"…Nie chcę (...) żeby to, co robię, miało bezpośrednie odniesienia do jakiegoś gotowego tworu natury. Zajmuję się »przedmiotami« na wielu piętrach ich odprzedmiotowienia…" - Jan Tarasin.
Jan Tarasin (ur. 11 września 1926 w Kaliszu, zm. 8 sierpnia 2009 w podwarszawskim Aninie, został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie) – malarz, grafik, rysownik, fotograf, prof. sztuk plastycznych (1985), od 1985 profesor ASP w Warszawie.
W 1946 ukończył Liceum im. Kazimierza Wielkiego w Olkuszu. Studiował na ASP w Krakowie (1946–1951) w pracowniach malarstwa prof. Zygmunta Rudnickiego, Zbigniewa Promaszki i Wacława Taranczewskiego oraz w pracowniach grafiki prof. Andrzeja Jurkiewicza i Konrada Srzednickiego. Od 1955 roku należał do PZPR. W latach 1963–1967 był pedagogiem na Wydziale Architektury Wnętrz tej uczelni.
W 1967 przeniósł się do Warszawy. Mieszkał na Mokotowie przy ulicy Dolnej 4/59. Pracę pedagogiczną podjął ponownie w 1974, obejmując Pracownię Malarstwa warszawskiej ASP. W 1985 mianowany został profesorem nadzwyczajnym. W 1987 objął stanowisko rektora warszawskiej ASP, które sprawował do 1990. Członek „Grupy Krakowskiej” (od 1962). W latach 1974–1982 wydawał autorskie Zeszyty z serigrafiami i tekstami. Uprawiał malarstwo, grafikę warsztatową (litografia, serigrafia) i użytkową (plakat) oraz refleksję teoretyczną o sztuce.
Otrzymał liczne nagrody, w tym m.in. za cykl litografii „Dom” na Ogólnopolskiej Wystawie Młodej Plastyki w Arsenale (Warszawa, 1955), I nagrodę na I Biennale Grafiki (Kraków, 1960), nagrodę gazety „Yomiuri” na Międzynarodowej Wystawie Młodych Plastyków (Tokio, 1964), Nagrodę Krytyki im. Cypriana Norwida za najlepszą wystawę indywidualną w Warszawie (1976) i Nagrodę im. Jana Cybisa za 1984 (Warszawa, 1985). Jego prace znajdują się w licznych zbiorach muzealnych w kraju i zagranicą.
Sławę zyskał dzięki plakatowi Bumelant (1952), jednak później miejsce tematyki społecznej zajęły w twórczości artysty bardziej awangardowe projekty. Obecnie najbardziej znane jego prace to seria płócien, na których prezentował przedmioty jako znaki i symbole ponadmaterialnych znaczeń.
Był uczestnikiem międzynarodowej akcji „Polscy Artyści Plastycy – Dzieciom” organizowanej przez Fundację SERCE – Europejskie Centrum Przyjaźni Dziecięcej w Świdnicy. W 1997 został odznaczony Krzyżem Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1997). W 2005 został odznaczony przez ministra kultury Waldemara Dąbrowskiego Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
W 2010 imię Jana Tarasina nadano – Biuro Wystaw Artystycznych Kalisz.
Miał wiele wystaw indywidualnych m.in.: 1962 – Galerie Lambert, Paryż; 1965 – Konstsalongen Kavaletten, Uppsala; 1968 – Galeria Krzysztofory, Kraków; 1975 – Galeria Sztuki Współczesnej Zapiecek, Warszawa; 1977 – Galeria Sztuki Współczesnej Zapiecek, Warszawa; 1980 – Biuro Wystaw Artystycznych, Lublin – Muzeum Okręgowe, Radom – Galeria Krzysztofory, Kraków; 1981 – Galeria Sztuki Współczesnej Zapiecek, Warszawa; 1983 – Galeria 72, Chełm; 1984 – Galeria Centrum Sztuki Studio, Warszawa; 1985 – Galeria Zero, Tokio 1988 – Galeria Centrum Sztuki Studio, Warszawa; 1991 – „Zeszyty”, Galeria Starmach, Kraków; 1994 – „Grupa Krakowska 1932-1994”, Galeria Zachęta, Warszawa – „Klasycy współczesności”, Muzeum Narodowe, Warszawa; 1995 – Wystawa retrospektywna, Galeria Zachęta, Warszawa – Wystawa retrospektywna, Muzeum Narodowe, Wrocław; 1997 – Galeria Zapiecek, Warszawa; 1998 – „Jan Tarasin”, Galeria ABC, Poznań; 1998 – „Jan Tarasin”, Zamek Książąt Pomorskich, Szczecin; 1999 – „Jan Tarasin”, Starmach Gallery, Kraków; 2002 – „Jan Tarasin, Fotografie”, Starmach Gallery, Kraków; 2004 – „Jan Tarasin”, Galeria Sztuki Plastycznej KUL, Lublin; 2005 – „Jan Tarasin, Obrazy”, Galeria Piekary, Poznań; 2006 – „Jan Tarasin – malarstwo i prace na papierze 2005-1959,” Państwowa Galeria Sztuki, Sopot; 2007 – „Jan Tarasin. Obrazy najnowsze”, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa – „Jan Tarasin”, Galeria Art-New-Media, Warszawa; 2008 – „Jan Tarasin”, Galeria Stefan Szydłowski, Warszawa – „Jan Tarasin, Obrazy istotne”, Muzeum Mazowieckie, Płock; 2009 – „Tarasin. Mała retrospektywa”, Muzeum Mazowieckie, Płock; 2013 – „W czym rzecz”, Galeria Bardzo Biała, kurator: Magdalena Sołtys, Warszawa.
