“…Bo nie ma nic tak gorzkiego albo tak słodkiego jak prawda…”– Isaac Bashevis Singer.
„…Wszyscy gramy w szachy z Losem. On robi ruch i my robimy ruch. On usiłuje dać nam szacha i mata w trzech posunięciach, a my próbujemy temu zapobiec. Wiemy, że nie jesteśmy w stanie wygrać, ale mamy chęć pokazać mu prawdziwą walkę…” – Isaac Bashevis Singer.
„…W literaturze i w ogóle w sztuce wszelkie szkoły i uczniowie są czymś fatalnym. (...) Tylko płotki pływają w ławicach…”– Isaac Bashevis Singer.
Isaac Bashevis Singer (Singer przyszedł na świat jako Icchok Zynger, później posługiwał się kilkoma pseudonimami) (ur. 21 listopada 1902 w Leoncinie pod Warszawą – zm. 24 lipca 1991 w Miami na Florydzie, pochowany został na cmentarzu żydowskim Cedar Park, Emerson w stanie New Jersey) – polsko-amerykański pisarz, piszący w języku jidysz, uhonorowany literacką nagrodą Nobla w 1978 r., oraz dwiema nagrodami US National Book Awards.
Po tym wstępie można zapytać, co jeszcze może być więcej? Kiedy 17 listopada 1986 r. w Nowym Jorku, jechałem na spotkanie z Singerem, byłem tak naładowany informacjami, że miałem mętlik w głowie. Spodziewałem się wszystkiego, ale nie tego, że wejdzie niezwykły staruszek, któremu filuternie przekrzywiła się muszka i nikt nie ośmieli się zwrócić na to uwagi. Ten drobny szczegół nadawał całości niespotykanego kolorytu. Był taki jak pisał, dlatego osiągnął tak wiele. I jeszcze raz potwierdza się, że czym większy, tym skromniejszy. Sprawdziłem jego polski znał i uśmiechał się po polsku dla mnie. Był pisarzem trzech narodów: żydowskiego tworzącego w jidysz, amerykańskiego i polskiego. Zdjęcia były niesamowicie proste, wystarczyło tylko nie spuszczać go z oka.
Pisarzami zostało również jego starsze rodzeństwo, siostra Esther Kreitman (1891–1954) i brat Israel Joshua Singer (1893–1944).
Wychował się w domu niezwykle religijnym (ojciec był rabinem), a słowo "literat" oznaczało bezbożnika i kłamcę. Spośród czworga rodzeństwa tylko najmłodszy Mosze nie został pisarzem.
Nie miał zabawek, więc jego uwagę przyciągały stosy książek w mieszkaniu. Najpierw czytał te religijne, należące do ojca, potem sięgnął po świeckie – z polecenia starszego brata Israela Joszuy (późniejszego znanego pisarza, w którego cieniu długo pozostawał). Zaczął pisać pod wpływem "Przygód Sherlocka Holmesa" Doyle’a, zachwyciła go "Zbrodnia i kara" Dostojewskiego, chociaż jako dwunastolatek niewiele z niej zrozumiał; często wracał do Tołstoja i Gogola, o Mickiewiczu mówił, że był takim samym geniuszem jak Byron i Puszkin.
Kilka lat później rodzina Singerów przeniosła się z Leoncina do pobliskiego Radzymina., a w 1908 r. do Warszawy na ul.Krochmalna 10, w zubożałej, mówiącej w języku jidysz, żydowskiej dzielnicy. Ojciec Singera był rabinem, autorytetem religijnym i duchowym przywódcą społeczności żydowskiej.
W 1917 roku z powodu trudów I wojny światowej rodzina się rozpadła. Singer przeprowadził się wraz z matką i młodszym bratem Moszem do rodzinnego miasta jego matki Biłgoraja,
Ostatecznie Singer zdecydował się zamieszkać w Warszawie, gdzie przeniósł się w 1923 r. Objął posadę korektora w żydowskim tygodniku "Literarisze bleter", którego redaktorem był jego brat. Pisał bezlitosne recenzje książek, tłumaczył na jidysz "Czarodziejską górę" Manna, zadebiutował nagrodzonym w konkursie opowiadaniem "Na starość". Wtedy narodził się Bashevis – pseudonim literacki.
