PORTRET z HISTORIĄ André Villers

W maju 2000 r. odwiedziłem w domu, w Mougins na południu Francji, razem z artystą Tomkiem Kawiakiem, który mieszka nieopodal, wybitnego fotografa André Villers. W Mougins jest również Muzeum Fotografii im. André Villers.

André Villers to następna z postaci, związanych z Pablo Picasso, po Francoise Gilot (żona), Palomie Picasso (córka), David Douglas Duncan (fotograf), którzy byli blisko Picasso, a ja przez nich staram się zbliżyć, do niestety nieżyjącego już artysty, którego osobiście nie poznałem. Nieprawdopodobne spotkanie w pracowni artysty i jego urokliwym ogrodzie, obcowanie z oryginałami Picassa i wielkich mistrzów, których Villers fotografował. Wymieniliśmy się swoimi publikacjami. Przy tym niezwykła skromność człowieka, który obcował z geniuszami sztuki – myślę, że bardzo przybliżyła mnie do Picasso. I znowu coś się zamyka, dziś Villers już nie żyje, ale zdjęcia i wspomnienia są, które mogą być początkiem dla kogoś innego.

André Villers (ur. 10 października 1930 r. w Beaucourt we Francji – zm. 1 kwietnia 2016 r. w Le Luc we Francji). Był francuskim artystą fotografem znanym głównie ze swoich zdjęć Pabla Picassa na południu Francji w latach 50-tych.

W 1947 r., po przebytej gruźlicy kości, został hospitalizowany w sanatorium w Vallauris, gdzie przebywał przez osiem lat. W tym okresie zapoznał się z fotografią i rozpoczął w 1952 r. pierwsze eksperymenty w ciemni.

Tam w marcu 1953 r. spotkał Pabla Picassa, który zaoferował mu swój pierwszy aparat - Rolleiflex. W tym samym roku, po pierwszym spotkaniu, Villers zaczął regularnie odwiedzać Picassa w jego studio w Chemin du Fournas, Vallauris. Villers wykonał wiele portretów Picassa, a ich związek ewoluował do współpracy, tworząc setki zdjęć na podstawie eksperymentów fotograficznych.

Eksperymenty Picassa z Villersem potwierdziły nowy status fotografii i razem obaj artyści stworzyli gatunek kubistyczny za pomocą medium fotograficznego.

Fantastyczna współpraca między dwoma artystami umożliwiła im syntezę różnych mediów i wyjście poza wcześniej określone gatunki. Znana jest książka Heinz Berggruen „Diurnes” (Dzień) z 1962 r., opartą na 30-tu obrazach, której towarzyszy oryginalny tekst poety Jacquesa Préverta.

W 1970 roku Villers zaczął eksperymentować z nowym sposobem tworzenia fotografii bez aparatu, wykorzystując eksperymenty z cieniami i foliami. Próbował zastosować kilka technik emulsyjnych (solaryzacje, strumienie wywoływacza).

Jego przyjaciel David Douglas Duncan poświęcił mu książkę zatytułowaną “A Secret Garden” (1992).

Trzeba tutaj dodać, że Villers od lat 50-tych wykonał dużo portretów, wielkich artystów poza Picasso m.in.: Alexander Calder, Le Corbusier, Salvador Dali, Joan Miro, Marc Chagall, Max Ernst, Jean Cocteau, Federico Fellini…

Większość twórczości Villersa mieści się w Musée Nicéphore Niépce we Francji, a także w Musée de la Photographie à Charleroi w Belgii, a prace jego są w Metropolitan Museum of Art i Museum of Modern Art w Nowy Jorku. Villers został w 2006 r. kawalerem francuskiego Arts et des Lettres.