„…Trzeba znać wszystkie sztuczki aktorskie, żeby je można było potem zdemontować (…). Moje reżyserowanie polega chyba na tym, że bardziej od moich własnych pomysłów interesuje mnie ludzkie wnętrze, z którego będę czerpał. Im szybciej nauczę się czegoś o aktorze, tym szybciej będę w stanie z jego możliwości zbudować coś wiarygodnego…“ – Jurek Bogajewicz.
Jerzy Bogajewicz, Jurek Bogajewicz, Yurek Bogayevicz, Yurek Bogayewicz, Yurek Bogajevich (ur. 2 czerwca 1949 w Poznaniu) – scenarzysta, aktor, reżyser i producent filmowy oraz reklamowy.
Jest synem skrzypka, Ireneusza Bogajewicza i Heleny Bogajewicz. Pierwsze lata spędził w Poznaniu, następnie rodzina przeprowadziła się do Warszawy, gdzie mieszkała na Starówce. Uczęszczał do Szkoły Podstawowej nr 158 oraz Szkoły Muzycznej na ul. Miodowej. Ukończył liceum im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Warszawie. W 1967 zdał na Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie, gdzie studiował pod kierunkiem profesorów: Aleksandra Bardiniego, Jana Kreczmara, Zbigniew Zapasiewicza, Zygmunta Hübnera, Gustawa Holoubka, Andrzeja Łapickiego oraz Tadeusza Łomnickiego. Po drugim roku studiów uczestniczył w Warsztatach prowadzonych przez Jerzego Grotowskiego. Na początku trzeciego roku studiów wyreżyserował swój pierwszy spektakl teatralny „Pelikan” Strindberga. Zagrał w nim również jedną z głównych ról. Po ukończeniu szkoły wstąpił do Teatru Laboratorium Jerzego Grotowskiego. Przez 16 miesięcy uczestniczył w parateatralnych przygotowaniach projektu "Święto" w Brzezince pod Wrocławiem. W projekcie poza Bogajewiczem brali udział m.in. Ryszard Cieślak, Zygmunt Molik, Teresa Nawrot, Włodzimierz Staniewski, Antonii Jahołkowski. Dwukrotnie został odrzucony na Wydział Reżyserii PWST w Warszawie oraz PWSFTiTv w Łodzi, co poskutkowało emigracją na Zachód.
Mieszkając w Polsce, zagrał dwie główne role w filmach Pies (reż. Janusz Kondratiuk) oraz Pozwólcie nam do woli fruwać nad ogrodem (reż. Stanisław Latałło).
„…Chciałem reżyserować, ale miałem tylko dyplom aktora. Moja chęć działania była wówczas gigantyczna. Gdy w 1974 roku uznałem, że nie mogę się spełnić w Polsce, już w rok później szukałem możliwości gdzie indziej…“ – Jurek Bogajewicz (1993).
Po emigracji w 1975 odbył kilka podróży objazdowych autobusem GreyHound oraz autostopem po Kanadzie i Stanach Zjednoczonych, podczas których spotykał się z dyrektorami teatrów oraz dziekanami wydziałów aktorskich uniwersytetów. W efekcie rozpoczął prowadzenie warsztatów aktorskich na Uniwersytecie Bostońskim, Uniwersytecie Stanu Ohio, Toronto York University, National Theatre School of Montreal, Boston Center of Performing Arts, a także prywatnych warsztatów w Calgary, Vancouver i Montrealu. Warsztaty aktorskie były oparte o tradycyjne wzorce teatru europejskiego oraz eksperyment Grotowskiego, z naciskiem na motorykę aktora oraz prace nad głosem.
W 1977 Uniwersytet Bostoński zaprosił Bogajewicza do wyreżyserowania spektaklu dyplomowego Antygona. Również w 1977 wyreżyserował sztukę „Shadowdance” w Vancouver z dialogami Sheldona Rosena. W 1978 wyreżyserował Króla Edypa w wersji Seneki w Queen Elisabeth Playhouse w Vancouver. Spektakl poprzedzały kilkutygodniowe eksperymentalne warsztaty dla aktorów biorących udział w przedstawieniu. Na scenografię do przedstawienia składało się 15 ton piasku, jezioro oraz ognisko. Sztuka została bardzo przychylnie przyjęta przez krytykę.
