni, who was baptized at the church of St. Brygidy in Gdańsk, when Father Henryk Jankowski was the parish priest there.
He was an active member of the Walterowski Detachment led by Jacek Kuroń. He studied at the Secondary School of General Stefan Batory in Warsaw. He passed his matriculation examination at the VII Liceum Ogólnokształcące im. Juliusz Słowacki in Warsaw. After the liquidation of the Walterowski Army in 1961, he began to participate in the meetings of the Crooked Circle Club. After its closure in 1962, he and his colleagues, at the instigation of Jan Józef Lipski and under the protection of Adam Schaff, founded the Discussion Club of the Searchers of Contradictions. Disappointed with the reality of the Polish People's Republic, young people discussed ways to improve it, as well as read and analyzed classic texts of left-wing thinkers.
In 1964 he began studies at the History Department of the University of Warsaw. He found himself in the circle of a student group of contestants called "commandos". In 1965, he was suspended as a student for disseminating an open letter to PZPR members by Jacek Kuroń and Karol Modzelewski, in which the authors called for the repair of the political system in Poland. He was suspended for the second time in 1966 for organizing a discussion meeting with Leszek Kołakowski, who had been expelled from the Polish United Workers' Party a few weeks earlier for criticizing its authorities.
From 1965, he was banned from printing his texts. Since then, he has been writing under pseudonyms for "Życie Gospodarczego", "Więź", "Literatura".
On March 4, 1968 (alongside Henryk Szlajfer), he was finally expelled from the university for informing the French reporter Bernard Margueritte about a demonstration against the censorship of Adam Mickiewicz's staging of Adam Mickiewicz's Dziady directed by Kazimierz Dejmek from the stage of the National Theater. The decision of the university authorities under the then regulations was illegal. In the same month, Adam Michnik was detained and temporarily arrested. In 1969 he was sentenced to three years' imprisonment for the so-called hooligan antics.
"... SB officer: Mr. Michnik, when you get out of prison, will you finally go to Israel? Michnik: Why should I leave? SB officer: You are a Jew and all Jews should go to Israel. Will you emigrate? Michnik: Sir, I will emigrate, of course, the next day after you leave for Moscow ... "- Adam Michnik - during an interrogation by the Security Service in the prison on Rakowiecka Street in 1968. For these words, Adam Michnik was given a 14-day detention center" Farewell to arms " February 6, 2001.
After his release (under the 1969 amnesty), he was banned from continuing any studies (the so-called wolf ticket). For two years he worked as a welder at Zakłady Lamp Elektrycznych i Mercowych im. Rosa Luxemburg. In the early 1970s, he was allowed to continue his studies, he graduated externally in 1975 at the Faculty of History at the University of Adam Mickiewicz in Poznań; his MA thesis was supervised by professor Lech Trzeciakowski, and the reviewer was by professor Jerzy Topolski. In the meantime, on the recommendation of Jacek Kuroń, he became the personal secretary of Antoni Słonimski. In those years, he was a signatory of Letter 59, the protest of intellectuals against the changes in the Constitution of the People's Republic of China.
In the years 1976–1977 he stayed in Paris, after returning to Poland, in April 1977 he joined the activities of the Workers' Defense Committee, one of the most famous opposition organizations of the 1970s, which had existed for several months. From 1977 he was one of the most important members of the Social Self-Defense Committee "KOR" . He was also one of the originators, a signatory of the founding declaration of 1978 and then a lecturer at the Society for Scientific Courses.
In the years 1977–1989 he was an editor or collaborator of independent magazines published in the so-called second circulation. He was also a member of the management of the largest underground publishing house NOW. By the end of the 1970s, he was arrested a total of about a hundred times, and beaten several times. He was arrested again in August 1980 and was released under the August agreements. In the period 1980–1981 he was an advisor to the structures of the Mazowsze Region of NSZZ "Solidarność" and the Steelworkers Committee of "Solidarity".
