„…I tak, już za kilka lat, Dudi stanie się miarą doskonałości naszych czasów…” – Roland Topor (francuski malarz, rysownik, dramaturg, aktor, scenograf i reżyser).
Andrzej Władysław Dudziński, ps. „Dudi” (ur. 14 grudnia 1945 w Sopocie, zm. 17 stycznia 2023 r., syn Brunona i Joanny ze Stachowiaków, jest mężem pisarki Magdy Dygat) – artysta malarz, grafik.
Studiował architekturę na Politechnice Gdańskiej, następnie architekturę wnętrz i grafiki w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku. Został absolwentem Wydziału Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Jako rysownik debiutował w 1970 na łamach „Szpilek”. Pseudonim „Dudi” wywodzi się od cyklu rysunków przedstawiających wymyślonego przez siebie ptaka. Swoje prace zamieszczał również w takich pismach jak „Polska”, „Polityka”, „Kultura”, „Ty i Ja” i „Tygodnik Powszechny”.
W 1977 roku Dudziński został zaproszony na Międzynarodową Konferencję Dizajnu w Aspen, Kolorado, od 1980 zamieszkując w Nowym Jorku. W latach 1982–1990 wykładał w Parsons School of Design w Nowym Jorku. Po latach zamieszkał na stałe w Warszawie.
Dudziński współpracował z wieloma najlepszymi czasopismami m.in.: "The Atlantic Monthly", "The Boston Globe", "Newsweek", "The New York Times", "New York Magazine", "Playboy", "Rolling Stone", "Vanity Fair", "The Washington Post", "Time" oraz wydawnictw m.in.: Aneks (Londyn), Cambridge Medical Publishing (Warthing), Czytelnik (Warszawa), Dai Nippon (Tokio), Graphiv-sha (Tokio), Grove Press (Nowy Jork), Houghton Miffiln (Boston), Internos Book (Londyn), Iskry (Warszawa), Mosaik Verlag (Monachium), Nasza Księgarnia (Warszawa), Pan Books (Londyn), Pantheon (Nowy Jork), Shinchosha (Tokio), Stanford Alumni Association (Stanford), Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe (Warszawa), Wydawnictwo Literackie (Kraków), Yale University Press (New Haven i Londyn), Vintage (Nowy Jork), Znak (Kraków).
„…Dudziński jest prawdziwym oryginałem, nie dającym się zaklasyfikować. Odznacza się niewiarygodną precyzją graficzną, dzięki której wszystko mu uchodzi…” – Graham Vickers.
Po raz pierwszy fotografowałem Andrzeja Dudzińskiego w grudniu 1982 w Polskim Instytucie Naukowym w Nowym Jorku, gdzie miał swoją wystawę. Ja miałem tam wystawę rok wcześniej w maju 1981 r. pt. “Czesław Czapliński PORTRAITS Americans of Polish Origin in the New York Metropolitan Area”. Muszę powiedzieć, że fotografując artystę w połączeniu z jego pracami, nadaje dodatkowy walor i tak niewątpliwie było w tym przypadku.
Przez lata spotykaliśmy się przy różnych okazjach w Nowym Jorku. Ostatnio spotkaliśmy się 19 września 2022 r. w Kawiarni Czytelnik w Warszawie, gdzie dla TVN wspominaliśmy Janusza Głowackiego, który niestety zmarł w 2017 r., o którym Dudziński powiedział m.in. „…Janusz był człowiekiem, który doskonale posługiwał się ironią. - Ostatnia rzecz, o którą można było go posądzić, to bycie serio. Chociaż on to umiał też jakoś wyważyć…”.
Autor książek m.in.: Dudi - superptak, Warszawa 1976, Księga zdziwień, (wspólnie z J. Koftą), Warszawa 1981, oraz albumów: Andrzej Dudziński, Warszawa 1996, Kino Andrzeja Dudzińskiego (współautor), Warszawa 1997, Pokrak, Warszawa 1898.