Niepewna sytuacja finansowa przyspieszyły decyzję pisarza o emigracji do Stanów Zjednoczonych w 1935 r. Singer zamieszkał w Nowym Jorku, gdzie pracował jako dziennikarz i felietonista w „The Jewish Daily Forward”, gazecie w języku jidysz. Mieszkał przez wiele lat. w apartamentowcu Belnord na Manhattanie w Upper West Side.
W Ameryce powstały największe dzieła Singera, tam poznał swoją żonę Almę Haimann.
Pisał w jidysz o czym wspomniał podczas uroczystości wręczenia Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1978 r.:
„…Po pierwsze, lubię pisać powieści o duchach. A nic bardziej nie pasuje do ducha niż umierający język. (…) Po drugie, wierzę w zmartwychwstanie. Jestem pewien, że wkrótce przyjdzie Mesjasz i pewnego dnia miliony zmarłych mówiących językiem jidysz powstaną z grobu. Ich pierwsze pytanie będzie brzmiało: czy jest coś nowego do czytania w naszym języku?!...”.
Cierpliwie wysłuchiwał cudzych historii, które potem wykorzystywał, które potem wykorzystywał w swojej prozie. Pokazując świat żydowski bez retuszu, a ludzi z ich słabościami i dziwactwami, powtarzając, że – "Sztuka jest kłamstwem, które mówi prawdę".
W literaturze bliski był Brunona Schulza, o którym pisał m.in.:
„…Powiedziałbym, że jego głównym celem było zdyskredytowanie literatury, a jednocześnie stworzenie małego literackiego arcydzieła. Schulz osiąga to, łącząc w oryginalny sposób realizm i nonsens, prawdziwe obrazy i puste frazesy, autentyzm i fantazję, jawę i sen…”.
Isaac Bashevis Singer był autorem powieści m.in.: "Szatan w Goraju" (1935), "Grzeszny Mesjasz" (1935-1936), "Rodzina Muszkatów" (1950), "Sztukmistrz z Lublina" (1960), "Niewolnik" (1962), "Dwór" (1967), "Spuścizna" (1969), "Wrogowie. Historia miłości" (1972), "Szosza" (1978), "Golem" (1982), "Pokutnik" (1984), "Opowieść o królu pól" (1988), "Męty" (1991), "Szumowiny" (1991), "Certyfikat" (1992), "Meszuge" (1994),"Cienie nad rzeką Hudson" (1998): zbiorów opowiadań m.in.: "Spinoza z ulicy Rynkowej i inne opowiadania" (1961), "Krótki piątek" (1963), "Seans spirytystyczny i inne opowiadania" (1968), "Przyjaciel Kafki" (1970), "Korona z piór i inne opowiadania" (1973), "Namiętności" (1975), "Późna miłość" (1979), "Opowiadania zebrane" (1983), "Opowiadania dla dzieci" (1984), "Zjawa i inne opowiadania" (1985), "Śmierć Matuzalema i inne opowiadania" (1988); wspomnienia beletryzowane m.in.: "Urząd mojego ojca" (1956, 1966), "Miłość i wygnanie" (1984); adaptacje filmowe m.in.: "Sztukmistrz z Lublina", reż. Menahem Golan (1979), "Jentł" (lub "Yentl"), reż. Barbra Streisand (1983), "Wrogowie", reż. Paul Mazursky (1989).
Singer jest laureatem wspomnianej już na wstępie Nagrody Nobla w dziedzienie literatury (1978), dwukrotnie 1970 i 1974 wyróżniony US National Book Award jednej w kategorii Literatura dla dzieci za wspomnienia „A Day Of Pleasure: Stories of a Boy Growing Up in Warsaw” (1970) i jedną w kategorii Fiction za kolekcję „A Crown of Feathers and Other Stories” (1974) oraz złotym medalem The American Academy of Arts and Letters (1989).