W kolejnych latach wyreżyserował Bachantki w Ohio oraz Los Angeles oraz Karierę Artura Ui również w Los Angeles w teatrze prowadzonym przez Martina Landaua, Johna Cassavetesa i Petera Falka. Za reżyserię spektaklu otrzymał nagrodę Los Angeles Drama Critics Circle, Drama Logue Award oraz LA Weekly Award. Po sukcesie spektaklu postanowił zrezygnować z dalszej kariery reżysera teatralnego.
Kontynuował pracę z aktorami w założonym przez siebie instytucie Project Actor do 1983. W tym czasie dwukrotnie zorganizował unikatowe warsztaty aktorskie na bezludnej wyspie z wąską grupą wcześniej wyselekcjonowanych studentów. Do studentów Bogajewicza należeli David Nicols, Leslie Glatter, Waldemar Kalinowski, Aprli Webster, Sheldon Rosen, Cindie Carr.
Spotkaliśmy się w sierpniu 1983 r. w Los Angeles, podczas podróży, w czasie której odwiedziłem m.in. malarkę Krystynę Eichler, wybitnego reżysera Dudarew Ossetyńskiego u którego była aktorka Barbara Kraftówna, hrabiostwo Hanne i Adama Tyszkiewiczów, pasjonatkę koni i rzeźbiarkę Annę Dębską.
Nasze spotkanie było wyjątkowe w domu przy plaży, więc ubranie nie było potrzebne i powstały myślę unikalne zdjęcia, w każdym razie nie widziałem podobnych jego zdjęć.
Było to w czasie, kiedy przygotowywał się do filmu Anna, o burzliwych relacjach Elżbiety Czyżewskiej z Joanną Pacułą, który ostatecznie zrealizował razem z Agnieszką Holland w 1987 r.
Pamiętam, jak rozmawiałem z Elżbietą Czyżewską i Januszem Głowackim w Nowym Jorku. Opowieść o wielkiej, uwielbianej aktorce z Polski, która po przyjeździe do Stanów zmuszona jest walczyć o marne role, miała w sobie duży ładunek emocjonalny. Główną rolę ostatecznie zagrała Sally Kirkland, występująca wcześniej m.in. w "Tacy byliśmy" czy "Narodzinach gwiazdy". Której bardzo zależało na zagraniu w "Annie" – jak wspominał Bogajewicz.
W 1987 zadebiutował Bogajewicz filmem Anna, którego Bogajewicz był autorem scenariusza i producentem. W roli tytułowej wystąpiła Sally Kirkland, która za tę rolę była nominowana do Oscara, wygrała Złoty Glob oraz Nagrodę Stowarzyszenia Krytyków Filmowych Los Angeles. Po sukcesie Anny Bogajewicz został zatrudniony przez Warner Bros.
W kolejnych latach pracował m.in. z Demi Moore, Jeffem Bridgesem, Madonną, Robertem Downey Jr., przygotowując projekty następnych filmów. Był reprezentowany przez CAA.
W 1993 miał premierę jego drugi film Trzy Serca z Williamem Baldwinem w roli głównej. W 1996 premierę miał Osaczony, w którym główną rolę zagrał Mickey Rourke. Premiera odbyła się w 1996. W 2001 napisał scenariusz i wyreżyserował swój ostatni film Boże skrawki, za który otrzymał sześć nominacji do Orła Nagrody Polskiej Akademii Filmowej w tym za najlepszy film, reżyserię i scenariusz. Bogajewicz otrzymał Nagrodę Indywidualną na Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni za Najlepszy Scenariusz; Boże skrawki były nominowane do Złotego Lwa w konkursie głównym.
„…Szukałem ludzi, którzy nie są zupełnie zepsuci telewizją ani filmem. Swobodnych, żebym siedząc z nimi na próbie, miał wrażenie, że naprawdę z nimi rozmawiam. Takich, którzy improwizują. Ryzykantów…“ – Jurek Bogajewicz o wyborze aktorów do serialu Kasia i Tomek.
Przyjął propozycję telewizji TVN wyreżyserowania serialu Kasia i Tomek w 2001. Do 2003 zostało zrealizowanych sto odcinków serialu. Produkcja otrzymała Telekamerę w 2003 w kategorii „Najlepszy serial”. Kolejnym, wyreżyserowanym przez niego serialem, była Camera Café. W latach 2005-2009 reżyserował serial Niania, który trzykrotnie zdobył Telekamerę w kategorii „Najlepszy serial” (2007, 2008, 2009). Sam Bogajewicz wystąpił gościnnie w 25. i 51. odcinku serialu.