Członek m.in.: ZAiKS w Warszawie 1975-, Związku Polskich Artystów Plastyków w Warszawie 1973-1981, Graphic Artists Guild w Nowym Jorku 1980-, Artists Equity w Waszyngtonie 1981-1989.
Wielkokrotnie wystawiał m.in.: Galeria Stodoła (Warszawa) 1974, Galeria Zapiecek (Warszawa) 1975, Galeria ZPAP (Łódź) 1976, Galeria Żak (Gdańsk) 1977, Fundacja Kościuszkowska (Nowy Jork) 1979, National Arts Club (Nowy Jork) 1981, Polski Instytut Naukowy (Nowy Jork) 1982, National Theatre (Londyn) 1983, Dubois Gallery (Bethlehem) 1985, Vanessa Devereux Gallery (Londyn) 1987, Margarethe Hubauer Gallery (Hamburg) 1988, Galeria Alicji i Bożeny Wahl (Warszawa) 1990, Międzynarodowe Centrum Kultury (Kraków) 1992, Jan Fejkiel Gallery (Kraków) 1992 i 1998, Polski Instytut Kultury (Praga) 1992, Espace Caran d'Ache (Genewa) 1992, Galeria Grafiki i Plakatu (Warszawa) 1994 i 1998, Państwowa Galeria Sztuki (Sopot) 1996, Centrum Sztuki Japońskiej (Kraków) 1996, BWA (Olsztyn) 1997; 1998 Galeria Grafiki i Plakatu, Warszawa Jan Fejkiel Gallery, Kraków Festiwal Gwiazd, Międzyzdroje Medica, Düsseldorf; 1999 Corcoran Gallery, Washington Galeria Miejska, Tarnów BWA, Bydgoszcz 2000 Galeria Sztuki, Lublin Galeria Miejska, Tarnów Zamek Książąt Pomorskich, Szczecin Instytut Polski, Lipsk; 2001 Galeria Fotografii, Rzeszów Państwowa Galeria Sztuki, Sopot Galeria Plakatu TCK, Tarnów Galeria Fotografii, Warszawa Instytut Polski, Düsseldorf Galeria Fotografii, Wrocław; 2002 Instytut Polski, Paryż Galeria Teatru Witkacego, Zakopane Galeria „Opus”,Wrocław; 2003 Instytut Polski, Berlin BWA, Rzeszów; 2004 Teatr im. J.Kochanowskiego, Opole Dni Polskie w Słowacji, Bratysława Młyn Szancera, Tarnów Galeria Klimy Bocheńskiej / Fabryka Trzciny, Warszawa Teatr Mały, Warszawa Traffic Club, Warszawa Kordegarda, Warszawa; 2005 Muzeum Karykatury, Warszawa Wirydarz Galeria Sztuki, Lublin Fabryka Trzciny, Warszawa; 2006 Galeria Grafiki i Plakatu, Warszawa Młyn Szancera, Tarnów; 2007 Małopolska Galeria Sztuki Współczesnej, Gorlice Galeria Pomorskiego Parku Naukowo－Technologicznego, Gdynia Muzeum Miedzi, Legnica; 2008 Klasztor Dominikanów, Lublin Mościckie Centrum Kultury / Galeria Miejska w Tarnowie BUW (Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego); 2009 Noc Muzeów, Galeria Klimy Bocheńskiej, Warszawa Inne Brzmienia Art'N'Music Festiwal, Lublin; 2011 XXII Gliwickie Spotkania Teatralne, Teatr Muzyczny; 2011 Wojna z narodem (Rysunki z New York Times’a) – w 30. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego, Pałac Prezydencki, Warszawa; 2012 Kino Andrzeja Dudzińskiego (Plakaty do nieistniejących filmów), 17 Gdynia Film Festival, Gdynia Haiku (rysunek), Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot Obrazy i Koperty, Synagoga pod Białym Bocianem, Wrocław Dzika geometria (Obrazy, rysunki i asamblaże), Państwowa Galeria Sztuki, Sopot Pod lekkim napięciem (Obrazy cyfrowe), ArtFest; 2012 − Mościckie Centrum Kultury / Galeria Miejska w Tarnowie, Tarnów Mościce; 2013 Wojna z narodem (Rysunki z New York Times’a), Klasztor OO. dominikanów, Lublin Obrazy (malarstwo), Galeria Teatru Witkacego, Zakopane Tableau dla Teatru Współczesnego, Warszawa Pod lekkim napięciem (Obrazy cyfrowe), wystawa plenerowa, Długi Targ, Gdańsk Napięcie rośnie (Obrazy cyfrowe), ArtFest 2013 − Mościckie Centrum Kultury / Galeria Miejska w Tarnowie, Tarnów Mościce; 2014 Oko w oko z bestią, Łaźnia 2, Gdańsk Obrazy cyfrowe, Galeria Spokojna, Warszawa Nagroda ZAiKSu, wystawa plenerowa, Krakowskie Przedmieście, Warszawa Muzyka na płótnie, Filharmonia, Szczecin; 2015 Andrzej Dudziński, Agora, Warszawa; 2016 Oko w oko z bestią, BWA Jelenia Góra.
„…Andrzej Dudziński zawsze lekceważył sobie wszelkie konwencje. Cała jego twórczość składa się głównie z prób uchwycenia jakiejś idei poetyckiej, ulatniającej się natychmiast wraz z biegiem myśli. Prościej o Dudzińskim można powiedzieć, że jest on zdumiewającym artystą, wykształconym na Rodczence i Majakowskim, Schwittersie i Maxie Ernscie, Pollocku i Twomblym, Haussmanie i Heartfieldzie, Carpaccio i Valdés Lealu... Jest mistrzem pedagogiki spojrzenia o absolutnej pewności wyniku. Jest manipulatorem, katalizatorem, akuszerem znaku. By go określić, trzeba by wyczerpać słownik. Jest człowiekiem nieuchwytnym. Nie przez nieobecność, lecz przez nadmiar. Gniewny i żartujący, śmiertelnie poważny i beztrosko wyluzowany. Dudziński nigdy nie zastanawiał się czy jest grafikiem, ilustratorem, czy artystą. Na tym bowiem polega jego geniusz, geniusz przełamywania barier, mieszania gatunków, obalania wszelkich hierarchii…” – Gilles de Bure.
Wielokrotnie nagradzany m.in.: Plakat Miesiąca (Warszawa) 1977, 1979; Międzynarodowe Targi Książki (Berlin) 1977, 1978; Książka Roku (Warszawa) 1978; Miedzynarodowe Targi Książki (Poznań) 1978; Polskie Towarzystwo Wydawców Książek (Warszawa) 1979; Society of Publication Designers 1981, 1985, 1986; Society of Newspaper Designers 1984, 1985, 1986; The One Show 1985, 1986; Art Directors Club Niederland 1986; The Art Directors Club (Nowy Jork) 1986, 1987, 1989, 1990; Print's Regional Design Award 1987, 1988; The Mead Show Best 1988; Art Directors Club (Londyn) 1988; Graphic Design (USA) 1988; The Creative Club (Boston) 1988; Communnication Arts 1988, 1989, 1990, 1995; The Art Directors Club (Waszyngton) 1989; Society of Illustrators 1989, 1991, 1992; Society of Illustrators (srebrny medal 1990); The American Instutute of Graphic Arts 1990, 1991; The West Coast Show 1991; The Advertising Club (Delaware) 1992; Bell Ringer Awards 1992; Najpiękniejsze Książki Roku (Warszawa) 1993; London Advertising Avards (Londyn) 1994.
