Stanisław Fiszer (też Stanislas Fiszer) (ur. 23 października 1935 w Warszawie) – polski architekt mieszkający i działający we Francji i Polsce, laureat Honorowej Nagrody SARP (2000).
Fiszer urodził się w Warszawie, jako syn architekta – również Stanisława (1898–1944), stąd w literaturze występuje nieraz jako Stanisław Fiszer (syn). Studiował na Politechnice Gdańskiej w latach 1953–1959. W 1963 zaczął pracę w biurze projektowym Ministra Prac Publicznych w Kambodży. W 1965 został asystentem Michela Ecocharda w Paryżu.
W 1973 Fiszer rozpoczął samodzielną praktykę zawodową w Paryżu. W 1988 i 1995 był nominowany do nagrody Prix de l’Équerre d’argent, a w 1992 do nagrody Grand prix d’architecture. W 1993 został przyjęty do Francuskiej Akademii Architektury.
„…Od 1997 r. Stanisław Fiszer realizował projekty architektoniczne w Polsce. 23 listopada 2010 r. spotkałem go w Warszawie i fotografowałem. Duże wrażenie robią na mnie Arkady Kubickiego pod Zamkiem Królewskim, które wykonał. Od lat byłem powiązany z Zamkiem Królewskim w Warszawie znając się z jego dyrektorami: legendą prof. Stanisławem Lorentzem (dyr.1945-1982) i prof. Aleksandrem Gieysztorem, który był dyr. w latach 1979-1991. Odbudowę Zamku Królewskiego w Warszawie ukończono dopiero w połowie lat osiemdziesiątych, czyli prawie 40 lat po zakończeniu II wojny światowej. A Arkad Kubickiego – dwustumetrowego ciągu sal u stóp skarpy zamkowej, zaprojektowanego w 1818 roku przez klasycystę Jakuba Kubickiego. Dziesięć lat po wybudowaniu Arkad, budowla Kubickiego została przejęta przez wojsko. Piękne, spektakularnie sklepione sale służyły jako koszary i magazyny. Długotrwały proces przywracania świetności Arkadom rozpoczął się dopiero w 1995 roku, a autorem projektu współczesnej adaptacji Arkad Kubickiego jest Stanisław Fiszer. Arkady Kubickiego, oddane do użytku wiosną 2009 roku - prawie 200 lat po ich zaprojektowaniu.
W 2000 roku oddano do użytku Centrum Giełdowe w Warszawie, które bardzo mi się podoba. Projekt budynku stworzyli wspólnie Stanisław Fiszer i Andrzej Chołdzyński, zwycięzcy konkursu architektonicznego. „…Zaprojektowanie i realizacja Centrum Giełdowego pozwoliły mi powrócić do Warszawy w sposób sentymentalny po 25 latach pracy i zdobywania doświadczeń za granicą…” – pisał Fiszer w magazynie „Krajobraz Warszawy” w 1994 roku. Niezwykły budynek powstał w specyficznym otoczeniu: na zboczu skarpy wiślanej, za Muzeum Narodowym oraz obok Placu Trzech Krzyży i Traktu Królewskiego…” – Czesław Czapliński.
W latach 1972–2000 Stanisław Fiszer był profesorem tytularnym w L‘école nationale supérieure d'architecture de Nancy. Obecnie pracuje w swojej pracowni założonej w 1996 w Paryżu i oddziale Fiszer Atelier 41 założonym w 1997 w Warszawie. Od wielu lat przewodniczy jury w konkursach architektonicznych, m.in.: Międzynarodowego Biennale Architektury w Krakowie (1993 i 2001), Ogólnopolskiego Konkursu „Życie w Architekturze“ w Warszawie (1999), Fundacji Baczko i Zakrzewski w Warszawie (od 2000). Cieszy go gra w szachy, ostrygi, literatura Bruno Schulza i dzieła Stanleya Kubricka.
Eklektyczny styl Fiszera nawiązuje do dzieł wielkich modernistów, lecz traktuje je przewrotnie. Istotną rolę odgrywa u niego wybór materiału – jego naturalne właściwości, masa i faktura. Znakiem rozpoznawczym Fiszera są montowane na elewacjach odlewy ze stopów aluminium.
Dzieła: 1983 Dyrekcja Służb Technicznych Departamentu w Bar-le-Duc, Francja; 1988 Gmach Archiwów Narodowych, Paryż, Francja; 1990 Siedziba Grupy Andre, Paryż, Francja; 1993 Teatr i mediateka w Saint-Quentin-en-Yvelines, Francja; 1993 Zespół budynków biurowych ZAC Manin-Jaures, Paryż, Francja; 1995 Zabudowa Placu Chalon, Paryż, Francja; 1997 Renowacja fasady siedziby Louis Vuitton/Moet Hennessey,Paryż, Francja; 1997 Ambasada Japonii, Paryż, Francja; 2000 budynek Giełdy Papierów Wartościowych – Centrum Giełdowe, Warszawa, Polska (z A. Chołdzyńskim); 2000 Termy Narodowe w Aix-les-Bains, Francja; 2000 Centrum multifunkcyjne w Montauban, Francja; 2001 Renowacja Teatru Wybrzeże, Gdańsk, Polska; 2002 Budynek prefektury w Besançon, Francja; 2003 Budynek biurowy Articom Center, Warszawa, Polska; 2004 Hotel Parc Monceau, Paryż, Francja; 2005 Konserwatorium muzyki i mediateka w Dreux, Francja; 2008 Centrum sportowe w St. Maurice, Francja; 2009 Renowacja Arkad Kubickiego, Warszawa, Polska; 2013 Kompleks budynków biurowych „Miasteczko Orange“, Warszawa, Polska.
