„…Władza właściwie nigdy nie leży na ulicy. Władzę zdobywa się a wielkie miłośnice - pod pozorem słabości swej płci - same zdobywały, były potężne w masce niewinności…” – Mieczysław Maneli.
Mieczysław Maneli (ur. 22 stycznia 1922 w Miechowie, zm. 9 kwietnia 1994 w Nowym Jorku) – prawnik, dyplomata, profesor Uniwersytetu Warszawskiego oraz The State University of New York z siedzibą w Albany.
W okresie okupacji przebywał w Warszawie, należąc do Gwardii Ludowej. W maju 1943 r. został uwięziony i wywieziony do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, skąd uciekł w styczniu 1945 r. Po wojnie pracował w Głównym Urzędzie Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, najpierw w Kielcach i w Katowicach, następnie, do 1950 r., jako kierownik wydziału w Warszawie. Studia prawnicze ukończył w 1949 r. Po ukończeniu studiów przez dwa lata był zatrudniony jako starszy asystent, a po roku adiunkt w Szkole Głównej.
W latach 1954−1955 był doradcą prawnym polskiego przedstawicielstwa przy Międzynarodowej Komisji Kontroli i Nadzoru w Wietnamie (International Commission for Supervision and Control in Vietnam) w latach 1963−1964 był kierownikiem, pełniąc rolę mediatora w konflikcie wietnamskim. Od roku 1963 przebywał w Hanoi.
W lipcu 1968 r. Mieczysław Maneli został zwolniony z UW decyzją Ministra Szkolnictwa Wyższego podjętą za zgodą Prezesa Rady Ministrów − z następującym uzasadnieniem: „ponieważ zajmowana postawa i działalność dydaktyczna Obywatela pozostaje w rażącej sprzeczności z zadaniami szkoły i obowiązkami pracownika naukowo-dydaktycznego, określonymi w art. 101 i 102 [...] ustawy” z 5 listopada 1958 r. o szkolnictwie wyższym.
Wyjechał do USA w 1968, gdzie został profesorem prawa i nauk politycznych w Queens College Uniwersytetu Miejskiego Nowego Jorku (City University of New York) oraz był przewodniczącym Rady Badań Etyki i Polityki Publicznej Queens College.
Właśnie tutaj w Nowym Jorku, poznałem i fotografowałem w październiku i listopadzie 1981 r. Mieczysława Maneli. Niezwykłe spotkania, rozmawialiśmy w naturalnym wnętrzu, a ja robiłem zdjęcia. Pamiętam, że kiedy zdjął marynarkępotem na ręku zobaczyłem wytatuowany numer z obozu w Auschwitz-Birkenau (129472) i trójkąt. Zaczeliśmy o tym rozmawiać, a w każdym razie jest na zdjęciu.
Jest autorem książek m.in. Historia doktryn polityczno-prawnych: starożytność, Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 1961; Historia doktryn polityczno-prawnych. Średniowiecze: tomizm, herezje, ruchy plebejskie Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 1959; Historia doktryn polityczno-prawnych. T.2, Czasy nowożytne wiek XVI-XVII Warszawa, 1968; Historia doktryn polityczno-prawnych: wiek XIX-XX. Cz.1, Kant – Hegel Warszawa: Uniwersytet Warszawski.1962; Historia doktryn polityczno-prawnych: wiek XIX-XX. Cz.2, Liberalizm, pozytywizm, szkoły: psychologiczna i socjologiczna Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 1964; Historia doktryn polityczno-prawnych: wiek XVI-XVIII. Cz.2, Bacon-Winstanley Warszawa: Uniwersytet Warszawski. 1960; Historia doktryn polityczno-prawnych XIX wieku. Cz. 1 Warszawa: 1964; Historia doktryn polityczno-prawnych XIX wieku. Cz.2 Warszawa:1966; O funkcjach państwa Warszawa: 1963; Sztuka politykiWarszawa, 1967; War of the vanquished, translated from the Polish by Maria de Görgey New York [etc.]: Harper & Row, 1971; Juridical Positivism and Human Rights. New York: Hippocrene Books, Inc., 1981.