Za wybitne zasługi dla polskiej i światowej kultury, został odznaczony w 2012 r. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2001 roku Sopot, tam gdzie się urodził, nadał Andrzejowi Dudzińskiemu tytuł Honor-owego Obywatela.
„…Estetyka Dudzińskiego pozwala nam jako koneserom na zasmakowanie w goryczy sytuacji. Może jest piękno w żółtawym niebie, poezja w wirującym wokół Ziemi śmietniku. Dudi zaraża mnie obsesją innego świata, pieśnią jutra pozwalającą na pozbycie się bezpłodnego żalu za przeszłością. I to właśnie jest pociechą, gdy tęsknię za tak zwanym Rajem Utraconym. Dudi nie wpada w euforię i nie każe patrzeć przez różowe okulary. Dodaje odwagi niezbędnej do wyobrażenia sobie niedoskonałości jako wartości estetycznej. Wskazuje, gdzie można dziś odnaleźć l’art vivant. I tak już za kilka lat, Dudi stanie się miarą doskonałości naszych czasów…” – Roland Topor.
PORTRAIT with HISTORY Andrzej DUDZIŃSKI
"... And so, in just a few years, Dudi will become the measure of perfection of our times..." - Roland Topor (French painter, illustrator, playwright, actor, set designer and director).
Andrzej Władysław Dudziński, ps. "Dudi" (born December 14, 1945 in Sopot, died January 17, 2023, son of Bruno and Joanna nee Stachowiak, is the husband of the writer Magda Dygat) - painter, graphic artist.
He studied architecture at the Gdańsk University of Technology, then interior design and graphics at the State Higher School of Fine Arts in Gdańsk. He graduated from the Graphics Department of the Academy of Fine Arts in Warsaw. He made his debut as a cartoonist in 1970 in "Szpilki". The pseudonym "Dudi" comes from a series of drawings depicting a bird of his own invention. He also published his works in such magazines as "Polska", "Polityka", "Kultura", "Ty i Ja" and "Tygodnik Powszechny".
In 1977, Dudziński was invited to the International Design Conference in Aspen, Colorado, from 1980 residing in New York. From 1982 to 1990 he taught at the Parsons School of Design in New York. Years later, he settled permanently in Warsaw.
Dudziński collaborated with many of the best magazines, including: "The Atlantic Monthly", "The Boston Globe", "Newsweek", "The New York Times", "New York Magazine", "Playboy", "Rolling Stone", " Vanity Fair", "The Washington Post", "Time" and publishing houses, including: Aneks (London), Cambridge Medical Publishing (Warthing), Czytelnik (Warsaw), Dai Nippon (Tokio), Graphiv-sha (Tokio), Grove Press (New York), Houghton Miffiln (Boston), Internos Book (London), Iskry (Warsaw), Mosaik Verlag (Munich), Nasz Księgarnia (Warsaw), Pan Books (London), Pantheon (New York), Shinchosha ( Tokyo), Stanford Alumni Association (Stanford), Artistic and Film Publishing House (Warsaw), Wydawnictwo Literackie (Kraków), Yale University Press (New Haven and London), Vintage (New York), Znak (Kraków).
“…Dudziński is a real original, unclassifiable, and with a deadly graphic precision that enables him to get away with anything…” – Graham Vickers.
I photographed Andrzej Dudziński for the first time in December 1982 at the Polish Scientific Institute in New York, where he had his exhibition. I had an exhibition there a year earlier in May 1981 entitled “Czesław Czapliński PORTRAITS Americans of Polish Origin in the New York Metropolitan Area”. I must say that by photographing the artist in conjunction with his works, it gives an additional value, and that was undoubtedly the case here.
Over the years we met on various occasions in New York. We last met on September 19, 2022 at Kawiarnia Czytelnik in Warsaw, where we mentioned Janusz Głowacki for TVN, who unfortunately died in 2017, about whom Dudziński said, among others “…Janusz was a man who used irony perfectly. "The last thing anyone could have accused him of was being serious. Although he was able to balance it somehow…”.
