top of page
Szukaj
  • Zdjęcie autoraCzesław Czapliński

PORTRET z HISTORIĄ Magdalena ABAKANOWICZ

Zaktualizowano: 8 sty 2022


„Moje rzeźby są czymś innym, czego nie daje się opisać łatwo według modnych terminów krytyki sztuki. Rzeźba to jakiś przedmiot, który się gdzieś stawia. Natomiast w moim świecie odbiorca staje wobec czegoś, co każe myśleć. Tym przedmiotem przecież nie można udekorować mieszkania ani ogrodu. Reprezentuję pewną filozofię, za pomocą której chcę rzucić światu wyzwanie” – mówiła Magdalena Abakanowicz.

Nowy rekord na aukcji w Polsce. "Caminando" Magdaleny Abakanowicz sprzedano (29 października 2019 r.) za ponad 8 mln zł. Składa się z 20 bezgłowych figur odlanych z brązu. Abakanowicz nadzorowała ich powstanie w odlewni w Bolonii. Rzeźba pzez lata należała do amerykańskiego aktora Robina Williamsa i jego żony Marshy. Juliusz Windorbski, prezes DESA Unicum, który prowadził licytację powiedział: Po raz pierwszy najdrożej sprzedaną pracą jest praca kobiety. Osoba, która wylicytowała zrobiła świetny interes, bo wartość tej pracy będzie rosła bezdyskusyjnie. Nie wiadomo kto został nabywcą dzieła Magdaleny Abakanowicz i czy rzeźba pozostanie w Polsce.

Wylicytowane na aukcji w DESA Unicum dzieło Abakanowicz pobiło rekord należący do Wojciecha Fangora, którego grupa pięciu prac została sprzedana w ubiegłym roku za ponad 7 mln 11 tys. zł. „Caminando” to grupa dwudziestu rzeźb, tzw. figur kroczących, które Magdalena Abakanowicz wykonała na przełomie 1998 i 1999 r. Rzeźby z brązu powstały w odlewni w Bolonii pod okiem artystki. Następnie trafiły na targi sztuki w Bazylei w 1999 r., a potem zostały wysłane do Marlborough Gallery w Nowym Jorku, która reprezentowała Abakanowicz. „Bezgłowy Tłum” o którym Magdałena Abakanowicz mówiła: „…Jest kilka przyczyn pojawienia się bezgłowego tłumu. Wiara, że sztuka nie jest dekoracją, a wyznaniem, konfrontacją, ostrzeżeniem. Przerażająca świadomość tłumu – który jak bezgłowy organizm niszczy lub wielbi na komendę, przywódca wielu krajów panujący nad swoją nacją i zyskujący jej posłuszeństwo wobec haseł niesprawiedliwych. W ciągu mego życia ludzkość potroiła swą liczbę. Ciągle widzimy, jak instynkty i emocje kształtują zachowania bez udziału świadomości. Postacie w mojej pracowni zaczęły powstawać w latach 70., to była konieczność wobec obserwacji, odczuć i lęków. Dziś liczba postaci przekroczyła półtora tysiąca. Nigdy nie były widziane razem. Są to negatywy objętości jak kora opadła z drzewa, jak całun, który zachował ład mumii. Istnieją w grupach liczących 30, 80, 106 lub 250. Te tłumy stoją w przestrzeniach miejskich i publicznych kolekcjach wielu krajów. Z brązu, żeliwa, betonu. Są konfrontacją z ilością i ze sobą samym…”.


