PORTRET z HISTORIĄ Henryk Stokłosa

Henryk Tadeusz Stokłosa (ur. 4 stycznia 1949 w Lipinach) – polski przedsiębiorca, polityk i samorządowiec, senator I, II, III, IV, V i VII kadencji. 

Ukończył w 1968 technikum samochodowe w Trzciance, następnie studia na Wydziale Rolniczym (1980) i Wydziale Zootechnicznym (1982) Akademii Rolniczej w Poznaniu. 

Pracował już podczas studiów, najpierw w Państwowym Ośrodku Maszynowym w Margoninie, a od 1971 w branży turystycznej, w której ostatnio był dyrektorem Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Turystycznego Noteć w Pile. W 1980 założył rzemieślniczą firmę utylizacji odpadów rolno-hodowlanych Farmutil H.S. w Śmiłowie. 

Rozwijał prowadzoną działalność, prowadząc zespół przedsiębiorstw obejmujących głównie różne przetwórnie przemysłu rolno-spożywczego, wydawcę prasy lokalnej oraz sieci handlowe (Stokłosa i Stogrosz), zatrudniający kilka tysięcy osób i będący jednym z największych pracodawców dawnego województwa pilskiego. W 2005 z majątkiem wycenianym na 950 mln zł znalazł się około 15. miejsca na liście najbogatszych Polaków tygodnika „Wprost”. 

W połowie lat 70. wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, z której został wykluczony w 1982. W 1989 prowadził kosztowną kampanię wyborczą w województwie pilskim przed wyborami do Senatu. W wyborach tych uzyskał mandat senatora, pokonując w drugiej turze kandydata Komitetu Obywatelskiego Piotra Baumgarta oraz wojewodę pilskiego Zbigniewa Rosińskiego. W Senacie I kadencji był jedynym senatorem niepopieranym przez „Solidarność”. Ponownie uzyskiwał mandat senatora jako kandydat niezależny w województwie i okręgu pilskim w 1991, 1993, 1997 i 2001. W wyborach parlamentarnych w 2005 nie został ponownie wybrany.

„…31 lipca 1989 r. w Warszawie spotkałem i fotografowałem Senatora z Piły Henryka Stokłosę w Warszawie, wówczas jednego z najbogatrzych w Polsce. Dziś (2025) znajduje się na 21 miejscu, a jego majątek wyceniany jest na 3 mld złotych. Nowojorski miesięcznik KARIERA w styczeń 1990 zamieścił tekst pt. „Najbogatszy człowiek w Polsce”, gdzie były moje zdjęcia Henryka Stokłosy, które wówczas zrobiłem…” – Czesław Czapliński.

  Od 1990 do 2001 zasiadał również w radzie gminy Kaczory. W 2011, startując ze swojego komitetu wyborczego wyborców, został wybrany w okręgu pilskim na senatora w wyborach uzupełniających Ślubowanie złożył 2 marca 2011 W wyborach parlamentarnych w tym samym roku nie ubiegał się o reelekcję. W wyborach samorządowych w 2014 i 2018 uzyskiwał mandat radnego powiatu pilskiego. W 2024 nie ubiegał się o ponowny wybór. 

W styczniu 2007 został wydany europejski nakaz aresztowania byłego senatora w związku z podejrzeniem popełnienia przezeń przestępstw korupcyjnych. W listopadzie 2007 Henryk Stokłosa został zatrzymany na podstawie ENA w okolicach Hamburga, a w grudniu 2007 przewieziony do Polski. W grudniu 2008 Sąd Apelacyjny w Poznaniu uchylił decyzję Sądu Okręgowego w Poznaniu przedłużającą okres tymczasowego aresztowania Henrykowi Stokłosie, stosując jednocześnie 3 mln zł poręczenia majątkowego, zatrzymanie paszportu i zakaz opuszczania kraju tytułem środków zapobiegawczych. 

W lutym 2013 Sąd Okręgowy w Poznaniu uniewinnił byłego senatora od części czynów (w tym tzw. wątku ekologicznego, co było potem przedmiotem kasacji i uchylenia orzeczenia przez Sąd Najwyższy). Sąd ten skazał natomiast Henryka Stokłosę w pierwszej instancji na karę łączną ośmiu lat pozbawienia wolności oraz na grzywnę w kwocie 600 tys. zł. W marcu 2014 Sąd Apelacyjny w Poznaniu uchylił to orzeczenie w części skazującej i sprawę skierował do ponownego rozpoznania. Postępowanie co do zarzutów korupcyjnych umorzono w 2015 na skutek przedawnienia. 

