„Mąż stanu” - powiedział o kard. Franciszku Macharskim Jan Paweł II, który nie błyszczał na pierwszych stronach gazet, a jednak wszyscy go znali.
Franciszek Antoni Macharski (ur. 20 maja 1927 w Krakowie, zm. 2 sierpnia 2016 w Krakowie, 5 sierpnia 2016 został pochowany w katedrze na Wawelu, w krypcie biskupiej pod konfesją św. Stanisława) – arcybiskup metropolita krakowski.
Urodził się w rodzinie kupieckiej, był uczniem m.in. prof. Zenona Klemensiewicza, który wróżył mu karierę uniwersytecką historyka lub literaturoznawcy. W 1939 został przyjęty do Państwowego Gimnazjum im. Jana III Sobieskiego w Krakowie. W czasie okupacji pobierał nauki w Szkole Handlowej oraz na tajnych kompletach gimnazjalnych. Ponadto od 1943 do 1945 pracował fizycznie w Generalnej Dyrekcji Monopoli. Maturę zdał po zakończeniu II wojny światowej.
W latach 1945–1950 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Krakowskiej. Święceń prezbiteratu udzielił mu 2 kwietnia 1950 w bazylice św. Franciszka z Asyżu w Krakowie kardynał Adam Stefan Sapieha, arcybiskup metropolita krakowski. Odbył studia na Wydziale Teologicznym UJ. W 1951 uzyskał magisterium.
W związku z odmową współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa na początku lat 50. nie wydano mu paszportu. Na dalsze studia do szwajcarskiego Fryburga wyjechał w 1956. Ukończył je w 1961 ze stopniem doktora teologii pastoralnej na podstawie dysertacji “Duszpasterstwo we współczesnym Kościele”.
Od młodości był związany z dominikanami, został tercjarzem dominikańskim, przyjmując imię Jacek.
W latach 1950–1956 pracował jako wikariusz w parafii Świętych Szymona i Judy Tadeusza w Kozach koło Bielska-Białej. W archidiecezji krakowskiej w 1964 był członkiem Komisji ds. Prasy i Publikacji Katolickiej, następnie w latach 1965–1974 członkiem Komisji Liturgicznej, od 1971 do 1973 członkiem Rady Kapłańskiej, a w 1974 członkiem Komitetu Roku Świętego. W latach 1972–1979 pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Synodu Archidiecezji Krakowskiej ds. Pastoralno-Socjologicznych. W latach 1977–1978 piastował godność kanonika Krakowskiej Kapituły Metropolitalnej.
W latach 1961–1962 pełnił funkcję ojca duchownego w krakowskim seminarium duchownym. Od 1962 do 1978 był wykładowcą teologii pastoralnej i homiletyki na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie oraz w seminariach krakowskim i częstochowskim, które miało swoją siedzibę w Krakowie. W latach 1965–1970 zajmował stanowisko adiunkta teologii pastoralnej w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W latach 1970–1978 sprawował urząd rektora krakowskiego seminarium. Czynnie przeciwstawiał się komunistycznej władzy, organizując przemarsze kleryków w centrum miasta. W latach 1963–1965 pełnił funkcję sekretarza generalnego Polskiego Towarzystwa Teologicznego z siedzibą w Krakowie.
W Episkopacie Polski w latach 1966–1978 był sekretarzem Komisji ds. Apostolstwa Świeckich. Ponadto w latach 1970–1978 należał do Komisji ds. Seminariów Duchownych, a w latach 1976–1978 Komisji Iustitia et Pax. W 1975 został członkiem Komisji ds. Duszpasterstwa Ogólnego. W 1971 był audytorem na Synodzie Biskupów w Rzymie.
30 grudnia 1978 papież Jan Paweł II uczynił go swoim następcą na urzędzie arcybiskupa metropolity krakowskiego. Święcenia biskupie otrzymał 6 stycznia 1979 w Bazylice św. Piotra w Rzymie. Udzielił mu ich Jan Paweł II z towarzyszeniem biskupów pomocniczych krakowskich: Juliana Grobickiego i Stanisława Smoleńskiego. Ingres do katedry na Wawelu odbył 28 stycznia 1979. Jako dewizę biskupią przyjął słowa: „Jesu, in Te confido” (Jezu, ufam Tobie). W 1981 po ustanowieniu Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie objął urząd wielkiego kanclerza uczelni.