Abakanowicz urodziła się 20 czerwca 1930 roku w podwarszawskich Falentach. Jej matka, Helena Domaszowska, wywodziła się ze starej polskiej arystokracji. Korzenie ojca, Konstantego Abakanowicza, sięgały Abak-chana – żyjącego w XIII wieku mongolskiego władcy. Magdalena od maleńkości znała genealogię obu rodzin – aż do średniowiecza. Z dzieciństwa zapamiętała moment otwierania skrzyń (ze złotymi pieczęciami), które skrywały listy od polskich królów – Kazimierza Jagiellończyka, Jana Kazimierza i Stanisława Augusta. Artystka wywodzi się z polsko-rosyjskiej rodziny arystokratycznej. W 1949 roku Abakanowicz rozpoczyna studia na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, by już rok później przenieść się do stołecznej Akademii Sztuk Pięknych w latach 1950-54. Już na ASP zaczęła wypracowywać swój własny język artystyczny i eksperymentować. Debiutowała w 1962 roku w Lozanie na Międzynarodowym Biennale Tkaniny, zwracając uwagę krytyki. Jedną z zaprezentowanych prac była „Kompozycja białych form” o łącznej powierzchni 12 m2. Drugim ważnym sukcesem Abakanowicz było nagrodzenie złotym medalem w 1965 roku na Biennale Sztuki w São Paulo, co przyniosło artystce międzynarodowe uznanie. W latach 70. oraz 80. uległy zmianie środki wyrazu, jakimi posługiwała się rzeźbiarka. W latach 1974-75 rozpoczęła pracę na figuralnymi oraz niefiguralnymi dziełami, które określiła ogólnym tytułem „Alteracje”. Powstałe prace charaktery- zowały się większą reprezentacyjnością w porównaniu z wcześniejszymi dziełami przy jednoczesnym zachowaniu pewnego stopnia abstrakcyjności. W skład serii weszły formy przypominające puste skorupy ciał ludzkich pozbawione kończyn oraz głów. Artystka wykonała je z kawałków zgrzebnego workowego płótna, które łączyła żywicą syntetyczną. W latach 1973-75 Abakanowicz wykonała serię du- żych form przypominających ludzkie głowy, tym razem pozbawione twarzy, które otrzymały nazwę „Głowy”. W kolejnym okresie pomiędzy 1976-80 powstał cykl „Plecy”, składający się z osiemdziesięciu podobnych, acz lekko zróżnicowanych form ludzkiego korpusu. Niedługo później, w latach 1986-87, rzeźbiarka wykonała „Tłum”, w którego skład wchodziło pięćdziesiąt stojących postaci. W tej serii autor- ka nawiązała do politycznego, społecznego oraz kulturowego wyobcowania, a także jej postacie opowiadały o jarzmie opresyjnych reżimów komunistycznych. W podobnym czasie eksperymentowała ze strukturami organicznymi, a ich najsłynniejszą serią była „Embriologia”. Prace zostały zaprezentowane podczas Międzynarodowego Biennale w Wenecji w 1980 roku. Na przełomie lat 80. oraz 90. autorka zmieniła raz jeszcze materiał artystycznej ekspresji. W tym okresie rozpoczęła pracę nad swoimi realizacjami za pomocą brązów, kamieni czy gliny. W 1991 roku powstał „Tłum” wykonany z brązu. Od końca lat 80-tych odwiedzałem Abakanowicz w jej pracowni w Warszawie oraz spotykałem w U.S.A., gdzie często pokazywała swoje prace.

W pracowni na ul. Bzowej 1 w Warszawie byłem u Abakanowicz 21 XI 2008 r., gdzie oprócz zdjęć, nagrałem film. Niezwykłe spotkanie i rozmowa, wymieniliśmy się książkami. W 1996 r. w „Grounds for Sculpture” Abakanowicz zaprezentowała 24 prace, 3 z nich zostały na stałe w kolekcji, a w 2002 r. dołączyła do kolekcji kompozycję z 22 granitowych elementów pt. „Space of Stone”. „Grounds For Sculpture” w Hamilton w stanie New Jersey jest jednym z najpiękniejszych amerykańskich parków rzeźb, o powierzchni ok. 35 akrów. Stale jest tam eksponowanych ponad 240 współczesnych rzeźb takich sław jak: George Segal, Alexander Liberman, Beverly Pepper, Isaac Witkin oraz Andrzej Pityński. Park został otwarty w czerwcu 1992 roku, a inauguracyjna wystawa pokazywała prace 15 rzeźbiarzy i była połączona z Międzynarodową Konferencją Rzeźby w Filadelfii. Założycielem „Grounds For Sculpture” jest sławny rzeźbiarz, hiperrealista, milioner J. Seward Johnson, Jr (syn właściciela fortuny Johnson & Johnson). Park od 2000 r. jest niedochodową organizacją publiczną. Historia miejsca sięga 1745 r. i związana jest z postacią króla Jerzego II. Tutaj właśnie odbywały się dwa razy w roku (wiosną i jesienią) targi żywności. Obecnie pamiątką po nich jest stała ekspozycja. Istniejące do dziś budynki: The Domestic Arts Building i The Motor Exhibits Building, powstały w latach dwudziestych XX wieku. W skład „Grounds For Sculpture” oprócz parku z rzeźbami wchodzi muzeum, w którym odbywają się sezonowe wystawy. Znajduje się tu również ekskluzywna restauracja „Rat’s”, w której miejsca trzeba rezerwować na długo przed przyjściem. Urządzona jest w kolorystyce bliskiej francuskiemu impresjonizmowi, a szczególnie twórczości Vincenta van Gogha. Warto wspomnieć, że Abakanowicz przez całą swoją twórczość starała się łączyć elementy natury ze sztuką. Jedną z takich realizacji były „Gry Wojenne”, które powstały w 1989 roku. Seria przedstawiała pnie drzew „uzbrojone” w metalowe elementy, w efekcie przypominające pociski arteryjne lub strzępki łodzi podwod- nych. Ostatni projekt artystki o tytule „Agora” składał się ze stu sześciu żelaznych figur o podobnych kształtach, które jednak po dokładnym przyjrzeniu się różniły się od siebie. Powierzchnie poszczególnych realizacji przypominały korę drzew lub pomarszczoną skórę ludzką. Praca została umieszczona w Grant Parku w Chicago. Prace Abakanowicz znajdują się w zbiorach blisko 100 muzeów, w tym Georges Pompidou Centre w Paryżu, Metropolitan Museum w Nowym Jorku i Muzeum Sztuki Współczesnej w Kioto. Londyński Tate, zapowiedział wystawę monograficzną Magdaleny Abakanowicz w 2020 roku. 21 kwietnia 2017 r. zmarła 86-letnia Magdalena Abakanowicz, jedna z najsłynniejszych polskich artystek XX wieku. Informacje o śmierci potwierdził rektor ASP w Warszawie prof. Adam Myjak.

