PORTRET z HISTORIĄ Aleksandra Szarłat

Aleksandra Szarłat (ur. 13 stycznia 1952 we Wrocławiu) - dziennikarka, autorka książek, wykładowczyni uniwersytecka.  

Absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego (filologia polska) i studiów doktoranckich na Uniwersytecie Warszawskim.

Publikowała w takich pismach jak, m.in.: „Film”, „Ekran”, „Zwierciadło”, „Za i Przeciw” „Pani”, „Twój Styl”, „Elle”, „Gala”, „Sens”, „Sukces”, „Rzeczpospolita”, „Sztandar Młodych”, „Playboy”, „Przegląd”, „Polityka”.  

Jest autorką wielu cenionych książek z gatunku non-fiction: SPATiF. Upajający pozór wolności (2022), Szaman. Andrzej Żuławski (2019) – Szarłat o Żuławskim: „…Kiedy zastanawiam się nad jego charakterem, przychodzi mi na myśl Picasso…” (https://www.czczaplinski.com/post/portrety-z-historią-andrzej-żuławski – poznałem i pierwszy raz fotografowałem Żuławskiego 3 IX 1993 r. w Warszawie, a potem pisałem o nim w New York, był niesamowitym człowiekiem – Cz.Czapliński), Pierwsze Damy III Rzeczpospolitej (2016), Celebryci z tamtych lat (2014), Prezenterki. Tele-PRL (2012).

Współautorka: Świat Andrzeja Fidyka (2017), Wnętrza Gwiazd (2011) i powieści: Nie chodź do parku w niedzielę (1982), Bogowie naszej planety (1981).

Nagrody i wyróżnienia: Nagroda ZAiKS-u im. Karola Małcużyńskiego w dziedzinie varsavianów (2023) za „SPATiF. Upajający pozór wolności”; Nagroda Specjalna Magazynu Literackiego „Książki” (2023) „za najwyższy profesjonalizm w dziedzinie reportażu historycznego i mistrzowskie przedstawienie znaczącego fragmentu dziejów polskiej kultury, jakim jest skomplikowana i pełna nieznanych wcześniej wydarzeń”; Nominacja do Nagrody Historycznej tygodnika „Polityka” (2023); Nagroda Magazynu Literackiego „Książki” za „Szaman. Żuławski” (2019).

„…Kilka razy robiłem zdjęcia Aleksandry Szarłat, ale ostatnim razem 27 maja 2025 r. zrobiłem serię portretów w legendarnej Kawiarni Czytelnik na ul.Wiejskiej w Warszawie, gdzie spotkaliśmy się przy tzw. „Stoliku” organizowanym ostatnio przez Krysię Koftę, a gdzie kiedyś przychodzili wybitni artyści i pisarze jak: Gustaw Holoubek, Tadeusz Konwicki, Stanisław Dygat, Andrzej Łapicki, Kalina Jędrusik, Kazimierz Kutz, Janusz Głowacki…” – Czesław Czapliński.

Lubi dobre książki i interesujące kino; kocha zwierzęta oraz dalekie podróże. Chętnie sięga po bon moty Oscara Wilde’a, a szczególnie jeden z nich: „…Wszystkiemu mogę się oprzeć, ale nie pokusom…” – Aleksandra Szarłat.

PORTRAIT with HISTORY Aleksandra Szarłat

         Aleksandra Szarłat (born January 13, 1952 in Wrocław) - journalist, author of books, university lecturer.

A graduate of the University of Wrocław (Polish Philology) and doctoral studies at the University of Warsaw.

She has published in such magazines as: "Film", "Ekran", "Zwierciadło", "Za i Odpowiedzi" "Pani", "Twój Styl", "Elle", "Gala", "Sens", "Sukces", "Rzeczpospolita", "Sztandar Młodych", "Playboy", "Przegląd", "Polityka".

She is the author of many valued non-fiction books: SPATiF. Upujający pozór wolności (2022), Szaman. Andrzej Żuławski (2019) – Szarłat about Żuławski: "...When I think about his character, Picasso comes to mind..."(https://www.czczaplinski.com/post/portrety-z-historią-andrzej-żuławski  – I met and photographed Żuławski for the first time on September 3, 1993 in Warsaw, and then I wrote about him in New York, he was an amazing man – Cz.Czapliński), First Ladies of the Third Polish Republic (2016), Celebrities from those years (2014), Presenters. Tele-PRL (2012).

         Co-author of: The World of Andrzej Fidyk (2017), The Interior of the Stars (2011) and novels: Don't Come to the Park on Sunday (1982), Gods of Our Planet (1981).

Awards and distinctions: The Karol Małcużyński ZAiKS Award in the Varsaviana category (2023) for "SPATiF. The Intoxicating Appearance of Freedom"; Special Award of the "Książki" Literary Magazine (2023) "for the highest professionalism in the field of historical reportage and masterful presentation of a significant fragment of the history of Polish culture, which is complicated and full of previously unknown events"; Nomination for the Historical Award of the weekly "Polityka" (2023); Award of the "Książki" Literary Magazine for "Szaman. Żuławski" (2019).

        "...I have taken photos of Aleksandra Szarłat several times, but the last time on May 27, 2025, I took a series of portraits in the legendary Czytelnik Café on Wiejska Street in Warsaw, where we met at the so-called "Stolik" recently organized by Krysia Kofta, and where outstanding artists and writers such as Gustaw Holoubek, Tadeusz Konwicki, Stanisław Dygat, Andrzej Łapicki, Kalina Jędrusik, Kazimierz Kutz, Janusz Głowacki used to come..." - Czesław Czapliński.

She likes good books and interesting cinema; she loves animals and long journeys. She likes to reach for Oscar Wilde's bon mots, and one of them in particular: "...I can resist everything, but not temptation..." - Aleksandra Szarłat.