Szacunek wiernych kardynał zaskarbił sobie w czasie stanu wojennego, kiedy niestrudzenie walczył o prawa internowanych i ich rodzin. W 1981, po zamachu na papieża Jana Pawła II, poparł organizację Białego Marszu w Krakowie, wyrażającego solidarność z walczącym o życie papieżem. Wspierał „Solidarność”, w czasie stanu wojennego w latach 1981-1983 w ramach Arcybiskupiego Komitetu Pomocy Więźniom i Internowanym zabiegał o prawa internowanych i ich rodzin. Po Sierpniu 1980 został współprzewodniczącym reaktywowanej Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu. W 2005, po śmierci Jana Pawła II, wraz z wiernymi czuwał pod papieskim oknem Pałacu Biskupiego w Krakowie. Przyczynił się do wybudowania bazyliki i rozbudowy sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach oraz powstania Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu. Reaktywował, a następnie rozbudował archidiecezjalną Caritas. Za jego pontyfikatu powstawały domy samotnej matki, rodzinne domy dziecka, zakłady opiekuńczo-lecznicze, poradnie psychologiczne i schroniska dla bezdomnych. Wielokrotnie apelował do diecezjan o pomoc dla potrzebujących. Założył katolickie tygodniki: krakowską edycję „Gościa Niedzielnego” i „Źródło”, a także diecezjalne Radio Mariackie (następnie Radio Plus). Przyczynił się do transmitowania w każdy piątek mszy dla chorych na antenie Telewizji Kraków. W 2002, w związku z ukończeniem 75 lat, zgodnie z przepisami oddał się do dyspozycji papieża, jednakże Jan Paweł II zlecił mu dalsze sprawowanie urzędu arcybiskupa krakowskiego. 3 czerwca 2005 papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację. Do 27 sierpnia 2005 pełnił funkcję administratora archidiecezji. Po ustąpieniu z urzędu zamieszkał w klasztorze sióstr albertynek w Krakowie.
W ramach Konferencji Episkopatu Polski w latach 1979–1994 był zastępcą przewodniczącego, w 1981 po śmierci prymasa Stefana Wyszyńskiego pełnił obowiązki przewodniczącego. Należał do Rady Stałej. Pełnił funkcję przewodniczącego Komisji ds. Nauki Katolickiej, Komisji ds. Apostolstwa Świeckich, Zespołu ds. Stypendiów Naukowych i Językowych. Uczestniczył w synodach biskupów polskich, które odbyły się w latach 1980, 1983, 1987 i 1991.
Kreowany kardynałem prezbiterem został na konsystorzu 30 czerwca 1979. Jako kościół tytularny przydzielono mu bazylikę św. Jana w Łacińskiej Bramie. 8 lipca 1979 odbył kardynalski ingres do katedry na Wawelu. Należał do watykańskich kongregacji: ds. Biskupów, ds. Duchowieństwa, ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Sowarzyszeń Życia Apostolskiego oraz ds. Wychowania Katolickiego. Należał również do II sekcji Sekretariatu Stanu. Stałej Rady Kardynałów i Biskupów oraz Sekretariatu dla Niewierzących.
8 czerwca 1987 r. rozpoczynała się III pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. W grupie kilkunastu dziennikarzy akredytowanych, stałem na wyznaczonym miejscu na Lotnisku Okęcie, gdzie po przylocie miało się odbyć oficjalne powitanie. Byliśmy jak zwykle wcześniej z przepustkami ze zdjęciem na szyjach. Wyprzedzaliśmy JPII, aby być gotowym do zdjęć jak się pojawi. Koło nas przechodzili najważniejsi dygnitarze, zaproszeni na otwarcie, przeszedł Prymas Glemp i pojawił się kard. Macharski, który widząc nas uśmiechnął się i podszedł, ukłonił się i powiedział, podziwiam was, bo to co robicie jest bardzo trudne, musicie wyprzedzać Ojca Świetego i pobłogosławił nas. Muszę powiedzieć, że zrobiło mi się niezwykle miło, że ktoś docenia naszą pracę. Zrobiłem mu wówczas kilkanaście zdjęć i pomyślałem – fantastyczny facet, trzeba się do nie zbliżyć…
Jak się okazało była to ostatnia pielgrzymka JPII do Polski Ludowej. Oficjalnym powodem przyjazdu Papieża był udział w II Kongresie Eucharystycznym w Warszawie oraz beatyfikacja Karoliny Kózkówny i bpa Michała Kozala. Pielgrzymka przebiegała pod hasłem „Do końca ich umiłował”. W dniach 8-14 czerwca Papież odwiedził Warszawę, Lublin, Tarnów, Kraków, Szczecin, Gdynię, Gdańsk, Częstochowę i Łódź.