After the imposition of martial law on December 13, 1981, he was first interned, and then - after refusing to voluntarily leave the country - arrested on charges of the so-called attempts to overthrow the socialist system. He remained in custody until 1984 as a result of the trial deliberately prolonged by representatives of the repression apparatus. In isolation, he undertook a multi-week hunger strike, demanding that his case be ended or discontinued and that he be recognized as a political prisoner. Ultimately, under the amnesty, his case was discontinued, which resulted in his release.
In 1985 he was arrested again and this time sentenced to three years' imprisonment for participating in an attempt to organize a strike at the Gdańsk Shipyard. Lenin, he was released again under an amnesty the following year after about seventeen months of isolation.
In 1988 he became an advisor to the Lech Wałęsa informal coordination committee, and then a member of the Citizens' Committee. From September 1988 he took part in talks in Magdalenka - meetings of the state authorities of the People's Republic of Poland with representatives of NSZZ "Solidarity". He actively participated in preparations, preliminary negotiations, and then in 1989 in the Round Table talks.
After the Round Table, he received a mission from Lech Wałęsa to organize a large, nationwide daily newspaper, which was to be an organ of the Citizens' Committee before the upcoming parliamentary elections. As part of the roundtable arrangements, this newspaper was called "Gazeta Wyborcza" "Solidarity", as it was to function only until the end of the elections to the Sejm in 1989. After organizing this magazine (mainly on the basis of a journalistic team of second-circulation magazines: "Biuletyn Informacyjny" and "Tygodnik Mazowsze" ”) Adam Michnik was appointed editor-in-chief of Gazeta Wyborcza by Lech Wałęsa.
As a result of the elections to the Contract Sejm on June 4, 1989, Adam Michnik obtained the seat of a deputy on the recommendation of the Citizens' Committee of Lech Wałęsa.
In 1990, a political conflict broke out, the so-called war on the mountain, and Adam Michnik was considered the main ideologist of the participating party in opposition to Lech Wałęsa, the chairman of NSZZ "Solidarność". In September 1990, the National Commission of "Solidarity" adopted a resolution to withdraw "Gazeta Wyborcza" the right to affix the "Solidarity" stamp next to the vignette, accusing its editors of "biased articles aimed at discrediting as well as ridiculing the chairman of Lech Wałęsa" and pointing out that "Gazeta is not an information body of" S ", but a private company." In addition, Lech Wałęsa demanded the resignation of Adam Michnik from the post of editor-in-chief, who initially resigned, but his resignation was not accepted by the editorial staff.
In the subsequent parliamentary elections in 1991, he did not run for re-election, devoting himself to editorial and journalistic activities. Under his leadership, Gazeta Wyborcza entered the group of the most widely read daily newspapers in Poland. The Agora joint-stock company was established on the basis of the assets of this newspaper, which has become one of the largest media concerns in Poland. Adam Michnik did not assume - apart from the position of editor-in-chief - any management function in this company. In January 1998 he left the company, and his shares in Agora S.A. canceled.
“… Lech Kaczyński marked Polish history with his entire biography. Historians will take stock of his accomplishments. Today is not the time for any balanced judgments. Today is a time for regret and a good memory. Lech Kaczyński served Polish independence from March 1968. He often repeated that then he chose the path of opposition to the dictatorship. And I will always remember his decisions with great respect and sentiment. We have differed, also in recent years, in our assessments of political events. However, I have always thought of Lech Kaczyński with respect for his patriotism. And these thoughts have been with me from the moment I heard the terrible news about the plane crash. Lech Kaczyński was a righteous, kind and rational man. And he was an extremely nice man, which I have often experienced. This is how I will remember him ... "- Adam Michnik" Gazeta Wyborcza ", April 12, 2010.
He has been awarded many times, incl. Officer's Cross of the Order of Merit of the Republic of Hungary (1998), Commander of the Order of Bernardo O'Higgins (Chile, 1998), Commander's Cross of the Order of Grand Duke Gediminas (Lithuania, 2000), Commander of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany (2001), Officer of the Order of the Legion of Honor (France , 2003), Order of Tomas Garrigue Masaryk III class (Czech Republic, 2003), Gold Medal for Merit to Culture Gloria Artis (2005), Order of Prince Jaroslaw the Wise III class (Ukraine, 2006), Order of the White Eagle (Poland, 2010), Order Cross of the Marian Land, 3rd class (Estonia, 2014).