PORTRAIT with HISTORY Magdalena Abakanowicz (1930-2017)

"My sculptures are something else that cannot be easily described according to the fashionable terms of art criticism. A sculpture is an object that stands somewhere. In my world, on the other hand, the recipient faces something that makes him think. After all, this item can't decorate an apartment or garden. I represent a certain philosophy with which I want to challenge the world, "said Magdalena Abakanowicz. New record at the auction in Poland. Magdalena Abakanowicz's "Caminando" was sold (October 29, 2019) for over PLN 8 million. It consists of 20 bronze headless figures. Abakanowicz oversaw their creation in the Bologna foundry. The sculpture by summer belonged to the American actor Robin Williams and his wife Marsha. Juliusz Windorbski, president of DESA Unicum, who conducted the auction, said: For the first time, the most expensive job sold is a woman's work. The person who bids did a great deal, because the value of this work will grow indisputably. It is not known who became the buyer of Magdalena Abakanowicz's work and whether the sculpture will remain in Poland. The Abakanowicz work auctioned at the DESA Unicum auction broke the record belonging to Wojciech Fangor, whose group of five works was sold last year for over 7 million 11 thousand. zł. "Caminando" is a group of twenty sculptures, so-called walking figures, which Magdalena Abakanowicz made at the turn of 1998 and 1999. Bronze sculptures were created in the foundry in Bologna under the watchful eye of the artist. Then they went to the Basel art fair in 1999, and then were sent to the Marlborough Gallery in New York, which represented Abakanowicz.

"Headless Crowd" about which Magdalena Abakanowicz said: "... There are several reasons for the appearance of the headless crowd. Belief that art is not a decoration but a confession, confrontation, warning. The terrifying awareness of the crowd - who, like a headless organism, destroys or worships on command, a leader of many countries controlling his nation and gaining its obedience to unfair slogans. During my life, humanity has tripled its number. We still see instincts and emotions shape behavior without awareness. The characters in my studio began to arise in the 70s, it was a necessity to observe, feel and fear. Today the number of characters has exceeded 1,500. They were never seen together. They are negatives of volume, like bark fell from a tree, like a shroud that has kept the mummy's order. They exist in groups of 30, 80, 106 or 250. These crowds stand in urban spaces and public collections of many countries. Of bronze, cast iron, concrete. They are confrontation with quantity and with themselves ... ". Abakanowicz was born on June 20, 1930 in Falenty near Warsaw. Her mother, Helena Domaszowska, came from an old Polish aristocracy. The roots of his father, Konstanty Abakanowicz, reached back to Abak-khan - a Mongol ruler living in the 13th century. Magdalena knew the genealogy of both families from a small age - until the Middle Ages. From her childhood, she remembered the moment of opening the chests (with gold seals), which contained letters from Polish kings - Kazimierz Jagiellończyk, Jan Kazimierz and Stanisław August. The artist comes from a Polish-Russian aristocratic family. In 1949, Abakanowicz begins his studies at the Academy of Fine Arts in Gdańsk, and a year later he moved to the Capital Academy of Fine Arts in 1950-54. Already at the Academy of Fine Arts she began to work out hers own artistic language and experiment. She made her debut in Lausanne at the International Textile Biennale in 1962, drawing the attention of critics. One of the works presented was "Composition of white forms" with a total area of ​​12 m2. Abakanowicz's second major success was the gold medal award in 1965 at the Biennale of Art in São Paulo, which brought the artist international recognition. In the 1970s and 1980s, the sculptor's means of expression changed. In the years 1974–75 she began working on figural and non-standard works, which she called the general title "Alterations". The resulting works were characterized by greater representativeness compared to earlier works, while maintaining a certain degree of abstractness. The series included forms reminiscent of empty shells of human bodies devoid of limbs and heads. The artist made them from pieces of carded sack cloth, which she combined with synthetic resin. In 1973–75 Abakanowicz made a series of large forms resembling human heads, this time without faces, which were given the name "Heads". In the next period, between 1976-80, the cycle "The Back" was created, consisting of eighty similar but slightly different forms of the human body. Shortly afterwards, in 1986-87, the sculptor made a "Crowd", which included fifty standing figures. In this series, the author referred to political, social and cultural alienation, and her characters talked about the yoke of oppressive communist regimes.