Tarasin od 1962 r. był członkiem "Grupy Krakowskiej". W tym samym roku artysta wyjechał na stypendium do Chin i Wietnamu. Echa wschodniej kaligrafii były widoczne w jego późniejszej twórczości.
Z Tarasinem poznał mnie, mój wieloletni przyjaciel Jerzy Huczkowski, który niedawni we wrześniu 2021 r. zmarł w Krakowie, jak o nim pisali w nekrologu (człowiek wielu talentów, pracownik nauki, znawca i miłośnik sztuki, publicysta, działacz przemian Października'56, wieloletni członek Rady "Kuźnicy"). Oprócz tego twórca mag. „Gazeta Antykwaryczna”, z którym przez lata współpracowałem oraz założyciel podyplomowych studiów o inwestowaniu w sztuce na Akademii Frycza Modrzewskiego w Krakowie, gdzie przez lata wykładam. U Tarasina interesowała mnie fotografia, którą również się zajmował oprócz malarstwa i grafiki, a pierwszy raz kilkadziesiąt swoich fotografii pokazał w 1995 roku w warszawskiej Zachęcie, podczas wystawy retrospektywnej. O tym z nim rozmawiałem podczas zdjęć, które mu robiłem 29 XI 2007 r. Tarasin zaczął interesować się fotografią już na początku lat 70. XX w. Fotografia nie była dla niego celem samym w sobie, lecz etapem (pewnego rodzaju szkicem) stanowiącym bazę wyjściową do powstawania obrazów graficznych (głównie serigrafii). Ale co ciekawe, były również fotografie Tarasina, jako autonomiczne dzieła sztuki fotografii. Sam Tarasin, jako człowiek, był niezwykle skromnym człowiekiem, mimo tego do czego doszedł w sztuce.
Tarasina zalicza się do klasyków współczesnego malarstwa polskiego. Jest uważany za przedstawiciela nurtu zmierzającego do abstrakcji, ale w swojej twórczości nigdy ostatecznie nie zerwał więzi ze sztuką przedstawiającą.
„…Interesuje mnie pewien typ przedmiotowości doprowadzonej do abstrakcji…” – Jan Tarasin.
PORTRAIT with HISTORY Jan Tarasin
"... I do not want (...) what I am doing to refer directly to some ready-made creation of nature. I deal with» objects «on many levels of de-objectification ..." - Jan Tarasin.
Jan Tarasin (born September 11, 1926 in Kalisz, died August 8, 2009 in Anin near Warsaw, was buried in Aleja Zasłużonych at the Powązki Military Cemetery in Warsaw) - painter, graphic artist, draftsman, photographer, prof. of fine arts (1985), from 1985 professor at the Academy of Fine Arts in Warsaw.
In 1946 he graduated from the Secondary School of Casimir the Great in Olkusz. He studied at the Academy of Fine Arts in Krakow (1946–1951) in the painting studios of prof. Zygmunt Rudnicki, Zbigniew Promaszka and Wacław Taranczewski, and in the graphics studios of prof. Andrzej Jurkiewicz and Konrad Srzednicki. From 1955 he belonged to the Polish United Workers' Party. In the years 1963–1967 he was a teacher at the Faculty of Interior Design of this university.
In 1967 he moved to Warsaw. He lived in Mokotów at 4/59 Dolna Street. He started teaching again in 1974, taking up the Painting Workshop of the Academy of Fine Arts in Warsaw. In 1985 he was appointed associate professor. In 1987 he was appointed rector of the Academy of Fine Arts in Warsaw, which he held until 1990. Member of the "Krakow Group" (from 1962). In the years 1974–1982 he published his own notebooks with serigraphs and texts. He practiced painting, workshop graphics (lithography, serigraphy) and applied graphics (poster) as well as theoretical reflection on art.