„…Na Zachodzie wyczerpały mi się baterie. Podczas emigracji człowiek zaczyna wierzyć, że asymiluje się z danym społeczeństwem i staje się jego częścią. Jest to jednak pozorne, ponieważ nasz system nerwowy jest tak skonstruowany, że może się regenerować tylko w ojczyźnie. Musimy od czasu do czasu powrócić do własnego smrodu i do własnych problemów. Paradoksalnie to właśnie te wszystkie rzeczy, od których uciekaliśmy, ładują nasze baterie najpełniej…“ – Jurek Bogajewicz (2001).
W 2010 reżyserował serial Stacja dla TVN Warszawa. Był to pierwszy serial improwizowany w historii polskiej telewizji.
Reżyserował m.in. Anna (1987); Trzy serca (Three of Hearts, 1993); Osaczony (Exit in red, 1996); Boże skrawki (Edges of the Lord, 2001); Kasia i Tomek (2002-2003); Camera Café (2004); Niania (2005-2009); Stacja (2010); Wszyscy kochają Romana(2011).
Autor scenariuszy m.in. Boże skrawki (Edges of the Lord, 2001); Stacja (2010).
Jak aktor wystąpił w filmach m.in. Pies (1973) jako Jerzy Mazurek; Pozwólcie nam do woli fruwać nad ogrodem (1974) jako Staszek; Polskie drogi (1976); Pora na czarownice (1993) jako przechodzień na dworcu; Kasia i Tomek (2002-2003) jako psycholog; Stacja (2010) jako psycholog.
Wielokrotnie nagradzany i wyróżniany m.in. 2008 Telekamery w kategorii: Serial komediowy Niania Nagroda; 2007 Telekamery w kategorii: serial komediowy Niania; 2004 Telekamery w kategorii: seriale komediowe Kasia i Tomek; 2003 Telekamery w kategorii: seriale komediowe Kasia i Tomek; 2003 statuetka "Melonika" w kategorii: najlepszy serial komediowy Festiwal Dobrego Humoru w Gdańsku za Kasia i Tomek; 2002 Srebrna Statuetka w kategorii najlepszy scenariusz za Boże skrawki na FF-Tarnów; 2001 Złote Lwy FPFF Gdynia w kategorii Najlepszy scenariusz za Boże skrawki;2001 nagroda Festiwalu w Toronto dla największej indywidualności festiwalu za Boże skrawki; 1988 nagroda "François Truffaut" na Festiwal Filmowy w Valladolid dla najlepszego debiutu za Anna; 1980 nagroda Los Angeles Drama Critics Circle za najlepszą reżyserię spektaklu Kariera Artura Ui.
„…Po 41 latach, od naszego spotkania w Los Angeles w sierpniu 1983 r., spotkaiśmy się 1 lipca 2024 r. w Warszawie, w Restauracji Kino Kultura, wspominając nasze pierwsze spotkanie i zdjęcia jakie mu wówczas zrobiłem. To ciekawe, Jerzy odkrył niedawno w internecie PORTRET z HISTORIĄ i swoje zdjęcia. Po niesamowitej rozmowie, poszliśmy nieopodal na Krakowskie Przedmieście 34, koło kościoła i klasztoru sióstr wizytek, gdzie również mieszkał niezwykły poeta, ks. Jan Twardowski, z którym przez lata się przyjaźniłem i odwiedzałem go właśnie tam. Pomyślałem, że to miejsce będzie znakomite na zrobienie zdjęć po latach i nie pomyliłem się….zobaczcie sami…” – Czesław Czapliński.
„…Kiedyś Sydney Pollack powiedział o Meryl Streep, że jest fantastycznym samochodem do prowadzenia, takim jak rolls-royce. A ja pracuję z dwoma rolls-royce'ami. Są tak zwrotni, mają tyle guziczków, które można nacisnąć, a oni natychmiast reagują. Jeżeli się o nich dba, leje w nich benzynę uczucia i komplementów, czyli docenia ich pracę, to jadą nieustannie do przodu…“ – Jurek Bogajewicz o Joannie Brodzik i Pawle Wilczaku.
PORTRAIT with HISTORY Jerzy Bogajewicz
“…You have to know all the acting tricks so that you can dismantle them later (…). My directing is probably based on the fact that I am more interested in the human interior, from which I will draw, more than my own ideas. The sooner I learn something about an actor, the sooner I will be able to build something believable from his abilities…”– Jurek Bogajewicz.
Jerzy Bogajewicz, Jurek Bogajewicz, Yurek Bogayevicz, Yurek Bogayewicz, Yurek Bogajevich (born June 2, 1949 in Poznań) - screenwriter, actor, director and film and advertising producer.