Na jego cześć ulice w Nowym Jorku (West 86th St.) i w Surfside na Florydzie noszą nazwę Isaac Singer; podobnie jak plac miejski w Lublinie, tablica pamiątkowa w Radzyminie (ul. Stary Rynek 7), plac parkowy w Radzyminie nazwany na jego cześć (skwer im. Isaaca Bashevisa Singera), ulica w Biłgoraju nazwana na jego cześć (ul. Isaaca Bashevisa Singera).
Na jego cześć ufundowano stypendium naukowe dla studentów studiów licencjackich na University of Miami.
“…Z reguły człowiek, który oszukuje innych, oszukuje również siebie. Każdy kłamca jest przekonany, że zdoła nabrać cały świat, a tak naprawdę to on sam częściej daje się nabrać…”– Isaac Bashevis Singer.
„…Tylko ciało umiera. Dusza żyje nadal. Ciało jest jak ubiór. Kiedy się zbrudzi czy wytrze, wyrzuca się go…”– Isaac Bashevis Singer.
PORTRAIT with HISTORY Isaac Bashevis Singer (1902-1991)
"... because there is nothing as bitter or as sweet as the truth ..." - Isaac Bashevis Singer.
“… We all play chess with Fate. He's making the move and we're making the move. He tries to give us check and checkmate in three moves and we're trying to prevent that. We know we can't win, but we want to show him the real fight… ”- Isaac Bashevis Singer.
“… In literature and in art in general, all schools and students are something fatal. (...) Only the hurdles swim in shoals ... ”- Isaac Bashevis Singer.
Isaac Bashevis Singer (Singer was born as Icchok Zynger, later he used several pseudonyms) (born November 21, 1902 in Leoncin near Warsaw - died July 24, 1991 in Miami, Florida, was buried at the Cedar Park Jewish Cemetery, Emerson, New Jersey) - Polish-American writer, writing in Yiddish, honored with the Nobel Prize in Literature in 1978, and two US National Book Awards.
After this introduction you may ask what else could be more? When I went to meet Singer on November 17, 1986 in New York, I was so loaded with information that I was confused. I was expecting everything, but not that an unusual old man would come in, whose bow-tie was playfully crooked and no one would dare pay attention to it. This small detail gave the whole a unique color. He was as he wrote, which is why he achieved so much. And once again it is confirmed that the bigger, the more modest. I checked his Polish he knew and he smiled in Polish for me. He was a writer of three nations: Jewish writing in Yiddish, American and Polish. The photos were incredibly easy, you just had to keep your eyes on him.
His older siblings, his sister Esther Kreitman (1891–1954) and brother Israel Joshua Singer (1893–1944) were also writers.
He grew up in an extremely religious home (his father was a rabbi), and the word "literate" meant a godless and a liar. Of the four siblings, only the youngest Mosze did not become a writer.
He had no toys, so his attention was drawn to the piles of books in the apartment. First he read the religious ones belonging to his father, then he reached for the secular ones - on the recommendation of his older brother Israel Joshua (later a famous writer, in whose shadow he remained for a long time). He began writing under the influence of Doyle's "The Adventures of Sherlock Holmes," he was delighted with Dostoevsky's "Crime and Punishment", although he did not understand much of it at the age of twelve; He often returned to Tolstoy and Gogol, and he said of Mickiewicz that he was the same genius as Byron and Pushkin.
A few years later, the Singer family moved from Leoncin to nearby Radzymin, and in 1908 to Warsaw at 10 Krochmalna Street, in an impoverished Yiddish-speaking Jewish district. Singer's father was a rabbi, religious authority, and spiritual leader of the Jewish community.