He has received numerous awards, including for the series of lithographs "Home" at the Polish National Exhibition of Young Artists in Arsenal (Warsaw, 1955), 1st prize at the 1st Graphic Biennale (Krakow, 1960), award of the newspaper "Yomiuri" at the International Exhibition of Young Artists (Tokyo, 1964), Cyprian Norwid for the best individual exhibition in Warsaw (1976) and the Jan Cybis for 1984 (Warsaw, 1985). His works are in numerous museum collections in Poland and abroad.
He gained fame thanks to the poster Bumelant (1952), but later social themes were replaced by more avant-garde projects in the artist's work. Currently, his most famous works are a series of canvases on which he presented objects as signs and symbols of supermaterial meanings.
He was a participant in the international campaign "Polish Artists - Plastic Artists - Children" organized by Fundacja SERCE - European Center of Children's Friendship in Świdnica. In 1997 he was awarded the Commander's Cross with Star of the Order of Polonia Restituta (1997). In 2005, he was awarded the "Gloria Artis" Gold Medal by the Minister of Culture, Waldemar Dąbrowski.
In 2010, the name of Jan Tarasin was given to the Bureau of Art Exhibitions Kalisz.
He had many individual exhibitions, including: 1962 - Galerie Lambert, Paris; 1965 - Konstsalongen Kavaletten, Uppsala; 1968 - Krzysztofory Gallery, Krakow; 1975 - Zapiecek Contemporary Art Gallery, Warsaw; 1977 - Zapiecek Contemporary Art Gallery, Warsaw; 1980 - Art Exhibitions Office, Lublin - District Museum, Radom - Krzysztofory Gallery, Krakow; 1981 - Zapiecek Contemporary Art Gallery, Warsaw; 1983 - Gallery 72, Chełm; 1984 - Studio Art Center Gallery, Warsaw; 1985 - Zero Gallery, Tokyo 1988 - Studio Art Center Gallery, Warsaw; 1991 - Notebooks, Starmach Gallery, Kraków; 1994 - "Krakow Group 1932-1994", Zachęta Gallery, Warsaw - "Classics of Contemporary Times", National Museum, Warsaw; 1995 - Retrospective exhibition, Zachęta Gallery, Warsaw - Retrospective exhibition, National Museum, Wrocław; 1997 - Zapiecek Gallery, Warsaw; 1998 - Jan Tarasin, ABC Gallery, Poznań; 1998 - Jan Tarasin, Pomeranian Dukes' Castle, Szczecin; 1999 - Jan Tarasin, Starmach Gallery, Kraków; 2002 - Jan Tarasin, Fotografie, Starmach Gallery, Krakow; 2004 - Jan Tarasin, Art Gallery of the Catholic University of Lublin, Lublin; 2005 - Jan Tarasin, Pictures, Piekary Gallery, Poznań; 2006 - "Jan Tarasin - Painting and Works on Paper 2005-1959," State Gallery of Art, Sopot; 2007 - Jan Tarasin. The newest images ", Center for Contemporary Art Ujazdowski Castle, Warsaw -" Jan Tarasin ", Art-New-Media Gallery, Warsaw; 2008 - "Jan Tarasin", Stefan Szydłowski Gallery, Warsaw - "Jan Tarasin, Important Pictures", Masovian Museum, Płock; 2009 - "Tarasin. A Little Retrospective”, Masovian Museum, Płock; 2013 - "What is the thing", Very Biała Gallery, curator: Magdalena Sołtys, Warsaw.
From 1962 Tarasin was a member of the "Krakow Group". In the same year, the artist went on a scholarship to China and Vietnam. Echoes of Eastern calligraphy were evident in his later works.
I was met with Tarasin by my long-time friend Jerzy Huczkowski, who recently died in Krakow in September 2021, as they wrote about him in the obituary (a man of many talents, scientist, art connoisseur and lover, journalist, activist of changes in October '56, for many years member of the "Kuźnica" Council). In addition, the creator of the magician. Gazeta Antykwaryczna, with whom I have worked for years, and the founder of postgraduate studies on investing in art at the Frycz Modrzewski Academy in Krakow, where I teach for years. With Tarasin, I was interested in photography, which he was also involved in, apart from painting and graphics, and for the first time he showed several dozen of his photographs in 1995 at the Warsaw Zachęta, during a retrospective exhibition. I talked about this with him during the photos I took on November 29, 2007. Tarasin started to be interested in photography in the early 1970s. Photography was not an end in itself for him, but a stage (a kind of sketch) constituting the starting point for the creation of graphic images (mainly serigraphy). But interestingly, there were also photographs of Tarasin, as autonomous works of the art of photography. Tarasin himself, as a man, was an extremely modest man, despite what he had achieved in art.
Tarasina is one of the classics of contemporary Polish painting. He is considered a representative of the trend towards abstraction, but in his work he has never finally severed his ties with representational art.
"... I am interested in a certain type of objectivity brought to abstraction ..." - Jan Tarasin.
Comments