PORTRET z HISTORIĄ Mirosław Jerzy Chojecki

„…małomówny i przebiegły konspirator…" - tak pisała Ewa Milewicz o swoim koledze z Komitetu Obrony Robotników – Mirosławie Chojeckim.

Mirosław Jerzy Chojecki (ur. 1 września 1949 w Warszawie, zm. 10 października 2025) – polski wydawca i producent filmowy, działacz opozycji w PRL, Kawaler Orderu Orła Białego. 

Syn Marii Stypułkowskiej-Chojeckiej, uczestniczki zamachu na Franza Kutscherę i powstania warszawskiego. 

W trakcie wydarzeń marcowych w 1968 uczestniczył w strajku studentów na Politechnice Warszawskiej, za co został usunięty z uczelni. Od 1967 do 1972 należał do Zrzeszenia Studentów Polskich. W 1974 ukończył studia na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. Pracował w Instytucie Badań Jądrowych. 

Należał do organizatorów pomocy dla represjonowanych robotników biorących udział w wydarzeniach czerwcowych w 1976. W tym samym roku znalazł się wśród organizatorów Komitetu Obrony Robotników. Zajął się niezależną działalnością wydawniczą, odpowiadał za powielanie Komunikatu „KOR” i Biuletynu Informacyjnego „KOR”. We wrześniu 1977 stworzył Niezależną Oficynę Wydawniczą „NOWa”, największe działające poza cenzurą wydawnictwo.  

W marcu 1980 został tymczasowo aresztowany, prowadził głodówkę protestacyjną. W maju tego samego roku m.in. w jego obronie protest podjęła grupa opozycjonistów w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej. Po procesie został skazany na karę 1,5 roku pozbawienia wolności więzienia z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. 

W trakcie wydarzeń sierpniowych w 1980 organizował druk publikacji drugiego obiegu. Został ponownie zatrzymany, zwolniono go po podpisaniu porozumień sierpniowych, przywrócono go też do pracy w IBJ. W tym samym roku został członkiem „Solidarności”. 

W październiku 1981 wyjechał za granicę, gdzie zastało go wprowadzenie stanu wojennego. Pozostał na emigracji w Paryżu, wydawał m.in. miesięcznik „Kontakt”, produkował filmy poświęcone najnowszej historii Polski i organizował pomoc sprzętową dla podziemia w Polsce. Współpracował m.in. z Jerzym Giedroyciem. 

Do kraju wrócił w 1990. Współtworzył pierwszą komercyjną stację telewizyjną NTW, założył też Grupę Filmową „Kontakt”. Był m.in. doradcą ministra kultury.

  „…Kiedy kilka dni temu dowiedziałem się, że Mirosław Jerzy Chojecki zmarł, postanowiłem szybko o nim napisać i pokazać jego zdjęcia. Spotkałem się z nim i reżyserem Krzysztofem Wojciechowskim w Kino Paradiso na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie 3 września 2022 r. Pamiętam, że kiedy mówił, że w marcu 1980 r. został aresztowany i zrobił głodówkę, ja powiedziałem mu, że w 1979 r. wyjechałem do Nowego Jorku z planem pozostania. Czyli była to typowa ucieczka, ale po paru latach zaczęłem przylatywać do Polski już jako obywatel amerykański. A 4 lutego 1989 r. w Gdańsku uczestniczyłem jako jedyny fotograf w obradach Okrągłego Stołu w czym pomógł mi Bronisław Geremek -https://www.czczaplinski.com/post/portret-z-historią-bronisław-geremek ...” – Czesław Czapliński.

   Zainicjował powstanie Stowarzyszenia Wolnego Słowa, został prezesem honorowym tej organizacji. W 2005 był członkiem honorowego komitetu Donalda Tuska w trakcie kampanii prezydenckiej. W listopadzie 2024 wszedł w skład komitetu obywatelskiego wspierającego kandydaturę Karola Nawrockiego na prezydenta RP w wyborach w 2025.

  Odznaczenia: Order Orła Białego (nadany przez prezydenta Andrzeja Dudę, 2022); Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (nadany przez Lecha Kaczyńskiego, 2006); Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2022); Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005); Nagrodą Przyjaźni i Współpracy (1984).

PORTRAIT with HISTORY Mirosław Jerzy Chojecki

  “…a taciturn and cunning conspirator…” — that’s how Ewa Milewicz described her colleague from the Workers’ Defence Committee (KOR), Mirosław Chojecki.

Mirosław Jerzy Chojecki (born September 1, 1949, in Warsaw – died October 10, 2025) was a Polish publisher and film producer, opposition activist during the Polish People’s Republic (PRL), and Knight of the Order of the White Eagle.He was the son of Maria Stypułkowska-Chojecka, participant in the assassination of Franz Kutschera and in the Warsaw Uprising.

During the March 1968 events, he took part in the student strike at the Warsaw University of Technology, for which he was expelled. From 1967 to 1972, he was a member of the Union of Polish Students. In 1974, he graduated from the Faculty of Chemistry at the University of Warsaw. He worked at the Institute for Nuclear Research.

He was among the organizers of aid for the workers repressed after the June 1976 protests. In the same year, he became one of the founders of the Workers’ Defence Committee (KOR). He became involved in underground publishing, responsible for duplicating the KOR Communiqué and the KOR Information Bulletin. In September 1977, he founded the Independent Publishing House “NOWa”, the largest publishing enterprise operating outside the state censorship system.

In March 1980, he was temporarily arrested and held a hunger strike in protest. In May of that year, a group of opposition activists staged a protest in the Church of St. Christopher in Podkowa Leśna in his defense. After trial, he was sentenced to one and a half years in prison with a suspended sentence.

During the August 1980 strikes, he organized the printing of underground publications. He was detained again but released after the signing of the August Agreements, and reinstated at the Institute for Nuclear Research. That same year, he became a member of Solidarity.

In October 1981, he left the country, and the declaration of martial law found him abroad. He remained in exile in Paris, where he published the monthly Kontakt, produced films devoted to modern Polish history, and organized equipment aid for the underground movement in Poland. He cooperated, among others, with Jerzy Giedroyc.

He returned to Poland in 1990. He co-founded the first commercial television station NTW, and established the Kontakt Film Group. He also served as an adviser to the Minister of Culture.

“When, a few days ago, I learned that Mirosław Jerzy Chojecki had passed away, I decided to write about him quickly and show his photos. I met him and the director Krzysztof Wojciechowski at Kino Paradiso on Krakowskie Przedmieście in Warsaw on September 3, 2022. I remember that when he told me that in March 1980 he had been arrested and went on a hunger strike, I told him that in 1979 I had left for New York intending to stay — a typical escape, though after a few years I began returning to Poland as an American citizen. And on February 4, 1989, in Gdańsk, I took part as the only photographer in the Round Table talks, which was made possible thanks to Bronisław Geremek – https://www.czczaplinski.com/post/portret-z-historią-bronisław-geremek…” – Czesław Czapliński.

He initiated the creation of the Association for Free Speech (Stowarzyszenie Wolnego Słowa) and became its honorary president. In 2005, he was a member of Donald Tusk’s honorary committee during the presidential campaign. In November 2024, he joined the citizens’ committee supporting Karol Nawrocki’s candidacy for the 2025 Polish presidential election.

Honors and awards: Order of the White Eagle (awarded by President Andrzej Duda, 2022); Commander’s Cross of the Order of Polonia Restituta (awarded by Lech Kaczyński, 2006); Gold Medal for Merit to Culture Gloria Artis (2022); Silver Medal for Merit to Culture Gloria Artis (2005); Prize of Friendship and Cooperation (1984).