He is the son of violinist Ireneusz Bogajewicz and Helena Bogajewicz. He spent the first years in Poznań, then the family moved to Warsaw, where they lived in the Old Town. He attended Primary School No. 158 and Music School at ul. Miodowa. He graduated from high school. Andrzej Frycz Modrzewski in Warsaw. In 1967 he passed the Acting Department of the State Higher School of Theater in Warsaw, where he studied under the supervision of professors: Aleksander Bardini, Jan Kreczmar, Zbigniew Zapasiewicz, Zygmunt Hübner, Gustaw Holoubek, Andrzej Łapicki and Tadeusz Łomnicki. After the second year of studies, he participated in Workshops led by Jerzy Grotowski. At the beginning of the third year of studies, he directed his first theatrical performance, "Pelican" by Strindberg. He also played one of the main roles in it. After graduating from school, he joined Jerzy Grotowski's Laboratory Theatre. For 16 months, he participated in the paratheatrical preparations of the "Holiday" project in Brzezinka near Wrocław. In addition to Bogajewicz, the project involved, among others: Ryszard Cieślak, Zygmunt Molik, Teresa Nawrot, Wlodzimierz Staniewski, Antoni Jahołkowski. He was rejected twice to the Directing Department of the PWST in Warsaw and the PWSFTiTv in Łódź, which resulted in emigration to the West.
While living in Poland, he played two main roles in the films Pies (dir. Janusz Kondratiuk) and Let us fly over the garden at will (dir. Stanisław Latałło).
“…I wanted to direct, but I only had an acting degree. My will to act at that time was gigantic. When in 1974 I decided that I could not fulfill myself in Poland, a year later I was looking for opportunities elsewhere…” – Jurek Bogajewicz (1993).
After emigrating in 1975, he made several trips by GreyHound bus and hitchhiked around Canada and the United States, during which he met with theater directors and deans of acting departments of universities. As a result, he began conducting acting workshops at Boston University, Ohio State University, Toronto York University, National Theater School of Montreal, Boston Center of Performing Arts, as well as private workshops in Calgary, Vancouver and Montreal. The acting workshops were based on traditional patterns of European theater and Grotowski's experiment, with an emphasis on the actor's motor skills and work on the voice.
In 1977, Boston University invited Bogajewicz to direct the graduation play Antigone. Also in 1977, he directed the play "Shadowdance" in Vancouver with dialogue by Sheldon Rosen. In 1978, he directed Seneca's version of Oedipus Rex at the Queen Elisabeth Playhouse in Vancouver. The performance was preceded by several weeks of experimental workshops for the actors participating in the performance. The scenery for the performance consisted of 15 tons of sand, a lake and a bonfire. The play was very favorably received by the critics.
In the following years, he directed The Bacchae in Ohio and Los Angeles and The Career of Arthur Ui also in Los Angeles at the theater run by Martin Landau, John Cassavetes and Peter Falk. He received a Los Angeles Drama Critics Circle Award, a Drama Logue Award, and an LA Weekly Award for his direction. After the success of the play, he decided to give up his career as a theater director.
He continued working with actors at the Project Actor institute he founded until 1983. During this time, he twice organized unique acting workshops on a desert island with a small group of previously selected students. Bogajewicz's students included David Nicols, Leslie Glatter, Waldemar Kalinowski, April Webster, Sheldon Rosen, and Cindie Carr.
We met in August 1983 in Los Angeles, during a trip during which I visited, among others, painter Krystyna Eichler, the outstanding director Dudarew Ossetyński, with whom the actress Barbara Kraftówna attended, Count Hanne and Adam Tyszkiewicz, horse enthusiast and sculptor Anna Dębska.
Our meeting was unique at the beach house, so no clothes were needed and I think unique photos were taken, at least I haven't seen similar photos of him.
It was at the time when he was preparing the film Anna, about the turbulent relations between Elżbieta Czyżewska and Joanna Pacuła, which he finally made together with Agnieszka Holland in 1987.
I remember talking to Elżbieta Czyżewska and Janusz Głowacki in New York. The story of a great, beloved actress from Poland, who after arriving in the United States is forced to fight for mediocre roles, had a great emotional charge. Sally Kirkland eventually played the lead role. in The Way We Were or A Star Is Born. Who really wanted to play in "Annie" - as Bogajewicz recalled.
In 1987, Bogajewicz made his film debut with Anna, for which Bogajewicz was the screenwriter and producer. The title role was played by Sally Kirkland, who was nominated for an Oscar for this role and won a Golden Globe Award and the Los Angeles Film Critics Association Award. Following the success of Anna Bogajewicz, he was hired by Warner Bros.