Nagrody: 1993 Medal Akademii Architektury im. le Soufache, Paryż, Francja; 2000 Honorowa Nagroda SARP, Warszawa, Polska; 2001 Nagroda Państwowa RP Pierwszego Stopnia za wybitne osiągnięcia twórcze w dziedzinie architektury, Warszawa, Polska; 2001 nominacja do światowej nagrody im. Miesa van der Rohe, Barcelona, Hiszpania; 2002 Komandor Orderu Sztuki i Literatury, Paryż, Francja.
PORTRAIT with HISTORY Stanisław Fiszer
Stanisław Fiszer (also Stanislas Fiszer) (born October 23, 1935 in Warsaw) – Polish architect living and working in France and Poland, laureate of the Honorary SARP Award (2000).
Fiszer was born in Warsaw, the son of an architect – also Stanisław (1898–1944), hence he is sometimes referred to in literature as Stanisław Fiszer (son). He studied at the Gdańsk University of Technology in the years 1953–1959. In 1963, he began working in the design office of the Minister of Public Works in Cambodia. In 1965, he became an assistant to Michel Ecochard in Paris.
In 1973, Fiszer began his independent professional practice in Paris. In 1988 and 1995, he was nominated for the Prix de l’Équerre d’argent, and in 1992 for the Grand prix d’architecture. In 1993 he was admitted to the French Academy of Architecture.
"...Since 1997 Stanisław Fiszer has been implementing architectural projects in Poland. On 23 November 2010 I met him in Warsaw and took photos. I am very impressed by the Kubicki Arcades under the Royal Castle, which he created. For years I have been associated with the Royal Castle in Warsaw, knowing its directors: the legend prof. Stanisław Lorentz (director 1945-1982) and prof. Aleksander Gieysztor, who was director in the years 1979-1991. The reconstruction of the Royal Castle in Warsaw was completed only in the mid-eighties, i.e. almost 40 years after the end of World War II. And the Kubicki Arcades - a two-hundred-metre long series of halls at the foot of the castle escarpment, designed in 1818 by the classicist Jakub Kubicki. Ten years after the construction of the Arcades, the Kubicki building was taken over by the army. The beautiful, spectacularly vaulted halls served as barracks and warehouses. The long process of restoring the Arcades' glory began only in 1995, and the author of the project for the contemporary adaptation of the Kubicki Arcades is Stanisław Fiszer. The Kubicki Arcades, opened for use in the spring of 2009 - almost 200 years after they were designed.
In 2000, the Warsaw Stock Exchange Centre was opened, which I like very much. The design of the building was created jointly by Stanisław Fiszer and Andrzej Chołdzyński, winners of the architectural competition. "...The design and implementation of the Warsaw Stock Exchange Centre allowed me to return to Warsaw in a sentimental way after 25 years of work and gaining experience abroad..." - wrote Fiszer in the magazine "Krajobraz Warszawy" in 1994. The extraordinary building was built in a specific environment: on the slope of the Vistula escarpment, behind the National Museum and next to Plac Trzech Krzyży and the Royal Route..." - Czesław Czapliński.
In the years 1972–2000 Stanisław Fiszer was a full professor at L‘école nationale supérieure d'architecture de Nancy. He currently works in his studio founded in 1996 in Paris and the branch of Fiszer Atelier 41 founded in 1997 in Warsaw. For many years he has chaired the jury in architectural competitions, including: the International Architecture Biennale in Kraków (1993 and 2001), the National Competition "Life in Architecture" in Warsaw (1999), the Baczko and Zakrzewski Foundation in Warsaw (since 2000). He enjoys playing chess, oysters, the literature of Bruno Schulz and the works of Stanley Kubrick. Fiszer's eclectic style refers to the works of great modernists, but treats them subversively. The choice of material plays an important role in his work - its natural properties, mass and texture. Fischer's trademark is the aluminum alloy castings installed on the facades.
Works: 1983 Directorate of Technical Services of the Department in Bar-le-Duc, France; 1988 National Archives Building, Paris, France; 1990 Group Andre Headquarters, Paris, France; 1993 Theatre and mediatheque in Saint-Quentin-en-Yvelines, France; 1993 ZAC Manin-Jaures Office Building Complex, Paris, France; 1995 Development of Place Chalon, Paris, France; 1997 Renovation of the façade of the Louis Vuitton/Moet Hennessey Headquarters, Paris, France; 1997 Embassy of Japan, Paris, France; 2000 Stock Exchange Building – Stock Exchange Centre, Warsaw, Poland (with A. Chołdzyński); 2000 National Thermal Baths in Aix-les-Bains, France; 2000 Multifunctional Centre in Montauban, France; 2001 Renovation of the Wybrzeże Theatre, Gdansk, Poland; 2002 Prefecture Building in Besançon, France; 2003 Articom Center Office Building, Warsaw, Poland; 2004 Hotel Parc Monceau, Paris, France; 2005 Conservatory of Music and Mediatheque in Dreux, France; 2008 Sports Centre in St. Maurice, France; 2009 Renovation of the Kubicki Arcades, Warsaw, Poland; 2013 “Miasteczko Orange” Office Building Complex, Warsaw, Poland.
Awards: 1993 Medal of the Academy of Architecture le Soufache, Paris, France; 2000 Honorary Award of the Association of Polish Architects (SARP), Warsaw, Poland; 2001 State Award of the Republic of Poland, First Degree for outstanding creative achievements in the field of architecture, Warsaw, Poland; 2001 nomination for the Mies van der Rohe World Award, Barcelona, Spain; 2002 Commander of the Order of Arts and Letters, Paris, France.
Comments