PORTRET z HISTORIĄ Jacek Bławut

„…Filmowiec jest podobny do marynarza. Te zejścia na ląd są bardzo ważne. Wtedy można podładować baterie, przygotować się do kolejnej wyprawy. Trzeba też zatęsknić, jest to wręcz kluczowe…” – Jacek Bławut.

Jacek Bławut (ur. 3 listopada 1950 w Zagórzu Śląskim) – polski aktor, operator i reżyser filmowy, dokumentalista, wykładowca w szkołach filmowych.

„…Przeważnie jest tak, że wszyscy moi koledzy wybierają film w swoim życiu, to oni decydują, że będą filmowcami, a w moim przypadku było odwrotnie – po prostu mnie wybrał film…” – Jacek Bławut.

  Ukończył studia na Wydziale Operatorskim PWSFTviT w Łodzi (1982). W latach 1992-1994 był współwydawcą magazynu „Film na Świecie”. Od 2003 jest członkiem Europejskiej Akademii Filmowej. Od 2008 roku członek Rady Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

„…Jacka Bławuta spotkałem i fotografowałem 26 kwietnia 2023 r. w Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych (WFDiF) przy ul. Chełmskiej 21 w Warszawie. Było to niezwykle ciekawe spotkanie, gdzie oprócz zdjęć, które zrobiłem, dowiedziałem się dużo ciekawych rzeczy o nim…” – Czesław Czapliński.

  Wykładał w szkołach filmowych w Łodzi (PWSFTiTv), Berlinie, Hanowerze, Toruniu (Camerimage Film School) i Warszawie oraz w Mistrzowskiej Szkole Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy.

Jest autorem zdjęć do kilku filmów fabularnych Marka Koterskiego (m.in. Dzień świra), a także Dekalogu X w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego. Jako reżyser, operator i producent stworzył wiele filmów dokumentalnych, między innymi: Wojownik, Szczur w koronie, Born dead, Nienormalni, Kostka cukru. Jest również twórcą telenoweli dokumentalnej Kawaleria powietrzna.

„…Szczerze powiedziawszy, ja za bardzo nie widzę różnicy między fabułą, a dokumentem. Robiąc filmy dokumentalne chciałem, jak w przypadku „Nienormalnych”, zjednać dla takich ludzi sympatię. Jeśli na przystanku stoi osoba upośledzona, zagubiona to, co robimy odwracamy się i uciekamy. Również wszystkie pozostałe filmy robię po to, byśmy nie uciekali, tylko podeszli i pomogli tej osobie odnaleźć zgubioną drogę. To dotyczy również starego człowieka, który powoli odchodzi…” – Jacek Bławut.

  Nagrody (wybór) 1991 „Biała Kobra” za film Nienormalni Festiwal Mediów Człowiek w Zagrożeniu; 2005 „Biała Kobra” za film Szczur w koronie Festiwal Mediów Człowiek w Zagrożeniu; 2007 „Biała Kobra” za film Wojownik Festiwal Mediów Człowiek w Zagrożeniu; 2008 „Srebrne Lwy” za film Jeszcze nie wieczór 33. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni; 2008 „Złoty Kangur” za film Jeszcze nie wieczór 33. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

"Nie chodzi mi o żerowanie na ludzkiej wrażliwości, którą telewizja (...) skutecznie stępiła (...). Mnie chodzi o ponowne zdobycie tego widza, który kiedyś istniał. To dlatego prowadzę od lat tę swoją prywatną wojnę z ograniczeniami, stereotypami dokumentu, zmagam się i z naturalnym gorsetem gatunku, i z deformacjami, jakie mu narzuciła moda czy pogoń za telewizyjną oglądalnością." – Jacek Bławut.

PORTRAIT with HISTORY Jacek Bławut 

"...A filmmaker is similar to a sailor. These shore breaks are very important. Then you can recharge your batteries, prepare for the next expedition. You also need to miss them; it's crucial..." – Jacek Bławut.

Jacek Bławut (born November 3, 1950 in Zagórze Śląskie) – Polish actor, cinematographer, and film director, documentary filmmaker, and lecturer at film schools.

"...It's usually the case that all my colleagues choose film in their lives; they decide to become filmmakers, but in my case it was the other way around – film simply chose me..." – Jacek Bławut.

  He graduated from the Cinematography Department of the National Film School in Łódź (1982). From 1992 to 1994, he co-edited the magazine "Film na Świecie." He has been a member of the European Film Academy since 2003. He has been a member of the Council of the Polish Film Institute since 2008.

"...I met and photographed Jacek Bławut on April 26, 2023, at the Documentary and Feature Film Studio (WFDiF) at 21 Chełmska Street in Warsaw. It was an incredibly interesting meeting, where, in addition to the photos I took, I learned a lot about him..." – Czesław Czapliński.

He has lectured at film schools in Łódź (PWSFTiTv), Berlin, Hanover, Toruń (Camerimage Film School), and Warsaw, as well as at the Andrzej Wajda Master School of Film Directing.

He is the cinematographer for several feature films by Marek Koterski (including Day of the Wacko) as well as Dekalog X directed by Krzysztof Kieślowski. As a director, cinematographer, and producer, he has created numerous documentaries, including Warrior, The Crowned Rat, Born Dead, The Abnormal, and The Sugar Cube. He is also the creator of the documentary soap opera Air Cavalry.

          "...Honestly, I don't really see the difference between fiction and documentary. When making documentaries, I wanted, as with "The Abnormal," to win sympathy for such people. If a disabled person is standing at the bus stop, lost, what we do is turn around and run away. I also make all my other films so that we don't run away, but approach them and help them find their way. This also applies to an old man who is slowly fading away..." – Jacek Bławut.

Awards (selection): 1991 "White Cobra" for the film "The Abnormal" – Man in Danger Media Festival; 2005 "White Cobra" for the film "Rat in the Crown" – Man in Danger Media Festival; 2007 "White Cobra" for the film "Warrior" – Man in Danger Media Festival; 2008 "Silver Lions" for the film "Not Yet Twilight" – 33rd Polish Feature Film Festival in Gdynia; 2008 "Golden Kangaroo" for the film Not Yet Twilight 33rd Polish Feature Film Festival in Gdynia.

         "I don't mean to prey on human sensitivity, which television (...) has effectively dulled (...). I mean to recapture the viewer who once existed. That's why I've been waging my own private war against the limitations and stereotypes of documentary for years, struggling both with the natural corset of the genre and with the deformations imposed on it by fashion and the pursuit of television ratings." – Jacek Bławut.