W powtórzonym procesie Henryk Stokłosa został skazany przez Sąd Okręgowy w Poznaniu na 1 rok i 3 miesiące pozbawienia wolności za jedno przestępstwo korupcyjne oraz uniewinniony od pozostałych czynów. Po zaliczeniu okresu tymczasowego aresztowania do odbycia pozostało około 20 dni kary. 

Jest synem rolnika, uczestnika kampanii wrześniowej. Żonaty z Anną; ma trzech synów.

PORTRAIT with HISTORY Henryk Stokłosa

Henryk Tadeusz Stokłosa (born January 4, 1949, in Lipiny) is a Polish entrepreneur, politician, and local government official, who served as a senator in the 1st, 2nd, 3rd, 4th, 5th, and 7th terms of the Polish Senate.

He graduated from the Automotive Technical School in Trzcianka in 1968, and later earned degrees from the Faculty of Agriculture (1980) and the Faculty of Animal Science (1982) at the Agricultural University in Poznań.

He began working during his studies, first at the State Machine Center in Margonin, and from 1971 in the tourism industry, where he eventually became the director of the Provincial Tourism Enterprise “Noteć” in Piła. In 1980, he founded the small craft-based company Farmutil H.S. in Śmiłowo, specializing in the disposal of agricultural and livestock waste.

He expanded his operations into a group of enterprises mainly in the agri-food processing sector, as well as local press publishing and retail networks (Stokłosa and Stogrosz). The group employed several thousand people and was one of the largest employers in the former Piła Voivodeship. In 2005, with an estimated fortune of 950 million PLN, he ranked around 15th on Wprost magazine’s list of the richest Poles.

In the mid-1970s, he joined the Polish United Workers’ Party (PZPR), from which he was expelled in 1982. In 1989, he ran an expensive election campaign in the Piła Voivodeship before the parliamentary elections to the Senate. He won the Senate seat, defeating in the second round the Civic Committee candidate Piotr Baumgart and the Piła Voivode Zbigniew Rosiński. In the first Senate term, he was the only senator not supported by “Solidarity.” He was re-elected as an independent candidate from the Piła district in 1991, 1993, 1997, and 2001. In the 2005 parliamentary elections, he failed to win re-election.

“…On July 31, 1989, in Warsaw, I met and photographed Senator from Piła, Henryk Stokłosa—at the time one of the richest people in Poland. Today (2025), he ranks 21st, with an estimated fortune of 3 billion PLN. The New York monthly KARIERA, in January 1990, published an article titled ‘The Richest Man in Poland’, featuring my photographs of Henryk Stokłosa taken back then...” — Czesław Czapliński

From 1990 to 2001, he also served on the Kaczory municipal council. In 2011, running from his own voter committee, he was elected senator for the Piła district in a by-election and took his oath of office on March 2, 2011. In the same year’s parliamentary elections, he did not seek re-election. In the 2014 and 2018 local elections, he was elected to the Piła County Council. In 2024, he did not seek re-election.

In January 2007, a European Arrest Warrant was issued for the former senator on suspicion of corruption-related crimes. In November 2007, Henryk Stokłosa was arrested near Hamburg under the warrant and extradited to Poland in December 2007. In December 2008, the Poznań Court of Appeal overturned a lower court’s decision extending his pretrial detention, replacing it with bail of 3 million PLN, passport seizure, and a travel ban as preventive measures.

In February 2013, the Poznań District Court acquitted the former senator of several charges (including the so-called “environmental case,” later overturned by the Supreme Court). However, he was convicted in the first instance and sentenced to a total of eight years in prison and a fine of 600,000 PLN. In March 2014, the Poznań Court of Appeal overturned the conviction in part and ordered a retrial. The corruption charges were later dropped in 2015 due to the statute of limitations.

In the retrial, Henryk Stokłosa was convicted by the Poznań District Court to one year and three months in prison for a single corruption offense and acquitted of the remaining charges. After crediting his pretrial detention, he had about 20 days of imprisonment left to serve.

He is the son of a farmer and participant in the September Campaign (1939). He is married to Anna and has three sons.