Już w czasie pielgrzymki, porozmawiałem z Adamem Bujakiem (nazywanym fotografem papieskim), który również był akredytowany i w czasie mojego następnego pobytu w Krakowie 26 stycznia 1989 r. poszliśmy z Adamem Bujakiem do kard. Franciszka Macharskiego, który przyjął nas w pięknym wnętrzu i zrobiłem serię niezwykłych zdjęć.
Konsekrował 9 biskupów, a także asystował podczas sakry 19 biskupów. W kwietniu 2005 brał udział w konklawe, na którym wybrano na papieża Benedykta XVI. 20 maja 2007, w dniu ukończenia 80 lat, utracił prawo wyboru papieża w konklawe.
Został członkiem Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK) i Związku Podhalan w Północnej Ameryce. Był w gronie założycieli Stowarzyszenia Siemacha i otrzymał tytuł honorowego członka tej organizacji.
W 2006 objął funkcję kapelana stanowego Rycerzy Kolumba w Polsce, a w 2009 kapelana Wielkiego Krzyża Kościelnego OSLJ Zakonu Św. Łazarza.
Zmarł 2 sierpnia 2016 w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie, gdzie na kilka dni przed śmiercią (28 lipca) odwiedził go w szpitalu papież Franciszek, który w tym czasie uczestniczył w odbywających się w Polsce Światowych Dniach Młodzieży.
Kardynał Macharski był wieokrotnie odznaczany m.in. 2014 – został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, 2000 – otrzymał Wielki Krzyż Zasługi z Gwiazdą Orderu Zasługi Republiki Fereralnej Niemiec, 2007 – Order Oficera Legii Honorowej, 1993 – przyznano mu tytuł baliwa Wielkiego Krzyża Honoru i Dewocji Zakonu Kawalerów Maltańskich.
Przyznano mu m.in. tytuł honorowego obywatela: Wieliczki (1995), Świątnik Górnych (1997), Mszany Dolnej (2000), gminy Niedźwiedź (2000), Nowego Targu (2000), Wadowic (2001), Jordanowa (2002), gminy Zabierzów (2002), Chrzanowa(2004), Trzebini (2004), gminy Chełmek (2004), Libiąża (2004). W 2005, jako pierwszy w historii, został uhonorowany Odznaką „Honoris Gratia”, przyznawaną zarządzeniem prezydenta Krakowa, zaś w 2015 Rada Miasta Krakowa odznaczyła go srebrnym medalem Cracoviae Merenti. Ponadto w 2011 otrzymał Złoty Medal Honorowy za zasługi dla Województwa Małopolskiego.
Nadano mu tytuł doktora honoris causa: Fu Jen Catholic University w Tajpej na Tajwanie (1989), Adamson University w Manili na Filipinach (1989), Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1992), Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie (2000), Uniwersytetu Jagiellońskiego (2000) i Katolickiego Uniwersytetu im. Petera Pazmanya w Budapeszcie na Węgrzech (2002). Został członkiem honorowym Polskiej Akademii Umiejętności.
Ponadto został wyróżniony Medalem św. Brata Alberta (1997), Orderem Uśmiechu (1998), tytułem Małopolanin Roku 2000 przyznanym przez Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski, godnością Wybitnej Osobistości Pracy Organicznej i Złotym Hipolitem (2005), nagrodą Świadek Historii przyznaną przez Instytut Pamięci Narodowej (2012), złotą odznaką Zasłużony dla NSZZ „Solidarność” (2015) i orderem Ecce Homo (2015).