Zdaniem Manelego w książce „Machiavelli” stanowiącej przybliżenie poglądów renesansowego teoretyka, Niccol Machiavellego na temat wolności wynika, że „wolność, porządek i praworządność mogą być w państwie zabezpieczone jedynie drogą instytucjonalną, prawną, a nie mogą się stale opierać na dobrym charakterze jakiejś jednostki, choćby najmądrzejszej i najszlachetniejszej; trwałość i stabilność ustroju zależy od doskonałości praw i instytucji”.
O ile w Polsce Mieczysław Maneli występuje raczej jako, autor historyczny, związany z okresem dawno minionym, o tyle w nauce światowej jest on, trzydzieści lat po śmierci, postacią aktualną i docenianą – nie tyle jako historyk doktryn politycznych i prawnych, ale jako filozof prawa i filozof polityczny.
PORTRAIT with HISTORY Mieczysław Maneli
“…Power is never actually in the street. Power is gained and great lovers - under the guise of weakness of their sex - gained themselves, they were powerful in the mask of innocence…” – Mieczysław Maneli.
Mieczysław Maneli (born January 22, 1922 in Miechów, died April 9, 1994 in New York) - lawyer, diplomat, professor at the University of Warsaw and The State University of New York based in Albany.
During the occupation, he stayed in Warsaw, belonging to the People's Guard. In May 1943, he was imprisoned and deported to the KL Auschwitz concentration camp, from where he escaped in January 1945. After the war, he worked at the Main Office of Control of the Press, Publications and Performances, first in Kielce and Katowice, then, until 1950, as a manager department in Warsaw. He graduated from law studies in 1949. After graduation, he was employed for two years as a senior assistant, and after a year as an assistant professor at the Main School.
In 1954-1955 he was a legal adviser to the Polish representative office at the International Commission for Supervision and Control in Vietnam. In 1963-1964 he was a manager, acting as a mediator in the Vietnamese conflict. From 1963 he lived in Hanoi.
In July 1968, Mieczysław Maneli was dismissed from the University of Warsaw by the decision of the Minister of Higher Education taken with the consent of the Prime Minister - with the following justification: "because the attitude and didactic activity of the Citizen is in gross contradiction with the tasks of the school and the duties of a research and teaching employee, specified in article 101 and 102 [...] of the Act of November 5, 1958 on higher education.
He left for the USA in 1968, where he became a professor of law and political science at Queens College of the City University of New York and was chairman of Queens College's Ethics and Public Policy Research Council.
It was here in New York that I met and photographed Mieczysław Manela in October and November 1981. Unusual meetings, we talked in a natural interior, and I took pictures. I remember that when he took off his jacket, I saw the number from the Auschwitz-Birkenau camp (129472) and a triangle tattooed on his arm. We started talking about it, and anyway, it's in the picture.
He is the author of books such as History of Political and Legal Doctrines: Antiquity, Warsaw: University of Warsaw, 1961; History of political and legal doctrines. Middle Ages: Thomism, heresies, plebeian movements Warsaw: University of Warsaw, 1959; History of political and legal doctrines. T.2, Modern times, 16th-17th century Warsaw, 1968; History of political and legal doctrines: 19th-20th century. Part 1, Kant - Hegel Warszawa: University of Warsaw.1962; History of political and legal doctrines: 19th-20th century. Part 2, Liberalism, positivism, schools: psychological and sociological Warsaw: University of Warsaw, 1964; History of political and legal doctrines: 16th-18th century. Part 2, Bacon-Winstanley Warsaw: University of Warsaw. 1960; History of political and legal doctrines of the 19th century. Vol. 1 Warsaw: 1964; History of political and legal doctrines of the 19th century. Part 2 Warsaw:1966; On the Functions of the State Warsaw: 1963; The Art of Politics Warsaw, 1967; War of the vanquished, translated from the Polish by Maria de Görgey New York [etc.]: Harper & Row, 1971; Juridical Positivism and Human Rights. New York: Hippocrene Books, Inc., 1981.
According to Maneli, in the book "Machiavelli", which is an approximation of the views of the Renaissance theoretician, Niccol Machiavelli, on freedom, it follows that "freedom, order and the rule of law can be secured in the state only by institutional and legal means, and they cannot be constantly based on the good character of some an individual, however wise and noble; the durability and stability of the system depends on the perfection of laws and institutions.”
While in Poland Mieczysław Maneli appears rather as a historical author, associated with a period long gone, in world science he is, thirty years after his death, a current and appreciated figure - not so much as a historian of political and legal doctrines, but as a philosopher of law and political philosopher.