Author of books, including: Dudi - superbird, Warsaw 1976, The Book of Surprises, (together with J. Kofta), Warsaw 1981, and albums: Andrzej Dudziński, Warsaw 1996, Kino Andrzej Dudziński (co-author), Warsaw 1997, Pokrak, Warsaw 1898.
Member of, among others: ZAiKS in Warsaw 1975-, Association of Polish Artists and Designers in Warsaw 1973-1981, Graphic Artists Guild in New York 1980-, Artists Equity in Washington 1981-1989.
He exhibited many times, among others: Stodoła Gallery (Warsaw) 1974, Zapiecek Gallery (Warsaw) 1975, ZPAP Gallery (Łódź) 1976, Żak Gallery (Gdańsk) 1977, Kościuszko Foundation (New York) 1979, National Arts Club (New York) 1981, Polish Institute of Science (New York) 1982, National Theater (London) 1983, Dubois Gallery (Bethlehem) 1985, Vanessa Devereux Gallery (London) 1987, Margarethe Hubauer Gallery (Hamburg) 1988, Alicja i Bożena Wahl Gallery (Warsaw) 1990 , International Cultural Center (Krakow) 1992, Jan Fejkiel Gallery (Kraków) 1992 and 1998, Polish Cultural Institute (Prague) 1992, Espace Caran d'Ache (Geneva) 1992, Graphics and Poster Gallery (Warsaw) 1994 and 1998, State Gallery Arts (Sopot) 1996, Center of Japanese Art (Krakow) 1996, BWA (Olsztyn) 1997; 1998 Graphics and Poster Gallery, Warsaw Jan Fejkiel Gallery, Krakow Festival of Stars, Międzyzdroje Medica, Düsseldorf; 1999 Corcoran Gallery, Washington City Gallery, Tarnów BWA, Bydgoszcz 2000 Art Gallery, Lublin City Gallery, Tarnów Pomeranian Dukes' Castle, Szczecin Polish Institute, Leipzig; 2001 Gallery of Photography, Rzeszów National Art Gallery, Sopot Poster Gallery of the TCK, Tarnów Gallery of Photography, Warsaw Polish Institute, Düsseldorf Gallery of Photography, Wrocław; 2002 Polish Institute, Paris Witkacy Theater Gallery, Zakopane Opus Gallery, Wrocław; 2003 Polish Institute, Berlin BWA, Rzeszów; 2004 Theatre. J.Kochanowskiego, Opole Polish Days in Slovakia, Bratislava Szancer's Mill, Tarnów Klima Bocheńska Gallery / Fabryka Trzciny, Warsaw Small Theatre, Warsaw Traffic Club, Warsaw Kordegarda, Warsaw; 2005 Museum of Caricature, Warsaw Wirydarz Art Gallery, Lublin Fabryka Trzciny, Warsaw; 2006 Gallery of Graphics and Posters, Warsaw Młyn Szancer, Tarnów; 2007 Malopolska Gallery of Contemporary Art, Gorlice Gallery of the Pomeranian Science and Technology Park, Gdynia Copper Museum, Legnica; 2008 Dominican Monastery, Lublin Mościckie Cultural Center / City Gallery in Tarnów BUW (Warsaw University Library); 2009 Night of Museums, Klima Bocheńska Gallery, Warsaw Other Sounds Art'N'Music Festival, Lublin; 2011 XXII Gliwice Theater Meetings, Music Theatre; 2011 Wojna z naród (Drawings from the New York Times) – on the 30th anniversary of the imposition of martial law, Presidential Palace, Warsaw; 2012 Cinema by Andrzej Dudziński (Posters for non-existent films), 17th Gdynia Film Festival, Gdynia Haiku (drawing), Society of Friends of Sopot, Sopot Paintings and Envelopes, White Stork Synagogue, Wrocław Wild Geometry (Paintings, drawings and assemblages), National Art Gallery , Sopot Under Light Voltage (Digital Images), ArtFest; 2012 − Mościckie Cultural Center / City Gallery in Tarnów, Tarnów Mościce; 2013 War on the nation (Drawings from the New York Times), Monastery of the OO. Dominikanów, Lublin Paintings (painting), Witkacy Theater Gallery, Zakopane Tableau for the Contemporary Theatre, Warsaw Under Light Tension (Digital Images), outdoor exhibition, Długi Targ, Gdańsk Tension is Rising (Digital Images), ArtFest 2013 − Mościckie Cultural Center / City Gallery in Tarnów, Tarnów Mościce; 2014 Eye to eye with the beast, Łaźnia 2, Gdańsk Digital paintings, Spokojna Gallery, Warsaw ZAiKS Award, outdoor exhibition, Krakowskie Przedmieście, Warsaw Music on canvas, Philharmonic, Szczecin; 2015 Andrzej Dudziński, Agora, Warsaw; 2016 Eye to eye with the beast, BWA Jelenia Góra.