Bp Grzegorz Ryś przypominał, że kard. Macharski był pierwszym biskupem mianowanym przez Jana Pawła II. Wszyscy, którzy znali obu kardynałów uważają, że prócz wzajemnego szacunku łączyła ich prawdziwa sympatia. Jednak, gdy jeden z dziennikarzy zapytał kard. Macharskiego „jaki był początek ich przyjaźni”, usłyszał wymijającą odpowiedź. — „Przyjaciel? To słowo zobowiązujące. Nigdy bruderszaftu nie wypiliśmy, a ja nigdy się z tą znajomością nie afiszowałem. A samo słowo »przyjaciel« bez przydawki nic nie znaczy. Wspaniały los Boski sprawił, że zostaliśmy postawieni obok siebie”.
Niezwykła skromność kard. Macharskiego ujmowała od pierwszego spotkania.Wszyscy, którzy go znali, potwierdzają, że kardynał był bardzo skromnym człowiekiem i nie obnosił się ze swoją godnością. W trakcie corocznych wigilii na krakowskim Rynku Głównym bardzo długo, nie bacząc na mróz, łamał się opłatkiem z krakowianami, wśród których było wiele osób samotnych, ubogich, bezdomnych, taki pozostanie…
PORTRAIT with HISTORY Franciszek Macharski
"A statesman," said Cardinal Franciszek Macharski, John Paul II, who did not shine in the front pages of newspapers, yet everyone knew him.
Franciszek Antoni Macharski (born May 20, 1927 in Krakow, died August 2, 2016 in Krakow, August 5, 2016 was buried in the Wawel Cathedral, in the bishop's crypt under the confession of St. Stanisław) - Metropolitan Archbishop of Krakow.
He was born in a merchant family, he was a student of, among others prof. Zenon Klemensiewicz, who augured him a university career as a historian or literary scholar.
In 1939 he was admitted to the State Gymnasium Jan III Sobieski in Krakow. During the occupation, he studied at the School of Economics and in secret high school classes. In addition, from 1943 to 1945 he worked physically in the General Directorate of Monopoli. He passed his high school diploma after the end of World War II. In the years 1945–1950 he studied at the Major Seminary of the Archdiocese of Krakow. He ordained to the presbyterate on April 2, 1950 in the Basilica of St. Francis of Assisi in Krakow, Cardinal Adam Stefan Sapieha, Metropolitan Archbishop of Krakow.
He studied at the Faculty of Theology of the Jagiellonian University. In 1951 he obtained his master's degree. Due to the refusal to cooperate with the Security Service in the early 1950s, he was not issued with a passport. He left for further studies in Freiburg, Switzerland in 1956. He graduated in 1961 with a doctorate in pastoral theology on the basis of his dissertation "Pastoral work in the contemporary Church". From his youth he was associated with the Dominicans, he became a Dominican tertiary, taking the name Jacek.
In 1950–1956 he worked as a vicar in the parish of Saints Simon and Jude Tadeusz in Kozy near Bielsko-Biała. In the Archdiocese of Krakow in 1964 he was a member of the Catholic Press and Publication Commission, then in the years 1965–1974 a member of the Liturgical Commission, from 1971 to 1973 a member of the Priestly Council, and in 1974 a member of the Holy Year Committee. In the years 1972–1979 he was the chairman of the Pastoral and Sociological Affairs Committee of the Archdiocese of Krakow. In the years 1977–1978 he was a canon of the Krakow Metropolitan Chapter.
In the years 1961–1962 he was the spiritual father at the theological seminary in Krakow. From 1962 to 1978 he was a lecturer of pastoral theology and homiletics at the Pontifical Faculty of Theology in Krakow and at the Krakow and Częstochowa seminaries, which had their seat in Krakow. In the years 1965–1970 he was an assistant professor of pastoral theology at the Academy of Catholic Theology in Warsaw. In the years 1970–1978 he was the rector of the Krakow seminary. He actively opposed the communist regime, organizing seminars in the city center. In the years 1963–1965 he was the secretary general of the Polish Theological Society based in Kraków.