In 1917, the family broke up due to the hardships of World War I. Singer moved with his mother and younger brother Mosz to his mother's hometown, Biłgoraj,
Eventually, Singer decided to live in Warsaw, where he moved in 1923. He took the position of a proofreader in the Jewish weekly "Literarisze bleter", whose editor was his brother. He wrote ruthless book reviews, translated Manna's "Magic Mountain" into Yiddish, and made his debut with the award-winning short story "Na Starosc". Then Bashevis was born - a literary pseudonym.
The uncertain financial situation accelerated the writer's decision to emigrate to the United States in 1935. Singer moved to New York, where he worked as a journalist and columnist for The Jewish Daily Forward, a Yiddish-language newspaper. He lived for many years. at the Belnord apartment building in Manhattan on the Upper West Side. In America, Singer's greatest works were created, it was there that he met his wife, Alma Haimann. He wrote in Yiddish, which he mentioned during the Nobel Prize for Literature in 1978: “… First of all, I like writing ghost stories. And nothing fits a spirit more than a dying tongue. (...) Secondly, I believe in resurrection. I am sure the Messiah will come soon, and one day millions of Yiddish-speaking dead will rise from the grave. Their first question will be: is there anything new to read in our language?! ... ”. He patiently listened to other people's stories, which he then used, which he then used in his prose. Showing the Jewish world without retouching and people with their weaknesses and quirks, repeating that - "Art is a lie that tells the truth". In literature, he was close to Bruno Schulz, about whom he wrote, among others: “… I would say its main goal was to discredit literature and at the same time to create a small literary masterpiece. Schulz achieves this by combining in an original way realism and nonsense, real images and empty phrases, authenticity and fantasy, reality and dream… ”.
Isaac Bashevis Singer was the author of the following novels: "Satan in Goraj" (1935), "The Sinful Messiah" (1935-1936), "The Family Moskat" (1950), "The Magician of Lublin" (1960), "The Slave" (1962), "The Manor" (1967), "The Estate" (1969), "Enemies a Love Story" (1972), "Shosha” (1978), “Old Love” (1979), "Golem" (1982), "Penitent" (1984), " Tale of the King of the Fields "(1988)," Dews" (1991)," Szumowiny "(1991)," Certificate "(1992)," Meszuge "(1994)," Shadows on the Hudson River "(1998): collections of short stories .in .: "Spinoza z ulica Rynkowa and other stories" (1961), "Short Friday" (1963), "A spiritual show and other stories" (1968), "Kafka's friend" (1970), "A crown of feathers and others" stories "(1973)," Passions "(1975)," Późna miłość "(1979)," Collected stories "(1983)," Stories for children "(1984)," The Image and Other Stories"(1985)," The Death of Mathuselah and Other Stories" (1988); fictionalized memories, among others: "My Father's Office" (1956, 1966), "Miłość i wygnanie" (1984); film adaptations, including: "The Magician of Lublin", dir. Menahem Golan (1979), "Jentł" (or "Yentl"), dir. Barbra Streisand (1983), "Enemies", dir. Paul Mazursky (1989).
Singer is a laureate of the already mentioned Nobel Prize in Literature (1978), twice in 1970 and 1974, he was awarded the US National Book Award one in the Children's Literature category for his memoirs "A Day Of Pleasure: Stories of a Boy Growing Up in Warsaw" (1970 ) and one in the Fiction category for the collection "A Crown of Feathers and Other Stories" (1974) and the gold medal of The American Academy of Arts and Letters (1989). In his honor, streets in New York (West 86th St.) and Surfside, Florida are named after Isaac Singer; similarly to the city square in Lublin, a memorial plaque in Radzymin (ul. Stary Rynek 7), a park square in Radzymin named after him (Isaac Bashevis Singer square), street in Biłgoraj named after him (Isaac Bashevis Singer street) . A scholarship was founded in his honor for undergraduate students at the University of Miami.
“… As a rule, a person who deceives others also deceives himself. Every liar is convinced that he can fool the whole world, and in fact, he himself is more often fooled ... ” - Isaac Bashevis Singer.
"... Only the body dies. The soul is still alive. The body is like a dress. When it gets dirty or wiped, it is thrown out… ” - Isaac Bashevis Singer.
Comments