At a similar time, she experimented with organic structures, and their most famous series was Embryology. The works were presented during the International Biennale in Venice in 1980. At the turn of the 1980s and 1990s, the author changed the material of artistic expression once again. During this period, she began working on her projects using bronze, stone or clay. In 1991, a "crowd" made of bronze was created. From the late 1980s, I visited Abakanowicz in her studio in Warsaw and met in the U.S.A., where she often showed her work. In the studio on ul. Bzowa 1 in Warsaw, I visited Abakanowicz on November 21, 2008, where, in addition to photos, I recorded a film. An unusual meeting and conversation, we exchanged books. In 1996, Abakanowicz presented 24 works in Grounds for Sculpture, 3 of them were permanently in the collection, and in 2002 she joined the collection with a composition of 22 granite elements titled "Space of Stone". "Grounds For Sculpture" in Hamilton, New Jersey is one of the most beautiful American sculpture parks, with an area of ​​approximately 35 acres. Over 240 contemporary sculptures of such celebrities as George Segal, Alexander Liberman, Beverly Pepper, Isaac Witkin and Andrzej Pityński are constantly exhibited there. The park was opened in June 1992, and the inaugural exhibition showed the work of 15 sculptors and was connected to the International Sculpture Conference in Philadelphia. The founder of "Grounds For Sculpture" is the famous sculptor, hyperrealist, millionaire J. Seward Johnson, Jr (son of the owner of the fortune Johnson & Johnson). The park has been a non-profit public organization since 2000. The history of the place dates back to 1745 and is associated with the figure of King George II. This is where food markets took place twice a year (in spring and autumn). Currently, a permanent exhibition is a souvenir of them. Existing buildings: The Domestic Arts Building and The Motor Exhibits Building, were built in the 1920s. In addition to the park with sculptures, "Grounds For Sculpture" includes a museum that hosts seasonal exhibitions. There is also an exclusive restaurant "Rat’s", in which places must be booked well before coming. It is decorated in colors close to French impressionism, and especially the works of Vincent van Gogh.

It is worth mentioning that Abakanowicz throughout her work has tried to combine elements of nature with art. One of such implementations was "War Games", which were created in 1989. The series depicted tree trunks "armed" with metal elements, in effect resembling artillery shells or hyphae of submarines. The artist's latest project called "Agora" consisted of one hundred and six iron figures of similar shapes, which, however, after a close look differed from each other. The surfaces of individual projects resembled tree bark or wrinkled human skin. The work was placed in Grant Park in Chicago. Abakanowicz's works are in the collections of nearly 100 museums, including the Georges Pompidou Center in Paris, the Metropolitan Museum in New York and the Museum of Contemporary Art in Kyoto. London Tate, announced a monographic exhibition of Magdalena Abakanowicz in 2020. On April 21, 2017, Magdalena Abakanowicz, 86, died, one of the most famous Polish artists of the 20th century. Information about death was confirmed by the rector of the Academy of Fine Arts in Warsaw, prof. Adam Myjak.


Ostatnie posty

Zobacz wszystkie

Comments


bottom of page