In the Polish Episcopate in the years 1966–1978 he was the secretary of the Commission for the Apostolate of the Laity. In addition, in the years 1970–1978 he was a member of the Commission for Religious Seminaries, and in the years 1976–1978 of the Commission of Justice and Pax. In 1975 he became a member of the General Pastoral Commission. In 1971 he was an auditor at the Synod of Bishops in Rome.
On December 30, 1978, Pope John Paul II made him his successor in the office of the Metropolitan Archbishop of Krakow. He was ordained bishop on January 6, 1979 in the Basilica of St. Peter in Rome. They were given to him by John Paul II, accompanied by the auxiliary bishops of Krakow: Julian Grobicki and Stanisław Smoleński. He took his Ingres to the Wawel Cathedral on January 28, 1979. He adopted the words "Jesu, in Te confido" (Jesus, I trust in You) as the episcopal motto. In 1981, after the establishment of the Pontifical Academy of Theology in Krakow, he took the office of the grand chancellor of the university.
The cardinal earned the respect of the faithful during the martial law, when he tirelessly fought for the rights of the internees and their families. In 1981, after the attack on Pope John Paul II, he supported the organization of the White March in Krakow, expressing solidarity with the Pope who was fighting for his life. He supported "Solidarity", during the martial law in 1981-1983, as part of the Archbishop's Committee to Aid Prisoners and Internees, he strove for the rights of internees and their families. After August 1980, he became a co-chairman of the reactivated Joint Commission of the Government and the Episcopate. In 2005, after the death of John Paul II, he and the faithful stayed under the papal window of the Bishop's Palace in Krakow. He contributed to the construction of the basilica and the expansion of the Divine Mercy Sanctuary in Kraków-Łagiewniki, and the establishment of the Center for Dialogue and Prayer in Oświęcim. He reactivated and then expanded the archdiocesan Caritas. During his pontificate, houses for single mothers, family orphanages, care and treatment facilities, psychological clinics and shelters for the homeless were built. He repeatedly appealed to the dioceses for help for the needy. He founded Catholic weeklies: the Krakow edition of "Gość Niedzielny" and "Source", as well as the diocesan Radio Mariackie (then Radio Plus). He contributed to broadcasting masses for the sick every Friday on Telewizja Kraków. In 2002, as he was 75, he made himself available to the Pope in accordance with the regulations, but John Paul II commissioned him to continue to hold the office of the Archbishop of Krakow. On June 3, 2005, Pope Benedict XVI accepted his resignation. Until August 27, 2005, he was the administrator of the archdiocese. After resigning from office, he moved to the Albertine convent in Kraków. As part of the Polish Bishops' Conference in 1979–1994, he was the deputy chairman, and in 1981, after the death of Primate Stefan Wyszyński, he was the chairman. He belonged to the Permanent Council. He was the chairman of the Committee for Catholic Studies, the Committee for the Apostolate of the Laity, and the Team for Scientific and Language Scholarships. He participated in the synods of Polish bishops held in 1980, 1983, 1987 and 1991.
Created as a cardinal-presbyter, he was appointed to the consistory on June 30, 1979. He was assigned the basilica of St. John in the Latin Gate. On July 8, 1979, he made a cardinal ingress to the Wawel Cathedral. He belonged to the Vatican congregations for Bishops, for the Clergy, for Institutes of Consecrated Life and Societies of Apostolic Life, and for Catholic Education. He also belonged to the second section of the Secretariat of State. The Permanent Council of Cardinals and Bishops and the Secretariat for Non-Believers. On June 8, 1987, John Paul II's third pilgrimage to Poland began. In a group of a dozen or so accredited journalists, I stood in a designated place at the Okęcie Airport, where an official welcome was to take place upon arrival. We were there as usual before with passes with a photo on our necks. We were ahead of JPII to be ready for photos when it appears. The most important dignitaries who were invited to the opening passed by us, Primate Glemp walked by and Cardinal Macharski, who, seeing us, smiled and walked over, bowed and said, I admire you, because what you are doing is very difficult, you must be ahead of the Holy Father and he blessed us. I must say that I felt very pleased that someone appreciated our work. I took a dozen photos of him then and I thought - a fantastic guy, you have to get close to him ... As it turned out, it was the last JPII pilgrimage to People's Poland. The official reason for the Pope's visit was the participation in the Second Eucharistic Congress in Warsaw and the beatification of Karolina Kózkówna and Bishop Michał Kozal. The pilgrimage was carried out under the slogan "He loved them to the end." On June 8-14, the Pope visited Warsaw, Lublin, Tarnów, Kraków, Szczecin, Gdynia, Gdańsk, Częstochowa and Łódź.