“…Andrzej Dudziński has always disregarded all conventions. All his work consists mainly of attempts to capture some poetic idea, which evaporates immediately with the course of thought. To put it simply, one can say that Dudziński is an amazing artist, educated on Rodchenko and Mayakovsky, Schwitters and Max Ernst, Pollock and Twombly, Haussman and Heartfield, Carpaccio and Valdés Leal... He is a master of the pedagogy of the gaze with absolute certainty of the result. He is a manipulator, a catalyst, a sign midwife. You'd have to exhaust the dictionary to define it. He is an elusive man. Not by absence, but by excess. Angry and joking, deadly serious and carelessly laid back. Dudziński never wondered if he was a graphic designer, illustrator or artist. For this is his genius, the genius of breaking down barriers, mixing genres, overthrowing all hierarchies…” – Gilles de Bure.
Awarded many times, including: Poster of the Month (Warsaw) 1977, 1979; International Book Fair (Berlin) 1977, 1978; Book of the Year (Warsaw) 1978; International Book Fair (Poznań) 1978; Polish Society of Book Publishers (Warsaw) 1979; Society of Publication Designers 1981, 1985, 1986; Society of Newspaper Designers 1984, 1985, 1986; The One Show 1985, 1986; Art Directors Club Netherlands 1986; The Art Directors Club (New York) 1986, 1987, 1989, 1990; Print's Regional Design Award 1987, 1988; The Mead Show Best 1988; Art Directors Club (London) 1988; Graphic Design (USA) 1988; The Creative Club (Boston) 1988; Communication Arts 1988, 1989, 1990, 1995; The Art Directors Club (Washington) 1989; Society of Illustrators 1989, 1991, 1992; Society of Illustrators (silver medal 1990); The American Institute of Graphic Arts 1990, 1991; The West Coast Show 1991; The Advertising Club (Delaware) 1992; Bell Ringer Awards 1992; The Most Beautiful Books of the Year (Warsaw) 1993; London Advertising Awards (London) 1994.
For his outstanding contribution to Polish and world culture, he was awarded the Officer's Cross of the Order of Polonia Restituta in 2012, and in 2001 Sopot, where he was born, awarded Andrzej Dudziński the title of Honorary Citizen.
“… Dudziński's aesthetics allows us, as connoisseurs, to taste the bitterness of the situation. Maybe there is beauty in the yellowish sky, poetry in the dustbin swirling around the Earth. Dudi infects me with an obsession with another world, with the song of tomorrow that allows me to get rid of the fruitless regret for the past. And that is the consolation when I long for the so-called Paradise Lost. Dudi doesn't get euphoric and doesn't make you look through rose-colored glasses. It gives the courage necessary to imagine imperfection as an aesthetic value. It shows where l'art vivant can be found today. And so, in just a few years, Dudi will become the measure of perfection of our times…” – Roland Topor.