In the following years, he worked with Demi Moore, Jeff Bridges, Madonna, Robert Downey Jr., preparing projects for the next films. He was represented by the CAA.
In 1993, his second film, Three Hearts, starring William Baldwin, premiered. In 1996, the movie Cornered premiered, starring Mickey Rourke. The premiere took place in 1996. In 2001, he wrote and directed his last film, Boże Skrawki, for which he received six nominations for the Eagle Award of the Polish Film Academy, including for the best film, direction and screenplay. Bogajewicz received the Individual Award at the Gdynia Film Festival for Best Screenplay; Boże scrapki were nominated for the Golden Lion in the main competition.
“…I was looking for people who weren't completely spoiled by TV or movies. Free, so that when I sit with them at rehearsal, I have the impression that I am really talking to them. The ones who improvise. Risky…“ – Jurek Bogajewicz on the choice of actors for the series Kasia i Tomek.
He accepted an offer from TVN to direct the series Kasia i Tomek in 2001. By 2003, a hundred episodes of the series were made. The production received a Telekamera award in 2003 in the "Best Series" category. Another series he directed was Camera Café. In 2005-2009, he directed the series Nanny, which won Telekamera three times in the "Best Series" category (2007, 2008, 2009). Bogajewicz himself guest-starred in the 25th and 51st episodes of the series.
“…I ran out of batteries in the West. During emigration, a person begins to believe that he assimilates with a given society and becomes a part of it. However, this is only apparent, because our nervous system is designed in such a way that it can regenerate only in the homeland. We have to return to our own stench and our own problems from time to time. Paradoxically, it is all the things we used to run away from that recharge our batteries most fully…” – Jurek Bogajewicz (2001).
In 2010, he directed the series "Stacja" for TVN Warszawa. It was the first improvised series in the history of Polish television.
He directed, among others Anna (1987); Three of Hearts (1993); Cornered (Exit in red, 1996); Edges of the Lord (2001); Kasia and Tomek (2002-2003); Camera Café (2004); Nanny (2005-2009); Station (2010); Everyone Loves Roman (2011).
Writer of screenplays Edges of the Lord (2001); Station (2010).
How has the actor starred in movies such as The Dog (1973) as Jerzy Mazurek; Let Us Fly Over the Garden at Will (1974) as Staszek; Polish Roads (1976); It's Time for Witches (1993) as a passerby at the train station; Kasia and Tomek (2002-2003) as a psychologist; Station (2010) as a psychologist.
Awarded and honored many times, e.g. 2008 Telekamery in the category: Nanny Comedy Series Award; 2007 Telekamery in the category: comedy series Nanny; 2004 Telekamery in the category: comedy series Kasia and Tomek; 2003 Telekamery in the category: comedy series Kasia and Tomek; 2003 Bowler Hat statuette in the category: Best Comedy Series Festival of Good Humor in Gdańsk for Kasia and Tomek; 2002 Silver Statuette in the best screenplay category for Boże scrapki at FF-Tarnów; 2001 Golden Lions of the Polish Film Festival Gdynia in the Best Screenplay category for Boże scrapki; 2001 Toronto Festival award for the greatest individuality of the festival for Boże scrapki; 1988 "François Truffaut" award at the Valladolid Film Festival for the best debut for Anna; 1980 Los Angeles Drama Critics Circle Award for Best Direction of Artur Ui's The Career.
“…After 41 years, after our meeting in Los Angeles in August 1983, we met on July 1, 2024 in Warsaw, at the Kino Kultura Restaurant, recalling our first meeting and the photos I took of him then. It's interesting, Jerzy recently discovered a PORTRAIT with HISTORY and his photos on the Internet. After an amazing conversation, we went nearby to Krakowskie Przedmieście 34, next to the church and convent of the Visitation Sisters, where an extraordinary poet, Fr. Jan Twardowski, with whom I was friends for years and visited him there. I thought this place would be a great place to take photos after many years and I was right... see for yourself..." - Czesław Czapliński.
“…Sydney Pollack once said about Meryl Streep that she is a fantastic car to drive, like a Rolls-Royce. And I work with two Rolls-Royces. They are so agile, they have so many buttons that you can press and they react instantly. If you take care of them, pour fuel of affection and compliments into them, that is, if you appreciate their work, they will keep moving forward…” – Jurek Bogajewicz about Joanna Brodzik and Paweł Wilczak.
Comments