Already during the pilgrimage, I talked to Adam Bujak (known as the papal photographer), who was also accredited and during my next stay in Krakow on January 26, 1989, we went with Adam Bujak to Cardinal Franciszek Macharski, who welcomed us in a beautiful interior and I took a series of amazing photos.
He consecrated 9 bishops and assisted 19 bishops during the ordination. In April 2005, he took part in a conclave where Benedict XVI was elected Pope. On May 20, 2007, on the day he turned 80, he lost the right to elect the pope in a conclave.
He became a member of the Social Committee for the Restoration of Krakow Monuments (SKOZK) and the Association of Highlanders in North America. He was among the founders of the Siemacha Association and was awarded the title of an honorary member of this organization.
In 2006 he became the state chaplain of the Knights of Columbus in Poland, and in 2009 he was chaplain of the Great Cross Church OSLJ of the Order of St. Lazarus.
He died on August 2, 2016 at the University Hospital in Krakow, where Pope Francis visited him a few days before his death (July 28), and at that time participated in the World Youth Day held in Poland.
Cardinal Macharski was awarded many times, incl. 2014 - he was awarded the Grand Cross of the Order of Polonia Restituta, 2000 - he was awarded the Grand Cross of Merit with the Star of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany, 2007 - the Order of the Officer of the Legion of Honor, 1993 - he was awarded the title of the ball of the Grand Cross of Honor and Devotion of the Knights of Malta.
He was awarded, inter alia, title of honorary citizen: Wieliczka (1995), Świątnik Górnych (1997), Mszana Dolna (2000), the boroughs of Niedźwiedź (2000), Nowy Targ (2000), Wadowice (2001), Jordanow (2002), the municipalities of Zabierzów (2002), Chrzanów (2004), Trzebinia (2004), Chełmek communes (2004), Libiąż (2004). In 2005, as the first in history, he was awarded the "Honoris Gratia" Badge, awarded by the mayor of Krakow, and in 2015 the Krakow City Council awarded him with the Cracoviae Merenti silver medal. In addition, in 2011 he was awarded the Gold Medal of Honor for his services to the Małopolska Province.
He was awarded an honorary doctorate: Fu Jen Catholic University in Taipei, Taiwan (1989), Adamson University in Manila, Philippines (1989), Academy of Catholic Theology in Warsaw (1992), Pontifical Academy of Theology in Krakow (2000), Jagiellonian University ( 2000) and the Catholic University of Peter Pazmanya in Budapest, Hungary (2002). He became an honorary member of the Polish Academy of Learning.
In addition, he was awarded the Medal of St. Brother Albert (1997), Order of the Smile (1998), the title of the Małopolska Citizen of the Year 2000 awarded by the Association of Municipalities and Poviats of Małopolska, the title of Outstanding Personality of Organic Work and the Golden Hipolit (2005), the Witness of History award granted by the Institute of National Remembrance (2012), a golden badge Meritorious for NSZZ "Solidarność" (2015) and the Order of Ecce Homo (2015).
Bishop Grzegorz Ryś reminded that card. Macharski was the first bishop appointed by John Paul II. Everyone who knew both cardinals thinks that, apart from mutual respect, they had real sympathy. However, when one of the journalists asked Cardinal Macharski "what was the beginning of their friendship", he heard an evasive answer. - "Friend? It is a binding word. We never drank dirty sews, and I never flaunted this relationship. And the word "friend" does not mean anything without an attribute. The wonderful fate of God meant that we were placed next to each other. "
The extraordinary modesty of Cardinal Macharski was appreciated from the very first meeting. Everyone who knew him confirms that the cardinal was a very modest man and did not show off his dignity. During the annual Christmas Eve at the Main Market Square in Kraków, he broke the wafer with the inhabitants of Kraków for a long time, regardless of the frost, including many lonely, poor and homeless people, it will remain so ...
Comments