Awarded and distinguished, among others: Prix de la Liberte of the French PEN Club (1982), Andrzej Kijowski (1985), Human Rights Award Robert F. Kennedy (1986), European of the Year (1989) - award granted by the magazine "La Vie", Award of the Central Synagogue in New York "Jew of the Year" (1991), Shofar Award (1991) - award granted by National Jewish Committee on Scouting, Award of the Association of European Journalists (1995), Medal of Imre Nagy (1995), Journalism and Democracy Award of the Organization for Security and Cooperation in Europe (1996), Erasmus Award (Netherlands, 2001), Jan Karski Eagle Award (2007), Honorary doctorates of The New Svhool for Social Research, Minnesota University, Connecticut College, University of Michigan, Pedagogical University in Krakow (2009), Place on the list of "50 Heroes of Press Freedom" announced in 2000 by the International Press Institute (IPI) and place on the list of "20 most influential journalists in the world" announced in 2006 by "Financial Times ", Goethe Medal (Germany, 2011), Kisiel Award (2013, in the Publicist Category" for consistently being Michnik "), Freedom Award granted by the Seym of the Republic of Lithuania (2014), Barbara Skarga awarded by the Lewiatan Confederation and Fundacja na Rzecz Myślenia im. Barbara Skarga (2015).
Author of many publications, incl. Church, left, dialogue, Literary Institute, Paris 1977, Shadows of forgotten ancestors, Independent Publishing House, Warsaw 1978, Szkice, Kos, Kraków 1981, La Chiesa e la sinistra in Polonia, Editrice Queriniana, Brescia 1980, Letters from Białołęka, Krąg, Warsaw 1982, Settlement, Organic Work, Negative Thought, Independent Publishing House, Warsaw 1983, Such times ..., Annex, London 1985, From the history of honor in Poland. Prison records, Independent Publishing House, Warsaw 1985, What We Want and What We Can. "Solidarity" and history, Wyd. Committee of Independent Culture, Warsaw 1985, Polish questions, Zeszyty Literackie, Paris 1987, Białe plamy, Wiatr od Morza, Gdańsk 1988, La deuxième révolution, La Decouverte, Paris 1990, The Church and the left, The Univ. of Chicago Press, Chicago 1993, The Devil of Our Time. Journalism from 1985–1994, Independent Oficyna Wydawnicza, Warsaw 1995, Między Panem a Plebanem, with Józef Tischner and Jacek Żakowski, Znak, Kraków 1995, Confessions of a converted dissident, Praemium Erasmianum Found., Amsterdam 2001, Wściekłość i shyd, Zeszytów Literackie Foundation, Warsaw 2005, In search of the lost meaning, Zeszyty Literackie Foundation, Warsaw 2007, Among wise people, Agora, Warsaw 2009, Chances of Polish democracy. Articles and essays, Agora, Warsaw 2009, Church, left, dialogue, Agora, Warsaw 2009, Two decades of freedom, Agora, Warsaw 2009, Against anti-Semitism 1936–2009 (vol. 1-3), introduction and editing, Universitas, Kraków 2010, Anti-Soviet Russophile (in Russian, translated by N. Jarcew and A. Jermonski), "Letni Sad" Publishing House, The Colegium of Eastern Europe Foundation, Moscow, Wrocław, 2011.
He is the author of numerous articles in "Gazeta Wyborcza", "Der Spiegel", "Le Monde", "Liberation", "Lettre Internationale", "The New York Review of Books", "The Washington Post" and other magazines.
"... Why at some point thinking, intelligent people suddenly believe Mussolini, Hitler or Stalin and sincerely convince other people that the path that these gentlemen are taking is the best path for the nation or the world? Until today, we wonder where the genesis of this power, which fascism or communism had in the past, or today has Islamic fundamentalism ... "- Adam Michnik" The voice of a tired Cassandra. Piotr Najsztub spoke with Adam Michnik, "Przekrój", October 11, 2007.
Comments